Önce geçen hafta cuma günkü küresel satış dalgasının nedenlerini özetleyelim:
- İran’a yönelik yaptırımların kaldırılması, petrol fiyatlarının 30 dolar psikolojik sınırının altına düşmesi, petrol üreticisi ülke refah fonlarının (SWF’lerin) portföy boşaltması.
- Çin bankacılık kesimi aralık ayı raporu sonuçları:Banka kredilerinde hızlı düşüş, tahsili şüpheli hale gelen kredilerin artması, bankaların kredi teminatı olarak hisse senetlerini kabul etmemeye başlaması ve Çin Borsalarının sert bir şekilde düşmesi.
- Baltık Kuru Yük Endeksi’nin 400’ün altına inmesi ve ABD’de navlun hacminin 2012 yılından bu yana ilk kez yıllıkta düştüğünün açıklanması.
- ABD’de Stoklar/Satışlar rasyosunun hızla yükselmesi ve aşağıdaki grafiğin korkuyu artırması
- Fitch’in, ABD otomotiv sektöründe satışların sert bir şekilde düştüğünü, stokların artmaya devam ettiğini ifşa eden bir uyarı raporu yayımlaması, bu düşüşün Çin talebindeki düşüşün de işareti olarak algılanması.
- UBS’in müşterilerine “hisse senetlerinden uzak durun, düşüş devam edecek, altın alın” şeklinde uyarı yapması.
- Goldman Sachs’ta 22 yıllık yatırım bankacılığı deneyimi olan Dallas Fed Başkanı Robert S. Kaplan’ın eyalet banka yöneticileriyle yaptığı toplantıda bankalara “enerji şirketlerini iflasa sürüklemek yerine varlık satışı yaptırma” tavsiyesinde bulunduğu bilgisinin yayılması.
- ABD bankalarında karşı taraf riskinin (counter party risk) artması, mortgage krizine benzer ama biraz farklı bir kurtarma paketinin enerji sektöründe exposure’u yüksek bankalar için de konuşulmaya başlanması ve buna “A la carte bank bailout” adı verilmesi.
- RBS ekonomistlerinin, yatırımcılara "yüksek kaliteli tahviller hariç her şeyi satmalarını" tavsiye etmesi ve 2016 yılının sarsıntılı olacağı konusunda uyarması.
- S&P’nin Polonya’da yeni medya yasasını parlamenter sistemde denge – fren mekanizmalarını zayıflatacak bir adım olarak değerlendirerek ülke notunu A-’ten BBB+’a düşürmesi.
- Atlanta Fed’in 2015 yılının 4. çeyreğiyle ilgili üçüncü tahminini açıklamayı borsa işlem saatinin sonrasına bırakması ve borsalar kapandıktan sonraperakende satışların ve tüketim harcamalarının beklenenden kötü gelmesi nedeniyle büyüme tahminini yüzde 0.6’ya çekmesi.
- Merrill Lynch’in aşağıdaki grafiğinin Bloomberg TV’de çok güzel bir analiz olarak takdim edilmesiyle S&P’deki düşüşün hızlanarak devam edeceğine dair kanaatin güçlenmesi.
İşte tüm bu gelişmeler neticesinde S&P 500 24 Ağustos Kara Pazartesi günkü seviyesinin altına indi. Devamında Orta Doğu ve Afrika borsalarında satışlar devam etti. Kuveyt Borsası yüzde 4.3, Katar Borsası yüzde 8, Suudi Arabistan Tadavul Endeksi yüzde 5.4 düştü.
Haftaya nasıl başlıyoruz?
- Nikkei aşağıda
- Şanghay hafif yukarıda
- Petrol aşağıda
- Şanghay açılmadan önce ABD vadelileri aşağıdaydı, halen yukarıda
- USD/Yen açılışta aşağıdaydı sonra yükseldi
- EUR/USD açılışta cuma günkü kapanış değeri etrafında indi çıktı, halen aşağıda.
Bugün ABD’de piyasaların kapalı olması nedeniyle güne, cuma günkü satış dalgasını zayıf da olsa durdurma isteğiyle başlıyoruz. Haftanın önemli verileri ve gündem maddeleri şunlar:
- Bugün gelecek OPEC raporu
- Salı günü TCMB Para Politikası Kurulu Toplantısı
- Salı günü gelecek Çin dördüncü çeyrek büyüme ilk tahmini, aralık ayı sanayi üretimi, perakende satışlar ve yatırım harcamaları verileri
- Çarşamba günü açıklanacak CPI verisi
- Perşembe günü ECB toplantısı
OPEC raporunun yakın bir zaman içinde aşırı petrol arzında bir azalış işareti vermesi beklenmiyor.
Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş TCMB’ndan faiz indirimi beklediklerini açıklamıştı. Hafta sonu Başbakan Davutoğlu “merak etmeyin Merkez Bankası bağımsızdır” dedi. Küresel volatilitedeki düşüşün kalıcı olmaması, iç tutarlılık ve kredibilite tartışmaları bağlamında TCMB’sının faiz koridorunu sadeleştirme adımlarına başlamaması gerekiyor. Piyasaların beklentisi ise tam tersi yönde ve faiz artırımı yapılmaması halinde TL’deki değer kaybının artacağı bekleniyor.
Çin verilerinin dengelenmenin devam ettiğine işaret etmesi bekleniyor.
Çarşamba günü ABD CPI verisi yayımlanacak. Veri, Fed’in faiz artırım zamanlaması ve sayısı hakkında önemli bir gösterge olacak. Halen piyasalar Fed’in 2016 yılında faiz artırımı yapmama ihtimalini yüzde 33.9 oranında, bir kez faiz artırımı yapma ihtimalini yüzde 40.2, iki kez faiz artırmı yapma ihtimalini yüzde 19.8, üç hez faiz artırımı yapma ihtimalini yüzde 5.2, dört kez faiz artırımı yapma ihtimalini ise yüzde 0.8 oranında fiyatlıyor. Şayet CPI verisi beklenenden kötü gelirse, ki beklentimiz o yöndedir, piyasalar Fed’in üç kez faiz artırım yapmasını dahi ihtimal dışı görebilecek. Bu gelişme, petrol fiyatlarına bağlı olarak satış dalgasını bir süreliğine durdurabilir.
Perşembe günü ECB’den hamle yapması bekleniyor. Halen negatif olan mevduat faiz oranını daha da düşürmesi ihtimal dahilinde. Çünküpetrol fiyatları 30 doların altına indi.2016 ve 2017 yıllarında Brezilya ve Kazakistan’da bitecek projelerle arz fazlası artmaya devam edecek. Fiyatların düşmeye devam edecek olması nedeniyle ECB’nin yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşması ihtimali, aralık ayına göre çok daha zorlaştı. Petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen kişisel görüşümüz,Almanya’nın şiddetli itirazı nedeniyleECB’nin bir aksiyon almayacağı yönünde.
Yılın üçüncü haftası ABD doları için iyi bir hafta olacak gibi görünmüyor. Bunu ABD piyasalarının açılacağı yarın daha iyi anlayacağız. Bugüne özgü pozitif hareketlere fazla itibar etmemekte; hem borsalarda, hem de Forex piyasalarında sabırlı, sürekli update ve her an daha kötüsüne hazırlıklı olmakta fayda var.