Ekonomiler açılırken pandemi belirli bölgelerde tepe noktasında
Ekonomiler yeniden açılırken pandeminin, Latin Amerika ve Güney Asya gibi, bazı bölgelerde tepe noktasında olması ikinci dalga endişelerini arttırıyor.
Avrupa’da vaka sayıları kontrol altına alınıp ekonomiler kademeli olarak açılsa da dünyanın geri kalan bölgeleri pandeminin farklı evrelerini yaşıyor. Latin Amerika ve Güney Asya pandeminin yükseliş süreçlerinde olsalar dahi önlemlerin ekonomik etkilerine katlanmamak ve ekonomilerini açan ülkeler ile rekabet edebilmek için ekonomilerini açtılar.
Ekonomilerin bu şekilde yeniden açılıyor olması, piyasalarda ikinci dalga korkularını tetikledi. OECD bu hafta yayımladığı raporda ikinci dalga olma senaryosunu da masaya yatırdı.
Bloomberg Terminal’deki veriler üzerinden son beş günlük değişimlere bakıldığında Brezilya, ABD ve Hindistan göze çarpıyor. ABD’de S&P 500 endeksi dün %6 düşüşle 12 haftanın en sert değer kaybını yaşadı.
Brezilya her gün yeni bir rekor vaka artışı görürken Başkan Jair Bolsonaro koronavirüse inanmadığını hareketleriyle ve eylemleriyle tamamen gösteriyor. Geçtiğimiz günlerdeyse Brezilya’nın Dünya Sağlık Örgütünün sorumluluklarını yerine getirmediğini ve siyasi bir enstrüman olduğunu söyleyerek, koronavirüs salgını biter bitmez örgütten çıkmayı düşündükleri belirtti.
Meksika da günlük vakaların artış sayısını hala kontrol altına alabilmiş değil ama buna rağmen ekonomi üzerindeki kısıtlamaları büyük oranda kaldırmış durumda. DSÖ’nün ülke hakkında yaptığı bir açıklamada, Meksika pandeminin tepe noktasına neredeyse ulaşmış durumda olduğunu fakat önlemlerin ve sosyal mesafenin aşı bulunana kadar uygulanması gerektiğini belirtti.
Şili ve Peru ise tepe noktasını bulup göreceli olarak pandemiyi kontrol altına almış gibi gözüküyor. Vaka sayıları tepe noktasında yatay bir seyir izlerken iki ülke de IMF ile kurdukları kredi hatları sayesinde ekonomilerini desteklemeye çalışıyor.
Pakistan ve Hindistan’da yaşanan son artış ise akıllara pandeminin merkezinin Güney Asya’ya mı kaydığı sorusunu getirdi. Her iki ülkenin de günlük vaka sayıları kademeli bir şekilde artarken, dün açıklanan rakamlara göre ülkelerin günlük vaka sayıları aniden iki katına fırladı. Bu ani artışlarla Hindistan en çok vakanın görüldüğü dördüncü ülke konumuna geldi.
ABD’de ise George Floyd’un yaşamını yitirmesi sonrası başlayan protestolar sakinlemiş durumda. Günlük vaka sayıları azalma eğiliminde olsa da rakamlar istenilen seviyelere hala inebilmiş değil. Başkan Donald Trump’ın koronavirüs ekonomilerin tam kapasite çalışması yönündeki baskısı da devam ediyor.
FED Başkanı Jerome Powell’ın “toparlanma için daha çok yolumuz var” açıklamasından sonra, Twitter’da paylaştığı bir gönderide, Powell’ı eleştiren Trump, ABD’nin çok iyi bir üçüncü ve dördüncü çeyrek geçireceğini söyledi.
Cumhur Örnek – Erol Oytun Ercan