Putin niye geri adım atsın ki?
Piyasalarda bir geri dönüş var. Bu geri dönüşün sebebi de Rusya'nın, tatbikat halinde bulunduğunu iddia ettiği Ukrayna sınırlarına yakın bölgedeki askerlerine "Tamam, tatbikat bitti. Tekrar kışlalarınıza geri dönün." demesi. Bunun anlık olarak etkisine baktığımızda hem New York tipi ham petrolde hem de brent petrolde yüzde 1'lik bir geri çekilme var. Dün yüzde 5'e yakın değer kazanan buğdayın kaybı ise yüzde 1.39. Altın ise sabah 07.57'deki 1351 dolar seviyesinden yaklaşık yarım saat içinde 1340 dolara geriledi. Tüm bunların sebebi ise Rusya'nın yapmış olduğu "tatbikat iptal" açıklaması.
-Peki Rusya'nın bu yaptığı açıklama ve de açıklamanın etkileri ne kadar kalıcı?
Şimdi bu açıklamanın kalıcılığına bakmak lazım. Bu açıklamanın ardından "Yaptırımlar geliyor bak!" diyen Amerika'nın hiddeti durur mu, bakmak lazım. Fakat, Rusya, askerlerine "üslerinize dönün" demeden önce Batıdan özellikle Ukrayna konusunda herhangi bir taviz koparabildi mi, buna daha dikkatli bakmak lazım.
Görünen o ki Rusya'nın en büyük isteği ne olursa olsun bir NATO şemsiyesinin altına girmemiş ve Batı'yla yüzde 100 entegre olmamış bir Ukrayna. Bu konuda bir taahhüt verildi mi? Bu sorunun yanıtı önemli.
Adım adım ilerleyelim.
1) Putin'in daha önceki sert hamlelerine rağmen "Bu sefer kendi ülkesinde bile yeterince destek yok" denilse bile çok güçlü bir adımı var: Ukrayna'da kaybettiğimi Kırım'da alırım.
2) Batının özellikle Amerika'nın, önce sessiz kalıp arkasından çok hızlı yükselttiği bir ses tonu var: G8'den uzaklaştırma dahil çok sert yaptırımlara gidebilirim.
3) Hemen arkasından gözler Avrupa'da. Çünkü Amerika kilometrelerce öteden Rusya'ya karşı böyle sert bir önlem alırken Avrupa'dan sesler cılız ve çatlak geliyor.
Almanya, "Tamam, Amerika'nın yanındayız ama Rusya'yı G8'den çıkartmak çok ağır olur." diyor. Hollanda, "Biraz bekleyelim, yaptırımlar konusunda çok hızlı hareket etmeyelim." diyor.
Avrupa bu konuda tek ses olamıyor. Nasıl olsun ki?
Dünyanın 5. büyük pazarı, en büyük gaz üretici ve 2. büyük petrol üreticisi olan Rusya'ya sadece 40 milyar dolarlık ticareti bulunan ABD'nin sopa göstermesi kolay fakat toplam ticareti 450 milyar doların üzerinde bulunan AB ise bu konuda tek ses olamıyor. Almanya, Çin'den sonra Rusya'nın 2. büyük ithalatçısı durumunda. Hollanda'nın özellikle Shell üzerinden çok ciddi bir varlığı var orada. Avrupa aslında Rusya konusunda Amerikanın yanında olup olmama noktasında çok sert bir kırılmadan geçecek.
Evet, Putin tatbikattan vazgeçtiğini dünyaya duyurdu. Peki Putin bu konjonktürde neden geri çekilsin? Neden vazgeçsin? Neyi amaçlayarak dünyayı ayağa kaldırdı? Neyi elde etti ki geri çekildi?
Eğer elinde hiçbir şey olmadan geri çekildiyse büyük itibar kaybetti. Çünkü bu; Rusya, ABD ve her ne kadar çatlak da çıksa AB'den gelen çağrıya karşı koyamadı, demek.
Gönül ister ki raydan çıkan tren kolaylıkla yerine geri dönsün. Piyasalar başta aolmak üzere herkes yeniden kendi işine baksın. Ama o tren raydan bir kez çıkmaya görsün. Tekrar yerine dönmesi çok zaman alıyor. Bu işler de öyle 1 - 2 saate hallolacak işlere benzemiyor. Dolayısı ile tabloya daha temkinli bakmak gerekiyor