Parasal aktarım mekanizması nedir?
-
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın Eylül 2021'de başladığı gevşeme sürecinde politika faizi ile kredi faizleri arasındaki makas 'parasal aktarım mekanizması' kavramını yine gündeme getirdi. Peki 'parasal aktarım mekanizması' kavramı ne anlama geliyor?
Merkez bankalarının uyguladığı para politikalarının ekonomiye nasıl bir süreç ve yoğunlukla etki ettiği; parasal değişkenlerin toplam talebi, çıktı açığını ve enflasyonu hangi kanallarla ve ne ölçüde etkilediği 'parasal aktarım mekanizması' ile açıklanıyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın '100 soruda merkez bankacılığı' başlıklı broşüründe parasal aktarım mekanizması şöyle açıklanıyor:
Parasal aktarım mekanizması nedir?
Parasal aktarım mekanizmasına göre, merkez bankası faiz oranında yapılan değişiklik enflasyon üzerindeki etkisini dört kanaldan gösterir.
Faiz Kanalı
Merkez bankası, borç paranın marjinal maliyetini değiştirerek tüketicilerin nakit akımlarını ve tüketim kararlarını; üreticilerin ise yatırım ve harcama kararlarını etkiler.
Merkez bankası bu şekilde ekonomideki toplam talebi değiştirir.
Faiz kanalının işleyişi, kısa vadeli faiz oranında bir değişiklikle başlamakta ve bu değişikliğin finansal piyasalardaki arz ve talep mekanizmaları aracılığıyla orta ve uzun dönem faiz oranlarına yansımasıyla sonuçlanır.