Sepet kur 2 TL oldu

Merkez Bankası'nın ve piyasadaki profesyonelerin takip ettiği sepet kur yani 1 / 2 Euro / TL ve 1 / 2 USD / TL'den oluşan sentetik kur seviyesi son 2.5 yılın zirvesine çıkarak 2TL'ye ulaştı. Sepet kurun takip edilmesinin sebebi, örneğin Dolar / TL'deki herhangi bir hareket EUR / USD paritesinden mi kaynaklanıyor yada gerçekten risk

iştahındaki bir değişikliğin fiyatlanması mı; net bir şekilde karşınıza çıkartır.

Grafikte görüleceği üzere geçen yılın Aralık ayından beri sepet kur yükseliyor. Sepet kurdaki son 8 aylik yükseliş %25'i buldu. Bunun ilk kısmı yani 1,70 - 1,90 arası

Merkez Bankası'nın aldığı önlemler sayesinde içeriden sıcak paranın çıkması sonucu

oluşan bir değer kaybı. Özellikle kısa vadeli faizlerin düşürülmesi O / N Swap

piyasasında işlem yapan yabancı yatırımcının bir kısmının uzun vadeye kaymasına

neden olurken büyük bir kısmı da pozisyon kapattı. Dolayısı ile TL değer kaybetti.

Mart ayından sonraki 1,90 - 2,00 arasındaki değer kaybı ise özellikle Mart ayı

sonrasında cari açık kaygılarının artması ile oluştu. Yabancı yatırımcının % 9'a

yaklaşan cari açık verisi karşısında gecelik de % 6,25'lik faizi yeterli görmemesi

neticesinde pozisyon kapamaları devam etti. Bir yandan yabancı pozisyon kapatıp

dolar alırken diğer yandan Mayıs ayında aylık 10 milyar doları bulan dış ticaret

açığımız ithalatçıların döviz talebini artırdı. Böylece sepet kur piyasalar için

kiritik seviye olan 2 TL'ye çıktı.

Şimdi bundan sonra ne olur? Dövizdeki yükseliş devam eder mi?

Öncelikle şunu belirtmekte fayda var; yurt dışı özellikle Avrupa'da yaşananlar Türk

Lirası'nı destekleyecek unsurlar değil. Avrupa yangın yerine dönmüşken özellikle de

de ihracatının % 60'nı bu bölgeye yapan Türkiye'nin bundan etkilenmemesi mümkün değil. Özellikle başta bir numaralı ihracat kalemimiz olan otomotiv ve yan sanayi bölgede yaşanan krizden olumsuz etkileniyor. Yani reel sektörde Euro bölgesinin zayıflaması kura ekstra negatif anlamda baskı yaratıyor.

Diğer yandan TCMB kısa vadeli faizleri yıl başındna 75 baz puana düşürüp 6,25' e

çekerken, başta Brezilya, Rusya, Hind,stan olmak üzere bir çok gelişmekte olan ülke

aynı dönemde enflasyon endişesi ile referens faizlerini yükseltti. Brezilya %

12'lere Rusya ve Hindistan ise % 8' lere çıkarttı. Dolayısı ile TL'nin diğer

gelişmekte olan ülke kurlarına karşı göreceli avantajı kaybodu. Yani NY'da,

Londra'da yada Honk Kong'da gelişmekte olan ülkelere yatırım yapan bir fonun Türk

Lirası'na yatırım yapmak yerine diğe rülke kurlarını seçmek için sebebi oldu.

Bir de vatandaşın durumu var tabii. Geçen sefer 1,40 - 1,60 bandı test edilirken

yaklaşık 10 milyar dolar seviyesinde DTH bozan vatandaş bu sefer 1,55 - 1,65 bandına

hiç döviz bozmadı. Bu zamana kadar bir çok kriz görmüş ve yönetmiş vatandaş bu

seviyeleri döviz bozmak için uygun görmüyor. Demek ki onlar da daha yüksek seviyeleri

bekliyorlar.

Bu çerçevede baktığımızda Avrupa'da krizin kısa sürede çözülemeyeceği ve daha da

derinleşmesi ihtimali göz önünde bulundurulduğunda USD / TRY'de 1,70 - 1,75 bandını

görmek şaşırtıcı olmayacak. Bu noktada gözler Merkez Bankasında olacak. TCMB bu

seviyelere gelirsek, duruşunu değişterecek mi? Aynı zamanda vatandaş dövzi satmaya

başlayacak mı? Yabancı yatırımcı bu seviyeleri döviz bozdurmak için uygun görecek

mi?

Sonuç; Cari açık sorundur, ya sen çözersin ya da piyasa senin adına bir çözüm yolu

bulur. Sorun; piyasanın cözümü her zaman en iyi sonuçları beraberinde getirmez!