"Bu yıl altında yön aşağı olacak"
İş Dünyası’nda bu hafta altın ve mücevherat sektöründeki gelişmeleri, sektörün önde gelen temsilcilerinden İstanbul Altın Rafinerisi Genel Müdürü Ayşen Esen, Ariş Kuyumculuk Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Güzeliş ve Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk anlattı. Altında yönün bu yıl aşağı olacağını söyleyen sektör temsilcileri, mücevherat pazarının da başta Hong Kong olmak üzere Uzakdoğu’ya kaydığını belirtiyor.
Türkiye külçe altında dünya üçüncüsü
İstanbul Altın Rafinerisi Genel Müdürü Esen “Altın sektöründe Türkiye çok önemli bir yerde, dünya pazarına baktığımızda bir külçeyi ele alabiliriz, bir coin dediğimiz para veyahut benzeri gram altın türlerini ele alabiliriz, bir de mücevher sektörünü ele alabiliriz. Dünyada bu türlerin arasında hemen hemen her anlamda ilk üçteyiz. Dünya genelinde külçe için baktığımızda 2613 ton, coin konusunda yaklaşık 200 ton, mücevherde ise 1900 ton civarında kapasite var. Bunlardan Türkiye’nin ne kadar pay aldığı konusuna bakılacak olursa külçede yaklaşık 115 ton, parada 40 ton, mücevherde ise 75 ton civarında. Külçe altın konusunda Hindistan ve Çin'in arkasından Türkiye üçüncü sıraya yerleşmiş durumda" dedi.
"Dünya mücevherat sektörünün büyüklüğü 80 milyar dolar"
Ariş Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Güzeliş, dünya mücevherat sektörünün büyüklüğüne ilişkin, "Dünya genelinde mücevherat sektörü yaklaşık 80 milyar dolar büyüklüğe sahip. Mücevherat dediğimizde pırlantalı ürünlerden bahsediyoruz. Türkiye'de bu yaklaşık 1,2 milyar dolar civarıdır. Türkiye’nin mücevherat ihracatı ise geçen yıl 60 milyon dolara ulaştı. Bunlar sadece pırlantalı ürünlerdir. Sektördeki özel tüketim vergisi sorunu çözümlenirse, sektör hem ihracat hem iç satış anlamında çok iyi büyüme yakalayacak’’ ifadelerini kullandı.
"Bu yıl altında yön aşağı olacak"
Altın fiyatlarının bu yıl nasıl bir seyir izleyeceği konusundaki soruma ise Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, "Geçtiğimiz ilk çeyreğe baktığımızda, daha önce söylemleri yapılan ve şimdi gerçekleştirilmeye başlanan Amerikan Merkez Bankası tarafından parasal sıkılaştırma ile, her ay 10 milyar dolarlık daha az tahvil geri alımları yapmaya başlanıldı. Normalde her ay 85 milyar dolarlık tahvil geri alımı gerçekleştiriliyordu. Amerikan ekonomisindeki toparlanmanın gereksinimi olarak bu parasal sıkılaştırma, altın fiyatı için olumsuz bir gelişme. Özellikle Ukrayna odaklı gerginlikler hiç bu kadar fiyatlara yansımamıştı. Bu son dönemde o fiyatlara yansımasıyla beraber 1.300 ile 1.250 dolar seviyesinde seyreden altın birden 1.300 dolarlara kadar yükseldi. Ukrayna’da herhangi bir olumsuzluk olmadığı takdirde altın özellikle parasal sıkılaştırmanın getireceği satış baskısıyla bundan böyle de bu seri itibariyle aşağı yönlü seyrini sürdürecek diye düşünüyorum. Yaz aylarında Haziran gibi, daha ziyade büyük yatırımcıların fon yöneticilerinin o tarihlerde tatile çıktığını da biliyoruz. Böyle olunca muhtemelen 1.050 ile 1.000 dolara kadar geri çekilme söz konusu olabilir’’ dedi.
İstanbul Altın Rafinerisi Bolivya ofisini açmaya hazırlanıyor
Ayşen Esen, İstanbul Altın Rafinerisi’nin özellikle hem dış ticaretin çok iyi geliştiği hem de altın üretiminin yüksek olduğu yerlerde ofis açmaya devam ettiklerini belirtti. Esen, ‘’Amerika’da bizim ofislerimiz var. New York ofisimizin yanında Miami ofisimiz geçen sene açıldı. Bu sene Bolivya ofisini açıyoruz çünkü madenler var o bölgede. Dolayısı ile üçüncü bir ofis daha devreye geliyor.Yurtdışında Avrupa ülkelerine baktığımızda Almanya, İspanya'da ofislerimiz var. Buna muhtemelen Hollanda ve İngiltere gibi ülkeler de ilave olacak’’ dedi.
"Mücevheratta pazar Uzakdoğu'ya kayıyor"
Kerim Güzeliş mücevherat sektöründe ihracat pazarları ile ilgili, ‘’Ortadoğu krizden daha az etkilenmiş olmasından dolayı öyle zannediyorum, en çok ihracat oraya yapılmakta. İkinci ülke olarak Rusya görünüyor. Üçüncüsü de en büyük pazar olan A.B.D. Bu Pazar birinci pazar iken üçüncü pazara düştü. Dengeler yer değiştiriyor. Artık Uzakdoğu’da büyük bir pazar var. HongKong bir merkez olup bütün dünyaya oradan yayılıyor, biz de dahil olmak üzere birçok üretici yönünü oraya doğru çevirdi. Ardından Çin pazarı geliyor. Bundan iki sene öncesine kadar iç pazarda fazla bir tüketim yoktu çok iyi ihracatları vardı ama şimdi iç pazarda orada açılmış oldu.Türk firmaları için orası çok büyük fırsat’’ dedi.
Altın alırken dikkat edilmesi gerekenler...
Mehmet Ali Yıldırımtürk, altın alırken dikkat edilmesi gerekenleri "Atatürk portresinin, arkasında da yine tarih ve basılma itibarı ile İstanbul darphanesinde basılmıştır şeklinde" görüntünün ve rakamların çok net olması lazım. Diğer taklit dediğimiz, çakma dediğimiz ürünlerde bu çok net olmuyor çünkü yeterli derecede kaliteli çelikten üretilmiyor. Onlar 10 kere 20 kere basıldığında çelik bozuluyor, dolayısı ile kalıp basınca da görüntü kötü duruyor. Bildikleri yerlerden, güvenilir yerlerden hatta faturasını, fişini almak suretiyle alım yaparlarsa en azından bu ürünün o müesseseye ait olduğu anlaşılır’’ şeklinde sıraladı.
"Pırlantada uluslararası sertifika istenmeli"
Pırlanta alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda Kerim Güzeliş, "Güvenilir bir firmadan olması şart, güvendiği kişiden olabilir. Bir de ben pırlantada şunu öneriyorum, Amerika'da çok kısa kurslar var. Herhangi bir kimse pırlanta almaya gittiğinde bir saatlik bir kurstan ne alacağını, kimden ne fiyata alacağını bilmiş oluyor. Ben de diyorum ki bir kursa gitmese bile internete girsin, 4C kuralını hemen incelesinler. Ürünün mutlaka sertifikasını istemeliler. Uluslararası sertifika istenmesini daha sağlıklı ve güvenilir buluyorum" dedi.
Hande Berktan
hberktan@bloomberght.com