Türkiye imalat PMI Temmuz'da 56.9'a yükseldi

PMI, Mart, Nisan ve Mayıs aylarındaki gerilemelerin ardından güçlenen bir toparlanmaya işaret etti.

Koşulların normalleşmeye devam etmesi ve müşterilerin faaliyetlerine yeniden başlaması, Türk imalatçılarının yeni siparişlerinde üst üste 2 ay artış gerçekleşmesini sağladı. Ayrıca, genişlemenin ivme kazandığı da gözlendi ve anketin başladığı Haziran 2005'ten beri en hızlı büyüme oranlarından biri kaydedildi.

Bu dönemde yeni ihracat siparişleri de toplam yeni siparişlere göre daha ılımlı olmakla birlikte artış gösterirken, bir önceki ay olduğu gibi Temmuz'da da üretim büyüme kaydetti. Artış, Şubat 2011'den beri en yüksek oranda gerçekleşti ve firmaların, yaklaşık yüzde 31'i üretiminin arttığını bildirdi.

Birikmiş işlerin Ağustos 2017'den beri ilk kez artması, yeni siparişlerdeki güçlenmenin kapasite üzerinde baskı oluşturmaya başladığına işaret etti.

Firmalar, siparişlerini karşılamak için stoklarını kullandı ve bu durum, nihai ürün stoklarında son 4 ayın en belirgin düşüşüne yol açtı. Üretim gereksinimlerindeki artış sonucu istihdam ve satın alma faaliyetleri de hızlandı. Her iki göstergede de önceki aya kıyasla daha yüksek oranlı genişleme kaydedildi.

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, taşımacılıkta süregelen kısıtlamalar nedeniyle Temmuz ayında da tedarik zincirlerini olumsuz etkilemeye devam ederken, girdi talebindeki yükseliş teslimat sürelerindeki artışın belirgin şekilde sürmesinde etkili oldu.

Girdi fiyatları güçlü şekilde artmaya devam etti ancak bu artış, önceki aya göre daha düşük oranda gerçekleşti. Buna karşılık talepteki iyileşme, girdi maliyetlerindeki artışın müşterilere yansıtılmasına imkan sağladı. Böylece nihai ürün fiyatları enflasyonu, Marttan beri en yüksek düzeyde gerçekleşti.

- Sektörlerde canlanma devam etti

İSO Türkiye Sektörel PMI Temmuz ayı verilerine göre de Türk imalat sektöründeki canlanma devam ederken, birçok alt sektörün faaliyet koşullarında önceki aya kıyasla güçlü iyileşme yaşandı. Bununla birlikte bazı sektörlerin koronavirüs salgını kaynaklı zorlanmayı sürdürmesi nedeniyle eğilimlerde belirgin ayrışma gözlendi.

Takip edilen 10 sektörden 8'i Temmuz'da üretim artışı kaydetti. Böylece üretimde artış kaydeden sektör sayısı Kovid-19 sonrası toparlanma başladığından beri en yüksek düzeye ulaştı.

En güçlü genişleme kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektöründe gerçekleşirken, metalik olmayan mineral ürünler, ana metaller, makine ve metal ürünler, ağaç ve kağıt ürünleri gibi sektörlerde de üretim belirgin bir şekilde artış gösterdi. Bununla birlikte bazı sektörler zorlanmaya devam etti.

Üretimde güçlü büyüme kaydedilen sektörlerde genellikle yeni siparişlerin tekrar artışa geçmesi etkili oldu. 10 sektörün 7'sinde yeni siparişler, çoğunda güçlü olmak üzere artış kaydetti.

Öte yandan, Kovid-19 salgını yurt dışından gelen yeni siparişleri etkilemeye devam etti ve sektörlerin sadece yarısının yeni ihracat siparişleri arttı. Takip edilen 10 sektörün 9'unda istihdam artışı kaydedildi. Bu eğilimin tek istisnası, ağaç ve kağıt ürünleri sektörü oldu.

En güçlü istihdam artışı, elektrikli ve elektronik ekipman ürünleri sektöründe gerçekleşti. 10 sektörün 6'sında girdi fiyatlarındaki artış, hazirana kıyasla daha düşük oranda kaydedildi.

- "Toparlanmanın güçlendiği yönünde iyimserlik sağladı"

Açıklamada görüşlerine yer verilen IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, yılın ikinci yarısının başlangıcına ilişkin PMI verilerinin, Kovid-19 kaynaklı daralmanın ardından toparlanmanın güçlendiği yönünde iyimserlik sağladığını belirterek, şunları kaydetti:

"Faaliyet koşullarının kademeli olarak normale dönmesiyle üretim ve yeni siparişlerde güçlü artışlar gözlendi ve hatta sektörde kapasite baskılarının oluştuğu yönünde sinyaller ortaya çıktı. Yaşanan büyüme, geçtiğimiz daralma dönemindeki üretim kaybının bir kısmının geri alınmasına yardım edecektir. Ancak tam anlamıyla iyileşmenin sağlanabilmesi için bu büyümenin daha uzun bir süre devam ettirilmesi gerekecektir.

Temmuz ayı PMI verileri, Türk imalat sektörünün birçok alanda gözle görülür bir toparlanma içerisinde olduğuna işaret etti. Koşulların kademeli bir şekilde normale dönmesi ve firmaların operasyonlarını hızlandırması, bazı sektörlerin üretim ve yeni siparişlerinde güçlü büyüme oranları kaydedilmesini sağladı. Üretim gereksinimlerindeki artış, çalışanlar için iyi bir gelişme oldu ve takip edilen 10 sektörden 9'u Temmuz'da istihdam artırdı. Genel anlamda pozitif olan tabloya rağmen sektörlerin tamamı büyüme bölgesine geçemedi. Bazı sektörler geride kalırken, diğerlerinin ilerleme kaydettiğini gösteren bu eğilimler, 'iki hızlı' toparlanma riskini artırması açısından kaygı uyandırıyor. Yine de bütüne bakıldığında olumlu bir tablo söz konusu. Birçok sektördeki gelişme temposu, Kovid-19 krizinin ekonomiyi ilk etkilediği zamanlarda korkulandan daha hızlı bir toparlanmaya işaret ediyor."