Enflasyon olumlu yönde gidiyor
Nisan ayında son on iki aylık tüketici fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 6.1 oldu. Geçen yıl aynı bazda enflasyonun yüzde 11.1 olduğu hatırlanırsa, yıllık enflasyon bir yıl içinde neredeyse yarı yarıya inmiş oldu. İyi bir performans.
Yıllık enflasyondaki düşüşün iki önemli nedeni var. Birincisi, geçen yıl yaşanan kur artışları bu yıl yaşanmadı. Dolayısıyla, bu yıl kurlardan enflasyona bir geçiş söz konusu olmadı. İkinci önemli neden, iç talepteki durgunluktu. Bu yıl enflasyon üzerinde toplam talepten gelen bir baskı söz konusu olmadı. Merkez Bankası'nın para politikası duruşu ekonomiyi soğutmaya yönelikken, aynı zamanda enflasyon üzerindeki talep baskısını da asgariye indirdi.
GIDA VE GİYİM
Nisan ayında aylık enflasyon yüzde 0.4 oldu. Aslında, mevsimsel olarak nisan ayında çok hızlı artan giyim eşyaları ve ayakkabı alt harcama grubunu dışarıda bırakırsak, diğer tüketim maddelerindeki fiyat artışı sıfır oldu diyebiliriz. Giyim eşyaları ve ayakkabı alt grubunda nisan ayında bir önceki aya göre fiyatlar yüzde 12.8 artarken, mevsimsel ürünleri dışarıda bırakan tüketici fiyatları endeksindeki aylık artış yalnızca yüzde 0.1 oldu.
Daha önceki aylarda aylık enflasyona olumsuz etki yapan gıda fiyatlarındaki artışlar nisan ayında tersine dönmüş görünüyor. Gıda ve alkolsüz içecekler alt grubunda nisan ayında fiyatlar yüzde 1.3 düştü. Bu grubu dışarıda bırakan ortalama tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 1 oldu. Bunun da neredeyse tümü giyim eşyaları ve ayakkabı alt grubundaki fiyat artışından kaynaklandı. Kısacası, nisan ayında giyim eşyaları ve ayakkabı grubunun ortalama enflasyona olumsuz etkisi gıda ve alkolsüz içecekler alt grubundaki fiyat düşüşleriyle dengelenmiş oldu.
YÜZDE 5 ULAŞILABİLİR BİR HEDEF
Grafikte yıllık enflasyonun aylık gerçekleşmeleri gösteriliyor. 2011 yılı başlarında yakın tarihimizin en düşük yıllık enflasyonunu (yüzde 3.99) gördükten sonra geçen yılın nisan ayında yıllık enflasyon yüzde 11.1'e kadar tırmandı. Kur artışları ve dolaylı vergi oranlarının artırılması, bu tırmanışın ana nedenlerindendi. Son bir yıl içinde enflasyon kademeli olarak düşmeye başladı. Yıllık enflasyon geçen yılın ortasında yüzde 9 civarına, sonbahar aylarından sonra yüzde 7-8 bandına, yılın sonunda yüzde 6'lara kadar geriledi. Bu yılın başında yüzde 7'yi aştıktan sonra, aylık enflasyon nisan ayı itibarıyla yüzde 6'ya indi.
Önümüzdeki dönemde yıllık enflasyonun iniş hızı düşecektir. Ama yıllık enflasyonun yüzde 5 civarına inmesi ulaşılamayacak bir hedef değil. İç talebin canlanmasıyla enflasyon üzerinde talep baskısının geçen yıla göre daha güçlü olması söz konusu olabilir. Ama döviz kurlarından enflasyon üzerine bir baskı söz konusu olmaz. Aksine, önümüzdeki dönemde döviz kurlarından enflasyona olumlu katkı gelebilir. Sonbahar aylarında, bütçe açığındaki gelişmelere paralel olarak dolaylı vergi oranlarında söz konusu olabilecek artışlar enflasyon görünümünü geçen yıllarda olduğu gibi olumsuz yönde değiştirebilir.
