4,5G'li yeni döneme girerken
Türkiye’nin dijitalleşme yolunda önemli bir dönüm noktası olan 4.5G teknolojisi 1 Nisan itibarı ile hayatımıza giriyor. Bugünkü yazımda mobil telekomünikasyon sektörünün ihale süresince büyük bir rekabet yarışı içerisinde olduğu, 4.5G teknolojisiyle neler değişeceği , neden ihtiyaç duyacağımız ve sektörlere nasıl bir fayda sağlayacağı üzerinde duracağım. Böylelikle1 Nisan öncesi akıllardaki soruların da yanıtlarını vermiş olacağız.
4,5G nedir?
4G, mobil operatörler tarafından kurulan dördüncü nesil kablosuz veri iletişim ağları için teknolojilerin genel adı. Ancak ülkemizde 4G’nin daha gelişmiş teknolojilerinin kullanımına, eskimiş bir teknolojinin değil, 5G’ye hazırlık aşamasında olan bir teknolojinin kullanıldığını belirtmek amacıyla 4G yerine 4.5G kavramı kullanılıyor. İhale şartnamesi de buna göre düzenlenmişti.
Dünya genelinde 4,5G teknolojisine geçen 125. ülke olacağız. ABD (AT&T), Almanya (Telekom Deutschland), Arnavutluk (Telekom Albania), Avusturalya (Optus), Avusturya (A1 Telekom & Hutchison), Belçika (Mobistar & KPN), Çek Cumhuriyeti (T-Mobile), Çin (China Mobile & China Unicom), Danimarka (Telia), Endonezya (Telkomsel), Estonya (EMT), Fransa (Orange & Bouygues Telecom), Filipinler (Globe Telecom), Finlandiya (Sonera), Güney Kore (SK Telecom), Hırvatistan (VIPnet & Croatian Telecom), Hollanda (KPN), İngiltere (Everything Everywhere), İsveç (TeliaSonera & Telenor Sweden), İsviçre (Swisscom), İtalya (Telecom Italia), Japonya (NTT DoCoMo), Kanada (Telus & Bell Mobility & Rogers Wireless), Kıbrıs, Lüksemburg (Orange),Romanya (Orange), Singapur (StarHub), Yeni Zelanda (Spark) bu teknolojiyi kullanan ülkelerden sadece bazıları.
Bu anlamda Türkiye 4G teknolojisinde geç kalmış olsa da 5G’ye geçildiği zaman altyapı teknolojisiyle hazır olacak.
4,5G ile neler değişecek?
4,5G ile mobil cihazlarda, video izleme deneyiminden yüksek boyutlu dosyaların paylaşılmasına, bulut servislerden, akıllı ev ve şehir altyapılarına, mobil ofislerden mobil sağlık ve mobil eğitim servislerine kadar çok farklı sektörlerde büyük değişimler yaşanacak. Çalışanlar işlerini çok daha verimli bir şekilde ofis dışında, 4.5G kapsama alanı dahilindeki her yerde yürütebilecek, ihtiyacı olan bilgilere ve dosyalara yüksek hızda ulaşabilecek.
4.5G bağlantısı üzerinden video görüşmeleri daha iyi bir kalitede gerçekleştirilecek. Eğer şu anda Skype veya FaceTime gibi servislerle 3G bağlantısı üzerinden görüşme yaparken görüntünün arada sıra kötüleştiğini, pikselleşmelerin arttığını görebilirsiniz.
4.5G ile birlikte artan hız sayesinde videolar daha keskin olacak, böylelikle görüntülü görüşmelerin kalitesi artacak.
LTE tabanlı teknolojiler sayesinde sesli görüşmelerin kalitesi de artacak. İki kişi arasındaki çağrılar daha kısa sürede gerçekleştirilecek, öyle ki sadece 1 saniyede karşı tarafla bağlantı kurmanız bile mümkün olabilecek.4.5G sayesinde internetten radyo veya müzik dinleyenler de kesintisiz hizmet alabilecek, yüksek kalitede müzik dinleme imkanı elde edecekler. İnternetten satın alınan şarkılar sadece birkaç saniye içinde indirilecek ve dinlemeye hazır hâle gelecek. Bu arada mobil uygulamalar da daha kısa sürede yüklenecek ve saniyeler içinde istediğiniz uygulamayı kullanmaya başlayabileceksiniz.
