Senenin ilk yazısını FED ile ilgili yazmıştım. (http://www.bloomberght.com/yorum/cuneyt-basaran/1279417-fed-oyunun-kurallarini-degistiriyor-mu) Yazının sonunda ‘acaba FED ezberleri bozacak değişiklikler yapmaya mı hazırlanıyor ?’ diye sordum. Sanırım bu sorunun cevabını uzunca süre arayacağız.

Bugün ise hem 2013’ün hem de  önümüzdeki 10 yılın hikayesini değiştirebilecek başka bir hikayeden bahsetmek istiyorum; Enerji maliyetleri.

 Dün Bloomberg İnt’da yer alan önemli bir haber brence oldukça önemliydi.Haberde ABD’nin 2012 yılındaki  petrol ithalatının günlük  6 milyon varile gerilediği yazıyordu. Bu rakam 2009 yılında yaşanan ekonomik  kriz sırasında  daha fazla düşmüştü. Ancak 2009 yılından geçen seneye kadar ekonominin toparlanması ile yükseliyordu. Ne oldu da , 2012 yılında ABD ithal ettiği petrol miktarını azalttı? Yine aynı haberin içinde bir başka iddia vardı. 2017 yılında ABD’nin enerji ithalatını  sıfırlayacağı, 2020 yılından sonra ise net enerji ithalatçısı olacağından bahsediliyor.

 ABD’nin enerji politikasının piyasalar ile ne alakası var  ?

 Önce dünyada kim ne kadar petrol üretiyor, tüketiyor ona bakalım;

ÜRETİM                                    Milyon Varil/Gün (2012 )

OECD                                                     22,2

Abd                                           10,2

Kanada                                       4,0

Meksika                                      3,0

Kuzey Deniz                                3,6

Diğer                                          1,5

OPEC                                                      36,5

Eski SSCB                                              13,5

Çin                                                           4,5

Diğer                                                      12,5

Toplam  Dünya                                    89,0

 

Tüketim                                     Milyon Varil/ Gün ( 2012)

 OECD                                                    44,5

ABD                                           18,5

Kanada                                        2,1

Avrupa                                        13,5

Japonya                                       5,5

Diğer                                            5,5

Eski SSCB                                             4,5

Çin                                                         10,0

Asya                                                     10,5

Diğer                                                    17,0

Toplam  Dünya                                  87,0

Referans OECD rakamları

Merak edenler için Türkiye’nin ortalama günlük petrol tüketimi 600,000 varil/gün seviyesindedir.

Şimdi yukarıda ki rakamlara bakıldığında ABD’nin dünya toplam petrol üretiminde ki payı  % 11 seviyesinde olmasına rağmen tüketimde ki payı % 20’nin üzerindedir. Dolayısı ile ABD’nin petrol bağımlılığını azaltıyor olması hatta enerji de net ihracatçı olacak olması gerçektende ‘game changer’ bir hikayedir.

Takip edenler bilecektir petrol piyasasında farklı fiyatlar kote edilir. Brent en yaygın kullanılan ve daha çok Avrupa, Asya’da kullanılan fiyattır. WTI denilen NY tipi petrol ise ABD’nin takip ettiği endekstir. Bunun dışında Dubai petrol endeksi de piyasanın baktığı diğer bir endikatördür. Burada enteresan olan Brent petrol ile WTI arasında ki farkın 20$’a kadar çıkmış olması ve bu farkın uzun süredir burada kalması. Petrol piyasasında ki global oyuncular, ABD’nin gerek kaya gazı konusunda aldığı yol gerekse yeni petrol sahalarını devreye sokmasını göz önünde bulunduruyorlar. Dolayısı ile ABD’nin petrol tüketimini daha çok fiyatlayan WTI petrol fiyatları genel olarak satış baskısını ensesinde hissediyor. Brent petrol ise henüz bu ‘kaygıların yada beklentilerin’  fiyatlanmadığı bir endeks.

 Toparlayalım,

 Eğer ABD iddia edildiği gibi enerji konusunda net ihracatçı konumuna geçebilirse bu ;

1- WTI PETROL fiyatlarının hızla aşağıya kaymasına neden olur

2- Brent petrol fiyatları bir süre sonra ister istemez bu baskıyı hisseder

3- Petrol bağımlı ülkeler derin bir nefes alabilir

4- Kartlar yeniden dağıtılır

Bir sonra ki yazımda ABD’nin petrole olan bağımlılığını azaltmada en büyük kozu olan doğal gaz/ kaya gazı konusuna göz atacağız.

Advertisement