İmalat sanayi üretim endeksi haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3.9 arttı. Geçmişte alıştığımız rakamlara göre düşük, ama son on iki aydır izlenen rakamlara göre hiç de fena değil. İmalat sanayi üretimi endeksinin haziran ayı verileri ve yılın ikinci üç ayı ortalaması ekonomik büyümenin ilk üç aya göre daha yüksek, ama mutlak anlamda yıl sonu hedefi olan yüzde 4'ün altında olduğunu teyit ediyor.
Grafikte 2011 yılının başından bu yana takvim ve mevsimsel etkilerden arındırılmış sanayi üretimi endeksinin bir aydan diğerine yüzde değişmeleri gösteriliyor. Sanayi üretim endeksi çok oynak, oynak olmaya da devam ediyor. Takvim ve mevsimsel etkilerden arındırılmış endeks bir ay yükseliyorsa, bir sonraki ay düşüyor. İki ay üst üste yükseldiği çok ender. 2012 yılı ile karşılaştırıldığında, 2013 yılının ilk yarısında oynaklığın boyutu azalıyor, ana ortalama çok fazla değişmiyor.
Yılın ikinci üç ayında imalat sanayi üretim endeksi ortalaması geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.8 yükseldi. Aynı bazda yılın ilk üç ayında bu endeksteki artış yüzde 2.7 olmuştu. Takvim ve mevsimsel etkilerden arındırılmış imalat sanayi endeksi de ikinci üç ayda birinci üç aya göre yüzde 1.2 attı. Üretim düzeyi ile milli gelir hesaplarının temeli olan sektörel katma değerler aynı paralelde gitmeyebilse de, bu rakamlar yılın ikinci üç ayındaki ekonomik büyümenin ilk üç aya göre daha yüksek olduğuna işaret ediyor.
YÜZDE 3'ÜN ALTI OLASI
Yılın ikinci üç ayı ile ilk üç ayındaki ortalama üretimi karşılaştırdığımızda, aslında ara malları üretimindeki büyümenin yılın ilk üç ayındaki yüzde 4.3 düzeyinden ikinci üç ayda yüzde 3'e gerilediğini görüyoruz. İmalat sanayi üretimindeki büyümenin birinci üç aya göre ikinci üç ayda biraz hızlanmasının arkasında dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları ile yatırım malları üretimindeki artışlar var. Dayanıklı tüketim malları üretimi yüzde 3.1 gerilerken, ikinci üç ayda yüzde 3.4 arttı. Dayanıksız tüketim malları üretimindeki artış yüzde 3.4'ten yüzde 4.9'a hızlandı. Sermaye malları üretimindeki artış yüzde 0.9'dan yüzde 3.3'e hızlandı.
Enerji üretimi ilk üç ayda ortalama yıllık yüzde 6.4 düşerken, ikinci üç ayda yüzde 0.7 arttı. Madencilik üretimindeki gerileme çok hafif hızlanarak devam ediyor. Dolayısıyla, toplam sanayi üretimindeki artış ivmesi imalat sanayiine göre biraz daha fazla. Sanayi üretimi endeksindeki artış ilk üç ayda yüzde 1.3 iken, yüzde 3.2'ye hızlandı.
Büyümesine büyüyoruz, ama gerçekleşen büyüme, tıp diliyle ifade edersek, biraz kansız. Büyümede geçmişte alıştığımız ivme yok. Üretimdeki aydan aya olan oynaklıkları hesaba katarsak, yılın üçüncü üç ayı iki düşen, bir çıkan ayı içeriyor. Haziran verileri ile şimdilik çok umutlanmayalım. Yılın üçüncü üç ayındaki üretim artışı ikinci üç ayın altında kalabilir. Böyle bir eğilim, bugünkü şartlar olumlu ya da olumsuz yönde değişmediği takdirde, bu yılki ortalama ekonomik büyümenin yüzde 3'ün biraz altında kalması olasılığını artırıyor.