Bu arada 4.5G servisleri sunulmaya başlandığında mobil operatörlerin 4G destekli USB aygıtları ve modemler sunduğunu da göreceğiz.
TV yayıncılığında yeni dönem; küçük ekranlar…
4.5G teknolojisi, kullanılan cihazlara göre değişmekle birlikte, veri indirme hızı 100-150 Mbps’ten başlayıp 375 Mpbs seviyelerine çıkabilecek. Örneğin, 2GB büyüklüğündeki bir HD film yaklaşık yarım dakikada indirilebilecek. Yüksek çözünürlüklü HD kalitesinde film, video ve dizi izlenebilecek. Mobil sağlık ve mobil eğitim ile uzaktan erişim artık çok daha hızlı ve kolay olacak. TV yayıncılığında büyük ekrandan küçük ekranlara doğru kayış olduğunu gözlemleyeceğiz.
4,5G’ye uyumlu cihazlar
Türkiye’de 4G’ye geçiş ile yeni telefon, mobil cihaz alacak ya da mevcut cihazın değiştirecek olanlara tavsiyem, cihazlarının 4,5G’yi destekleyip desteklemediğine dikkat etmeleri olacak. İşte 4,5G teknolojisine uyumlu cihazlar;
ALCATEL ONE TOUCH IDOL 3, APPLE IPAD 4, APPLE IPAD AIR, APPLE IPAD, AIR 2, APPLE IPAD MINI, APPLE IPAD MINI 3, APPLE IPAD MINI 4, APPLE IPAD MINI RETINA, APPLE IPHONE 5, APPLE IPHONE 5C, APPLE IPHONE 5S, APPLE IPHONE 6, APPLE IPHONE 6 PLUS, APPLE IPHONE 6S, APPLE IPHONE 6S PLUS, ASUS ZENFONE 2, ASUS ZENFONE 2 LASER, AVEA CIHAZLAR AVEA INTOUCH 4, BLACKBERRY Q10, BLACKBERRY Q5, BLACKBERRY Z30, CASPER VIA V10, CASPER VIA V6, CASPER VIA V6X, CASPER VIA V9, CASPER VIA M1
GENERAL MOBILE 4G ANDROID ONE, GENERAL MOBILE 4G ANDROID ONE DUAL, HTC DESIRE 510, HTC DESIRE 601, HTC DESIRE 610, HTC DESIRE 626
HTC DESIRE 816, HTC DESIRE 820, HTC DESIRE EYE, HTC ONE E8, HTC ONE M8, HTC ONE M8 DUAL, HTC ONE M8 MINI, HTC ONE M8S, HTC ONE M9, HTC ONE M9 PLUS, HTC ONE MAX, HTC ONE MINI, HUAWEI ASCEND MATE 7, HUAWEI ASCEND P7, HUAWEI G7, HUAWEI G8, HUAWEI P8 LITE, HUAWEI MATE S, HUAWEI P8, HUAWEI Y6, LENOVO A2010, LENOVO A6010, LENOVO A7000, LENOVO A7010, LENOVO P70-A, LENOVO S90-A, LENOVO VIBE P1M
LENOVO VIBE S1, LENOVO VIBE SHOT, LG G FLEX2, LG G2, LG G3, LG G3 S, LG G4, LG G4 BEAT, LG G4C, LG LG-H635, LG NEXUS 5, LG V10, MICROSOFT LUMIA 640 LTE, MICROSOFT LUMIA 640 XL, MICROSOFT LUMIA 830, NOKIA LUMIA 1020, NOKIA LUMIA 1320, NOKIA LUMIA 1520, NOKIA LUMIA 625
NOKIA LUMIA 735, NOKIA LUMIA 820, NOKIA LUMIA 920, NOKIA LUMIA 925
NOKIA LUMIA 930, ONEPLUS ONE, PREO P1, SAMSUNG GALAXY A3,
