Bloomberght
Bloomberg HT Görüş Cüneyt Başaran TCMB faizi indirmek için gerçekten enflasyona mı bakıyor?

TCMB faizi indirmek için gerçekten enflasyona mı bakıyor?

Giriş: 04 Aralık 2014, Perşembe 11:43
Güncelleme: 05 Aralık 2014, Cuma 14:51

Başlık kulağa çok mantıklı gelmemiş olabilir. Hatta "Bu da laf mı?" demiş olabilirsiniz. Evet bir miktar ekonomi mantığını zorlayacak bir başlık attım ama aşağıda ne demek istediğimi açıklayacağım.

-Merkez'in faiz indirimleri ile enflasyon arasındaki ilişki

2010 yılının sonunda TCMB ani bir kararla faiz indirimlerine başladı. 2010 Kasım ayından, 2011'nin Ağustos'una kadar faizleri % 7'den % 5.75'e kadar düşürdü. Enflasyon cephesine baktığımızda ise faiz indirimin başladığı Kasım 2011'da TÜFE % 7.25'ti. Birkaç ay sonra % 4'lere kadar düştü, en son faiz % 5.75'e düşürüldüğünde ise yeniden % 6.5'lara yükseldi.

Aynı dönem için büyüme ile ilgili ufak bir not daha vereyim. Hatırlanacağı üzere 2011 yılı boyunca bütün dünya ve Türkiye'de ekonomiler ciddi bir durgunluğa girdiler. 2011 başında % 10 olan büyüme, 2011 sonunda % 5'lere, 2012 sonunda ise % 2'lere kadar geriledi.

Burada görüyoruz ki 2011'de TCMB faiz indirim kararı verirken aslında bir risk almış. Yaklaşan şiddetli küresel durgunluğu görmüş ve önden yüklemeli olarak faiz indirmiş. Yani amaç ekonomideki soğumayı bir nebze olsa hafifletebilmek gibi gözüküyor. Başarmış da. Enflasyon derseniz, o da düşmüş ama sonra yeniden yükselmiş.

-2012'de bir tur daha faiz indirimi

TCMB 'nin faiz indirimi serüvenin de II. tur, 2012 Haziran Ayından 2013 Mayıs'a kadar devam eden süre. Bu arada hatırlatalım TCMB 2012 başında "faiz koridoru" diye bir şey icat ediyor ve piyasada oluşacak TL faizi için sadece politika faizinı değil faiz koridorunu da kullanıyor.

2012 Haziran'da %5.75 olan politika faizi 2013 Mayıs ayına kadar % 4.5'a kadar düşürülüyor. Faiz koridorunun alt ve üst bantları da aynı dönemde geriliyor. Üst bant % 11.5'dan % 6.5'a, alt bant da % 5'den % 3.5'a çekiliyor.

-Peki bu dönem de enflasyon ne durumda?

2012 Haziran'ın da yani faiz indirimi başladığı dönemde enflasyon % 6.5. 2013 Mayıs ayında yani faiz indirimi bittiğinde yine % 6.5! Yani, enflasyon faiz indrildiği dönemde "hiç düşmemiş."

Peki büyüme ne durumda? 2012 Haziran ayında yani büyümenin % 2.7'lere geriledeği dönemde faiz indirilmeye başlanıyor, faiz indirimi bittiğinde % 4.6'ya kadar çıkıyor. Yani, faiz indirimleri aracılığı ile iç tüketim artırılıyor ve büyüme destekleniyor.

Sonuç?

Merkez Bankasının son 4 yılda faiz indirdiği dönemlerde aldığı karar ile enflasyon arasında kuvvetli bir bağ yok. Hatta pozitif bir korelasyon bile yok. Ancak merkezin kararları ile sonrasında görülen büyüme rakamları arasında çok daha güçlü bir bağ var.

Bu sebeple...

"Petrol düşüyor, enflasyon da düşecek" ya da "Dünyanın hiç bir yerinde enflasyon yok, bizdeki de seneye düşecek" ya da " Seneye baz etkisi lle enflasyon düşecek" diye ortalığı birbirine katmayın.

Merkez faizi indirecekse, büyümede çok ciddi bri sıkıntı olacağını düşündüğü için bunu yapar.

Ama bir şartla: Kurun faiz kararından negatif etkilenmeyeceğine ikan olduktan sonra.

O sebeple zaten bir türlü alamıyor bu kararı !