"İstanbul'daki konutlarda aşırı değerlenme durdu"

İstanbul da 2010-2015 d&ouml;neminde konut fiyatlarında aşırı değerlenme g&ouml;zlemlendiği, 2016 sonrasında ise fiyat artış hızının beklentilere paralel hareket etmeye başladığı belirlendi. AA muhabirinin REIDIN ve Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi iş birliğiyle hazırlanan rapordan derlediği bilgilere g&ouml;re, İstanbul da konut fiyatlarındaki aşırı değerlenme; 2010 başında genel olarak merkezi ile orta-y&uuml;ksek gelir grubunun tercih ettiği ve arazi kısıtlarının bulunduğu merkezi il&ccedil;elerde başladı. Aşırı değerlenme, 2012-2013 ten başlayarak İstanbul geneline yayıldı ve &ouml;zellikle arazi kısıtlamalarının nispeten daha az olduğu ve b&uuml;y&uuml;k konut projelerinin tercih edildiği &ccedil;evre il&ccedil;elerde ciddi boyutlara ulaştı. İstanbul genelinde g&ouml;r&uuml;len s&ouml;z konusu aşırı değerlenmede 2016 sonrasında ciddi bir d&uuml;zeltme olurken, konut fiyat artışları beklentilere paralel hareket etmeye başladı. &Ouml;zellikle merkezi il&ccedil;elerde d&uuml;zeltme &ccedil;ok sert ger&ccedil;ekleşti ve fiyat artış hızı beklentilerin altına geriledi. &Ouml;te yandan, Ankara da genel olarak konut fiyatlarında rasyonel olmayan bir fiyatlama oluşmazken, İzmir genelinde 2015 ve sonrasında fiyat artış hızının beklentilerin olduk&ccedil;a &uuml;zerine &ccedil;ıktığı ve kısa vadede d&uuml;zeltme g&ouml;r&uuml;lmesinin beklenmediği tespit edildi. - Aşırı değerlenme d&uuml;zeltildi anlamına gelmez REIDIN &Uuml;st Y&ouml;neticisi (CEO) Kerim Bertrand, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, İstanbul genelinde şu anda fiyat artış hızının beklentilerle paralel hareket ettiğini ancak bunun aşırı değerlenmenin d&uuml;zeltildiği anlamına gelmeyeceğini savundu. Bertrand, tam manasıyla d&uuml;zeltme olması i&ccedil;in fiyat artış hızının bir s&uuml;re beklentilerin altına d&uuml;şmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti: Son birka&ccedil; aydaki veriler ışığında bu d&uuml;zeltmenin yavaş yavaş başladığı g&ouml;z&uuml;kmekte ama bu d&uuml;zeltmenin bitmesi i&ccedil;in daha zaman olduğu kanaatindeyiz. Lakin il&ccedil;e bazında bazı farklı sonu&ccedil;lar var. Mesela Beşiktaş, Şişli ve Kadık&ouml;y gibi aşırı değerlenmenin ilk olarak g&ouml;zlenmeye başladığı il&ccedil;eler, aynı zamanda d&uuml;zeltmenin de ciddi anlamda başladığı il&ccedil;eler oldu. Bu il&ccedil;elerde fiyat artışı beklentilerin altına d&uuml;şm&uuml;ş durumda. Ancak aşırı değerlenmenin daha ge&ccedil; başladığı il&ccedil;elerde fiyat artışları hen&uuml;z beklentiler seviyesine d&uuml;şm&uuml;ş durumda. Dolayısıyla bu il&ccedil;elerde hala ciddi bir d&uuml;zeltme potansiyeli mevcut. İstanbul da 2010-2015 d&ouml;neminde konut fiyatlarındaki aşırı değerlenmede gelir seviyesindeki artışın ana fakt&ouml;r olmasa da etkili fakt&ouml;rler arasında yer aldığını kaydeden Bertrand, Bu s&uuml;re&ccedil;te alt gelir segmenti i&ccedil;inde gelir seviyesinde artış g&ouml;zlemlenirken, bu segmente hitap eden konutların bulundukları il&ccedil;elerde ilk aşamada aşırı bir değerlenme g&ouml;zlemlenmiyor. dedi. Bertrand, İstanbul da orta-y&uuml;ksek gelir grubunun tercih ettiği ve arazi kısıtlarının bulunduğu merkezi il&ccedil;elerde 2010 yılı sonrası g&ouml;zlemlenmeye başlayan aşırı değerlenmenin arkasındaki muhtemel ana