Güvenli liman bulma arayışı
Rus şirkletlerinin yani Rus borsanının dünkü yüzde 3.7 kayıplarnın ardından bugünkü kaybıyla birlikte akıllarda uyanan soru şu: Rusya - ABD arasındaki inatlaşma bitmezse izolasyon sürecinin bölgedeki şirketlere ve dolayısı ile de hem piyasalara hem de reel ekonomiye etkisi ne olacak?
Örneğin Ukraynalı oligark Dmitry Firtash. Yanukoviç'in en büyük destekçilerinde biriydi. Putin ile aras iyi. Gazprom ile ortak işleri vardı. Firtash'a Avusturya'da tutuklama talebi ile gözaltına alındı. Neden Avusturya? Çünkü Rusya ve Ukrayna sınırlarının dışında. Kimden gelmiş? ABD'nin isteğiyle gelmiş. Yapan kim? Avusturya.
Rusya'daki birçok iş adamının ve bizim de şimdi önümüzdeki ay Avrupa'ya gitmemiz gerekiyor. Ama bir sürü soru işareti akıllara takılıyor. Vize bitöişse vizeyi nasıl alacağız? Vizeyi aldık, başımıza bir iş gelir mi? ABD, Alman, İngiliz bankaları açmış oldukları kredi limitlerimi pazartesi itibarı ile keser mi? 500 milyon, 700 milyon, 1 milyar dolar borçlanma şansım varken pazartesi sabahı bunların 3'te 1'ine, 4'te 1'ine düştüğünü görür müyüm?
Yani şu an Rusya'da fiyatlanan konu zannedilmesin ki iki tane devin karşı karşıya gelip "fight" komutu ile savaşa tutuşacağı. Piyasa bir sıcak savaş ihtimalini fiyatlamıyor. Fiyatlanan Rus ekonomisine uygulanacak bir izolasyon sürecinin Rus şirketlerini bir anda ortada bırakma ihtimali. Ukraynalı Dmitry Firtash gibi iş yapmaya gitmişken tutuklanma ihtimali. Birçok Rus iş insanı Putin ve kadrosuna "Aman bu işi soğutalım. Yurt dışında ciddi mal varlığımız var. Hepimizin başına belaya sokacaksını." mesajı veriyor.
Özetle Fed'in azaltımına piyasaların alışması 3 ay sürdü. Bu 3 ayda ne Çin kaldı, ne Rusya, ne Ukrayna. Bir derin nefes alamadık.
Stanley Fisher, Senato'da soruları yanıtladı. Fed'in 2 asli görevi olan tam istihdam ve fiyat istikrarı için genişlemeci para politikasının önemini anlattı. Azaltımda piyasa tepkisinin de dikkate alınması gerektiğini vurguladı. Buradan "ABD döner dolaşır, biraz daha piyasaya para verir. " noktasına gelmesi için piyasaların, biraz daha zamanı olduğunu düşünüyorum. Şu an piyasalarda kelimenin tam anlamıyla güvenli liman arayışı hakim. ABD 10 yıllık tahvilleri, Japon yeni, altın, vs...
Dünya piyasalarında Mart ayının 14'ü itibariyle kolay kolay aklımıza gelmeyecek şekilde gelinen nokta: "Fırtına patlayacak ve biz de balık avlamak için bir miktar açılmış vaziyetteyiz. Bulduğmuz ilk yere sığınalım, ilk iskeleye bağlayalım ya da ilk korunaklı koya girelim" derdi.
Bunu nerede görüyoruz? İşte 10 yıllık Amerikan tahvil faizi, geldi yüzde 2.62'ye kadar geriledi. Sadece yılbaşında olduğu seviye 3'tü. Bunun yüzde 3'lerden yüzde 2.62'ye kadar gerilemesi için nasıl bir sebep var? Acaba bu süre içerisinde ABD "Ben azaltımdan vazgeçiyorum" dedi mi? Yok. "Enflasyon da var, Allah sizi inandırsın yüzde 1'e kadar düşecek" dedi mi? O da yok. Bu tamamiyle güvenli liman arama ihtiyacı. ABD, yüzde 2.7 hiç de fena faiz değil, diyor. "Şimdi faizi falan bırak da biz bir miktar Amerikan tahviline geçelim" fiyatlamasıdır bu fiyatlama.
-Altın güvenli liman olarak öne çıkıyor
Altın, dünkü 1,361 seviyesinden 1,370 dolar seviyesine geldi ve1370 seviyesi şu an "Benim bundan sonra yolum 1400 - 1500" diyen bir banda işaret ediyor, fakat bunu söylemek için henüz erken.
Diğer bir güvenli liman ise Japon yeni. Japon yeni, dolar karşısında yılbaşından bu yana değer kaybediyor. Grafikte Abonemics mucizesine rağmen, ciddi boyutta para harcıyor ve para basıyor olmasına rağmen şu an baktığımızda Japon Yen'inin ABD dolarına karşı yeniden değer kazandığını görüyoruz.
Bu süreç hepimizin takip ettiği geçen yılın Mayıs - Haziran ayından beri Abe'nin gittiği uygulamalar ile Japon yeninin dolara karşı değer kaybı süreci. 94'lerden aldı burayı 105 - 106'lara kadar getirdi. Ne zaman? Yılbaşında. Yılbaşından itibaren ne oldu? Abonemics devam ediyor mu? Ediyor. Japonya ben fazla para harcayacağım, tahvil alımı yapacağım vs. diyor mu? Diyor. Ama özellikle Mart başından itibaren 103 dolarlardan 101 dolarlara gerileyen, 100 doların altına inme ihtimali yüksek olan bir Japon Yen'i var. Yani Yen güvenli liman arayanların yeniden gözdesi oldu.
Çin CDS'lerine baktığımızda Çin'le ilgili fiyatlamanın çok sert olduğunu gösteriyor. Çin'de şu an fiyatlanan Çin ekonomisinin ciddi soğuması mı, yoksa Çin şirketlerinde görülebilecek bir risk primi mi? Yaşanabilecek olan sıkıntılı bir süreç mi?
Çin CDS'inde geldiğimiz seviyeye şu an 98 baz puanlar. Buradaki yükseliş şu son 2 - 3 gün içerisinde ya da bir hafta içersinde çok sert, 80 baz puanlardan 100 baz puanda gelmiş bir CDS yükselişi var. Ama Çin'in daha evvel, mesela geçen sene 130-140'a kadar çıktığını gördük. Yani şunu kast ediyorum: Çin CDS'lerinde şu an görülen seviye aslında Çin'in içinde barındırmış olduğu riski fiyatlamıyor. Çünkü Çin CDS'i, Çin hükümetinin temerrüt ihtimaline karşı korur. Şu an Çin hükümetinin bu kadar rezerviyle, osuyla busuyla temerrüt ihtimalini hiç kimse fiyatlamıyor, aklına bile getirmiyor. Çin şirketlerinini batma ihtimaline karşı bir enstrüman olsa bakın o zaman fiyatlamayı görün, bunun iki katına üç katına kadar çıkıyor mu, çıkmıyor mu.
