Facebook Inc. perşembe günü mesajlaşma uygulaması WhatsApp Inc.'i 4 milyar doları nakit, 12 milyar doları hisse ve 3 milyar doları da tedbirli hisse olarak, 19 milyar dolara satın aldı. Sosyal medya devi Facebook'un 2012'de satın aldığı, internet üzerinden fotoğraf ve resim hizmeti Instagram için 1 milyar dolar ödemiş olduğu göz önünde bulundurulduğunda, WhatsApp'ın 19 milyar dolarlık astronomik ücreti gözlerde daha da büyük hâle geldi. Yalnızca yatırımcıların değil, sıradan insanların da aklının gerisinde aynı soru yükseldi: 19 Instagram fiyatındaki WhatsApp gerçekten bu kadar değerli mi?
Eski Yahoo! Çalışanları olan Brian Acton ve Jan Coum tarafından Haziran 2009'da kurulan WhatsApp'ın kısa geçmişine bakıldığında, şirketin hızla popülerleyişi göze çarpıyor.
Haziran 2009: Akıllı telefon piyasanın büyümesi ve mobil kullanıcıların SMS ücreti yakınmalarının artmasının, veri tabanlı mesajlaşma piyasasının ısınmasını fırsat bilen Acton ve Coum, 1 yıllık kullanımın ardından senelik 0.99 cent karşılığında, normal SMS hizmetinin çok daha aktüel ve interaktif versiyonunu sağlayan WhatsApp'ı kurdu.
Nisan 2011: WhatsApp yatırımcıların dikkatini çekerek 8 milyar dolarlık sermaye artırımına gitti ve dünya genelindeki veri tabanlı mesajlaşma şirketleri ile yarışmaya başladı.
Ekim 2011: WhatsApp kullanıcıların mesaj hacmi günde 1 milyara çıktı.
Ağustos 2012: WhatsApp kullanıcıların mesaj hacmi günde 10 milyara çıktı.
Nisan 2013: Arama motoru Google'ın şirkete, Facebook'un Instagram için biçtiği değer olan 1 milyar dolarlık teklif yaptığı söylentileri ortaya çıktı.
Haziran 2013: WhatsApp kullanıcıların mesaj hacmi günde 27 milyara çıktı.
Ağustos 2013: WhatsApp sesli mesaj hizmetini devreye koyarak, mevcut mesajlaşma versiyonunu güncelledi.
Aralık 2013: WhatsApp'ın ABD, Avrupa, Asya ve gelişmekte olan ülkelerdeki aktif kullanıcı sayısı 400 milyon kişiye ulaştı.
Ocak 2014: Şirketin Ukrayna asıllı kurucusu Jon Caum, bir şirketi satmanın zor olmadığını, ancak Facebook, Google, Twitter, Yahoo gibi büyüklerin hemen satış aşamasına geçmeyip, şirketin “kalıcı” olduğunu vurgulamak için bir süre beklediğini söyledi.
Şubat 2014: Facebook, 450 milyon aktif kullacısı ve 55 çalışanı olan WhatsApp'ı, 3 milyar doları tedbirli hisse olmak üzere 19 milyar dolara satın alarak, her bir kullanıcıya 42 dolar değer biçti.
Her ne kadar Facebook'un bir önceki büyük alımı olan Instagram ile WhatsApp mukayese edilse de, Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, WhatsApp'ın çok daha bile değerli olduğuna inanıyor. Bunun bir nedeni, WhatsApp'ın toplam aktif kullanıcılarının yüzde 70'i, bu hizmeti günlük kullanırken, Instagram'ın günlük kullanımının, aktif üyelerinin ancak yüzde 33'ü oranında olması . Şirketin aktif kullanıcı sayısının birkaç yıl içinde 1 milyona ulaşması bekleniyor. Diğer bir neden ise, WhatsApp'ın, Skype'ın Uluslar arası aramalara vurduğu damganın aynısını, telefon şirketlerinin SMS hizmetlerine yapmışlığı.
Ovum Ltd.'ın araştırmasına göre, WhatsApp'ın neredeyse bedava denilebilecek sosyal mesajlaşma hizmeti, dünya genelinde cep telefonu operatörlerinin mesajlaşmadan gelen kazançlarını 2013 itibariyle 32.5 milyar dolar düşürdü ve bu rakamın 2016 itibariyle 54 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. WhatsApp, birçok telefon operatörünün kârlarından yiyor.
Facebook-WhatsApp evliliği, aynı zamanda teknoloji piyasasındaki şirket alımları tarihine de geçti. 147 milyar dolarlık Time Warner'ın AOL'i satın almasından bu yanaki en büyük teknoloji piyasası alımı olan Facebook-WhatsApp evliliği, yalnızca Silikon Vadisi'ndeki değil, aynı zamanda California eyaletindeki en büyük alım oldu. Aynı zamanda Facebook'un WhatsApp için ödemeye hazırlandığı ücret, evliliği, en büyük girişim destekli alım da yapacak.
Diğer yandan WhatsApp alımı, Facebook'a, son yıllarda kendisinden uzaklaşan genç kullanıcı pazarını da yeniden fethetme imkanı verecek.
WhatsApp 19 milyar dolara gerçekten değecek mi henüz bilinmese de, Facebook'un dev hamlesinin zarar ettiren bir adım olup olmayacağını herkesin izleyeceği kesin.
Tuğçe Özsoy (tozsoy@bloomberght.com)
BloombergHT.com Editörü
Kaynaklar: Bloomberg, Times, LinkedIn, IBTimes