SAMSUNG GALAXY A3 DUOS, SAMSUNG GALAXY A5, SAMSUNG GALAXY A5, SAMSUNG GALAXY A7, SAMSUNG GALAXY A7 , SAMSUNG GALAXY A8, SAMSUNG GALAXY ALPHA, SAMSUNG GALAXY CORE PRIME DUOS, SAMSUNG GALAXY E7, SAMSUNG GALAXY GRAND MAX, SAMSUNG GALAXY GRAND PRIME, SAMSUNG GALAXY J1, SAMSUNG GALAXY J2
SAMSUNG GALAXY J5, SAMSUNG GALAXY J7, SAMSUNG GALAXY NOTE 4
SAMSUNG GALAXY NOTE 5, SAMSUNG GALAXY NOTE EDGE, SAMSUNG GALAXY S5, SAMSUNG GALAXY S5 DUOS, SAMSUNG GALAXY S6
SAMSUNG GALAXY S6 EDGE, SAMSUNG GALAXY S6 EDGE PLUS, SAMSUNG GALAXY TAB A, SAMSUNG GALAXY TAB S, SAMSUNG GALAXY TAB S2,
SONY XPERIA C3, SONY XPERIA C4, SONY XPERIA C5 ULTRA, SONY XPERIA E3, SONY XPERIA E4G, SONY XPERIA M2, SONY XPERIA M2 AQUA, SONY XPERIA M4 AQUA, SONY XPERIA M5, SONY XPERIA SP, SONY XPERIA T3
SONY XPERIA TABLET Z, SONY XPERIA V, SONY XPERIA Z, SONY XPERIA Z ULTRA, SONY XPERIA Z1, SONY XPERIA Z1 COMPACT, SONY XPERIA Z2
SONY XPERIA Z2 TABLET, SONY XPERIA Z3, SONY XPERIA Z3 COMPACT
SONY XPERIA Z3 DUAL, SONY XPERIA Z3 PLUS, SONY XPERIA Z3 TABLET , COMPACT, SONY XPERIA Z5,SONY XPERIA Z5 COMPACT, SONY XPERIA Z5 PREMIUM, TURKCELL T50, TURKCELL T60, TURKCELL TURBO T-50, VESTEL VENUS 5.5 , VESTEL VENUS 5.5 X, VESTEL VENUS V3 5040, VESTEL VENUS V3 5070, VESTEL VENUS V3 5570.
4.5G ile hızlar hangi seviyede olacak?
Henüz 4.5G servisleri başlamadığı için her bir mobil operatörün sunacağı hızlar hakkında kesin bir bilgi vermek zor. Ancak mobil operatörlerin testlerini 4.5G’nin dünya çapında kullanılan en popüler versiyonu, LTE Advanced üzerinde yoğunlaştırdığını belirtmek gerekiyor. Bu da teoride 300 Mbps’ye varan indirme hızlarına erişilebileceği anlamına geliyor. 4.5G ile birlikte bu seviyenin üstüne kolaylıkla çıkılabilecek.
5G teknolojisi ne zaman gelecek?
4,5G sonrası 5G artık gündemimizde olacak. Mobil operatörler laboratuarlarda 5G denemelerini yapmaya başladılar bile. 5G teknolojisi ile örneğin, bir doktor farklı bir kıtada ameliyathaneden, ameliyat gerçekleştirebilecek. İletişim, bağlantı süresi an olarak birebir aynı olacak. Bu müthiş değişimi Samsung ve ST Telekom 2020 yılında Kore’de kullanmayı hedefliyor. Ayrıca Japonya’nın da 2018 Olimpiyat Oyunlarında 5G teknolojisinden faydalanacağı belirtiliyor.
Biz de dijital çağın bu değişimini sizler için takip ediyor olacağız…
Hande Berktan
hberktan@bloomberght.com
