Aralık ve ocak aylarında döviz kurlarında yaşanan hızlı çıkışlardan sonra ocak ayı tüketici fiyatları bir önceki aya göre yüzde 1.7 arttı. Yıllık tüketici fiyatları enflasyonu yüzde 7.5 oldu. Kurlardaki fırlamanın etkisini henüz tam olarak görmedik. Kurlardan fiyatlara olan geçiş önümüzdeki aylarda da devam edecek.
İlk etapta döviz kuruna endeksli mal fiyatları ile dolaylı vergi oranlarındaki artışlardan etkilenen fiyatlarda normalin üzerinde artışlar görülüyor. Örneğin, döviz kurlarına endeksli diyebileceğimiz alanlarda, bir önceki aya göre ocak ayında ulaştırma alt grubundaki ortalama fiyatlar yüzde 2.5, sağlık grubundaki ortalama fiyatlar yüzde 1.86 arttı. Aynı şekilde, dolaylı vergi oranlarındaki artışlardan etkilenen alkollü içecekler ve tütün mamulleri alt grubundaki ortalama fiyatlar ocak ayında yüzde 2.7 artış gösterdi. Döviz kurları durulduğunda, bu gruplardaki artışlar sınırlı kalırken, diğer mal fiyatlarının da arttığını göreceğiz.

ERTELENMİŞ ENFLASYON
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ocak ayındaki artış yüzde 5.2 oldu. Geçen yıl ocak ayında bu gruptaki ortalama fiyatlar yüzde 4 artmıştı. Dikkat edilirse, döviz kurlarının fırladığı aylarda gıda ve
alkolsüz içecekler grubundaki fiyatlar da aynı paralelde artıyor. Bir anlamda, döviz kurlarından en fazla etkilenen gruplardan biri gıda ve alkolsüz içecekler alt grubu oldu. Bu grubu dışarıda bıraktığımızda, ortalama tüketici fiyatlarındaki artış ocak ayında yüzde 0.5 civarında gerçekleşti. Yani, döviz kurlarından ortalama enflasyona geçişi henüz tam olarak görmüş değiliz.
Henüz döviz kuru artışları devletin kontrolündeki enerji fiyatlarına (elektrik ve doğalgaz) yansımadı. Büyük bir olasılıkla, enerji fiyatlarındaki artışlar ilkbahar aylarına kadar geciktirilecek. Yani, şu anda rakamlarda görmediğimiz, ama 2-3 ay sonra rakamlara yansıyacak gizli bir enflasyon da söz konusu. Ocak ayında enerji fiyatlarını dışarıda bırakan ortalama tüketici fiyatları artışı yüzde 1.9 oldu. Yani, enerji fiyatları ortalama tüketici fiyatlarının daha fazla artmasını engelledi.

TEMEL ENFLASYON DAHA YÜKSEK
İşlenmemiş gıda fiyatlarında ortalamanın üzerindeki artışlar sürüyor. Enerji, alkollü içecekler ve tütün mamulleri ile dolaylı vergileri dışarıda bırakan tüketici fiyatları endeksindeki (F) artış ocak ayında yüzde 1.55 oldu. Merkez Bankası'nın temel enflasyon verisi olarak tanımladığı H ve I endekslerinde ise ocak ayında yüzde 0.5'e varan artışlar gözleniyor. Geçen yılın aynı ayında bu endekslerde artış değil, düşüşler yaşanmıştı. İki endeksteki yıllık artışlar ocak ayı itibarıyla ortalama tüketici fiyatları endeksindeki yıllık artışı geçmiş oldu. Yani, yıllık temel enflasyon artık gözlenen ortalama enflasyondan da daha yüksek. Döviz kurlarından ortalama enflasyona geçiş azalana kadar bu eğilim devam edebilir.
Döviz kurlarına bir şok verdiğinizde, ortalama tüketici fiyatlarına geçişin azalan bir seyir içinde 4-5 ay sürdüğü görülüyor. Bundan sonra döviz kurlarında bir şok yaşanmadığı takdirde, önümüzdeki 4-5 ay yıllık enflasyonun da azami düzeye çıkacağını ve daha sonra düşme eğilimi içine gireceğini söyleyebiliriz. Geçen yılın aynı döneminde aylık enflasyon ortalama yüzde 0.5'in altındaydı. Önümüzdeki 4-5 aylık dönemde bu oranın üzerinde çıkacak aylık enflasyon rakamları yıllık enflasyonun artmasına neden olacak. Bu süreçte çift haneli yıllık enflasyona erişmek çok şaşırtıcı olmaz.