Mevsimsel olarak işgücüne katılımın azaldığı, istihdamın ise daha hızlı azaldığı bir dönemden geçiyoruz. Dolayısıyla, işsizlik oranının artmasının beklendiği bir dönemdeyiz. Ama, istihdam verileri mevsimsel hareketlerin alışılmış seyrinden saptığına işaret ediyor. Hızlı ekonomik büyüme, mevsimsel etkenlerin aksine, işsizlik oranının ağustos döneminden bu yana düşmesini sağlıyor. Geçen yıl ağustos ayında yüzde 11.4 olan işsizlik oranı kasım döneminde yüzde 11 'e geriledi.
On iki aylık ortalamalara baktığımızda, son bir yılda işgücüne katılanların sayısı 930 bin kişi arttığı halde, ekonominin 1.3 milyon istihdam yarattığını görüyoruz. Bu işsiz nüfusun 370 bin kişi kadar azaldığını gösteriyor. Dolayısıyla, 2009 yılı kasım döneminde son on iki aylık ortalama işsizlik oranı yüzde 14 iken, geçen yılın kasım döneminde yüzde 12.1'e düştü.
KENTLER
Kentlerde son bir yılda işgücüne katılım ortalama 530 bin kişi artarken, ortalama istihdamdaki artış 810 bin kişi olmuş. İşsizlik oranı yüzde 16.5'ten yüzde 14.4'e gerilemiş. İşsizlik oranı hâlâ çok yüksek.
Kriz döneminde istihdamı azalan kentlerdeki erkek nüfus ekonomik büyümeden olumlu etkileniyor. Son bir yılda kentlerdeki erkek nüfusun işgücüne katılımı 225 bin kişi artarken, istihdamı 490 bin kişi artıyor. Kentlerdeki işsiz sayısındaki artışın neredeyse tümü erkek nüfustan geliyor.
Son yıllarda kentlerdeki kadın nüfusunun işgücüne katılımı zaten hızlı bir artış eğilimindeydi. Kriz döneminde de kadın nüfusun istihdamı azalmamıştı, hatta artmıştı. Ekonomik büyüme döneminde ise kadın istihdamındaki artış kadınların işgücüne katılımındaki artışa yetişemez oldu. Son bir yılda kentlerdeki kadınların işgücüne katılımı ortalama 307 bin kişi artarken, istihdamındaki artış 315 bin kişide kaldı. Yani, kentlerde kadınlardaki işsiz sayısında kayda değer bir değişme olmadı.
KIRSAL KESİM
Verilerin güvenilirliği sorgulanabilse de, kırsal kesime yönelik işgücü istatistikleri ilginç gelişmelere işaret ediyor. Kırsal kesimde çalışabilir nüfusun (15 yaş ve üstü) artışı yüzde 3 civarında. Buna karşılık, işgücündeki nüfus artışı mevsimsel etkenlerin dışında daha düşük düzeylere geldi. Bu eğilim özellikle kırsal kesimdeki erkek nüfusta görünüyor.
Son on iki ayda kırsal kesimde çalışabilir nüfustaki erkekler ortalama 260 bin kişi artarken, işgücündeki erkek nüfusundaki artış 160 bin de kaldı. Aynı bazda çalışabilir nüfustaki kadın sayısı 220 bin kişi artarken, kadınların işgücüne katılımı 240 bin kişi oldu. Kırsal kesimde erkek nüfusun işgücünden ayrılması söz konusu.
Ekonomik büyümenin istihdam yarattığı çok açık. Ama, işsizlik oranının hala kriz öncesi düzeyine gelememiş olmasının en önemli nedeni işgücüne katılımın son yıllarda hızlanması. 2004-2007 dönemindeki üç yılda ekonomik büyüme yıllık ortalama yüzde 6.6 olduğu halde, yaratılan toplam istihdam üç yılın tamamında ortalama 1.1 milyon kişi olmuştu. Son on iki ayda yaratılan ortalama istihdam ise 1.3 milyon kişi oldu. 2004-2007 döneminde işgücüne katılım yüzde 46 civarındaydı. Son on iki ayda işgücüne katılım yüzde 49'a yaklaştı.