Mithat Rende: ABD'nin kararının enerji piyasalarına ciddi yansımaları olacak

Türkiye OECD Eski Büyükelçisi ve Gaz de France Yönetim Kurulu Üyesi Mithat Rende Bloomberg HT'deki Üst Düzey programında Arzu Maliki'ye konuk oldu.

ABD-İran arasındaki gerilimi değerlendiren Rende ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin enerji piyasalarına çok ciddi yansımaları olacağını söyledi.

- ABD - İran geriliminin getirdiği birçok sonuç var. Petrol 75 Dolar fiyat aralığından yükselmeye devam ediyor. Hem Ortadoğu’nun enerji görünümü açısından, hem bizim açımızdan hem de küresel açımızdan neler söylersiniz? Bizi hangi riskler bekliyor?

Mithat Rende: Çok kritik bir durum söz konusu. Başkan Trump’ın nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesi ve bunun sonuçlarını da görüyoruz. Hem jeopolitik riskler artıyor hem de enerji piyasalarına çok ciddi yansımaları olacak. Başkan Trump’ın bu politikası aslında İsrail’in ve Suudi Arabistan’ın Ortadoğu’daki önceliklerine dayanıyor. İsrail’in ve Suudi Arabistan'ın Ortadoğu’daki tehdit değerlendirmesi, stratejileri ve öncelikleri dikkate alındığında Trump bunları izliyor. Biliyorsunuz bir süre önce ABD’nin Ulusal Strateji belgesi yayınlandı. O belgede hem İsrail ve Suudi Arabistan Amerika’nın ortak partnerleri olmaya devam ediyorlar. Öncelikle onların öncelikleriyle hareket edildiği izlenimi veriliyor. İran bir tehdit olarak görülüyor. İran, İsrail için varoluşsal bir tehdit. İran bölgede nüfus sahibi oldu ve kazanımları çok dengelenmesi lazım. Ama bir de enerji boyutu var. Başkan Trump’ın bir de enerji politikası çok önemli. Şöyle ABD çok önemli bir LNG ihracatçısı olarak ortaya çıkıyor. Kaya gazının karlı olması için ve kaya gazında yatırımların devam etmesi için petrolün 70 dolar ve üstünde kalmasını isteyecektir kaya gazı lobisi. Trump’ı çok destekleyen Huston petrol lobisi de petrolün yüksekte kalmasını isteyeceklerdir. Bu nedenle de bir süre önce Katar hafif hizaya getirildi. Bunun nedeni de Katar dünyanın LNG ihtiyacının % 30’unu yapan çok büyük bir oyuncu. Ondan sonra Trump Kuzey Boru Hattına da itiraz etti. Ve sonra da Türk Akımına da itiraz etti. Yani esas itibariyle bir de bunun enerji boyutu var. Ve ekonomik boyutu da var tabi. Amerika LNG piyasasının bir bölümünü almak istiyor. LNG ihtiyacında söz sahibi olmak istiyor. Avustralya gibi bir sürü büyük üreticiler ortaya çıkacak ama esasen ABD, Avrupa’da Rus gazıyla da rekabet etmek istiyor. Rekabet etmesi için de doğalgazının LNG fiyatlarının da yüksek olması gerekiyor. LNG'nin karlı olması için fiyatlarının yüksek olması lazım.Ve şimdiden belirli hedefler üzerinde çalışıyor. Ben bu durumun bir sorunun da enerji olduğunu düşünüyorum. Yani ABD’nin enerji önceliklerinin de burada etkili olduğunu düşünüyorum.