nedenleri ş&ouml;yle sıraladı: 2009-2010 yıllarında konut kredi faizlerinde g&ouml;zlemlenen hızlı d&uuml;ş&uuml;ş... Konut kredisi ile konut almak i&ccedil;in gerekli peşinat &ouml;demelerinin hala alt gelir seviyesi i&ccedil;in bir kısıtlama arz etmekte iken, orta ve &uuml;st gelir seviyesindeki yatırımcılar i&ccedil;in bunun daha az kısıtlayıcı olması... Bu y&uuml;zden d&uuml;şen kredi faizlerinden &uuml;st ve orta gelir grubunun yararlanma imkanının ilk aşamada daha &ccedil;ok olması... D&uuml;ş&uuml;k faiz oranları nedeniyle alternatif yatırım ara&ccedil;larının cazibesinin azalması ve konutun bir yatırım aracı olarak &ouml;ne &ccedil;ıkması ile birlikte &uuml;st ve orta gelir grubunun bu piyasaya y&ouml;nelmesi... Buna m&uuml;teakip konut fiyatlarında başlayan y&uuml;kselmenin oluşturduğu geleceğe y&ouml;nelik değer artışı noktasındaki olumlu beklenti... T&uuml;m bunlar trendin arkasında yatan nedenler arasında sıralanabilir. D&ouml;viz kurlarındaki artışın inşaat maliyetlerine etkisinin d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; kadar y&uuml;ksek olmadığını vurgulayan Bertrand, Buna rağmen bir&ccedil;ok konut fiyatlanırken d&ouml;viz kurlarının dikkate alındığını g&ouml;zlemliyoruz. Bu da bize ge&ccedil;miş olduğumuz d&ouml;nemde konutun bir t&uuml;ketim aracı olmaktan &ccedil;ok, bir yatırım aracı olarak değerlendirildiğini g&ouml;steriyor. Bu durumda son zamanlarda y&uuml;kselen faiz ve d&ouml;viz kurlarının konuta g&ouml;re daha cazip bir yatırım aracı olarak &ouml;n plana &ccedil;ıkmaya başladığını, bu y&uuml;zden konut piyasasında d&uuml;zeltme hareketinin başladığını s&ouml;ylememiz yanlış olmaz. ifadelerini kullandı. - Ciddi bir d&uuml;zeltme potansiyeli mevcut REIDIN CEO su Bertrand, balon ya da k&ouml;p&uuml;k oluşumlarını ge&ccedil;miş yıllar &uuml;zerinde inceleyerek sonu&ccedil;ları ortaya &ccedil;ıkardıklarını belirterek, Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi Ekonomi B&ouml;l&uuml;m&uuml; ve Makroekonomi ve Uygulamalı Ekonometri Araştırma Merkezi ile Temel Analiz ve Case-Shiller y&ouml;ntemleriyle fiyat değerlenme analizi yapmış ve fiyatların beklentilerin ne &ouml;l&ccedil;&uuml;de altında ya da &uuml;st&uuml;nde olduğunu, il ve il&ccedil;e bazında tespit etmeye y&ouml;nelik iş birliğini hayata ge&ccedil;irmiş bulunmaktayız. dedi. Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi Ekonomi B&ouml;l&uuml;m&uuml; &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Do&ccedil;. Dr. Ceyhun Elgin ise s&ouml;z konusu y&ouml;ntemleri kullanarak yaptıkları analizler ışığında, İstanbul geneli ve il&ccedil;e seviyesinde fiyat artış hızının ne zaman beklentilerin &uuml;st&uuml;ne &ccedil;ıktığını, dolayısıyla fiyatlarda bir aşırı değerlenme olduğunu g&ouml;rd&uuml;klerini s&ouml;yledi. REIDIN &ccedil;alışması, İstanbul un t&uuml;m il&ccedil;elerinde, Ankara ve İzmir&rsquo;in ise se&ccedil;ili metropol il&ccedil;elerinde, temel analiz adı verilen ve IMF nin &ccedil;eşitli raporlarına kaynak oluşturan bir y&ouml;ntem kullanılarak oluşturulan fiyat değerlenme analizini oluşturuyor. AA

"İstanbul'daki konutlarda aşırı değerlenme durdu"

İstanbul genelinde 2010-2015 döneminde konut fiyatlarında aşırı değerlenme gözlemlendiği, 2016 sonrasında ise fiyat artış hızının beklentilere paralel hareket etmeye başladığı belirlendi

Öne Çıkanlar