HANDE BERKTAN
Otonom araçlar, drone’lar ve uzaktan kontrol sağlanan sistemlerle birlikte hızla büyüyen ve 4G’ye göre daha yüksek hız, daha yüksek kapasite ve daha az gecikme sürelerine sahip 5G teknolojisinin yüzde 155’lik büyüme oranıyla 2025 yılında 176 milyar dolar servis gelirlerine ulaşması bekleniyor. Servis gelirlerinin 123,3 milyar dolar ile en büyük payını Asya-Pasifik bölgesinin oluşturması öngörülüyor.
Diğer yanda 5G’nin 2035 yılına kadar dünya ekonomisine 3,8 trilyon dolar katkı yapması ve 22,8 milyon kişiye istihdam yaratması tahmin ediliyor. Çin’in 1,5 trilyon dolar ile pazar pastasına hâkim olması beklenirken, onu 758 milyar dolar ile ABD, 436 milyar dolar ile Japonya ve 132 milyar dolar ile Güney Kore izliyor.
5G teknolojisinin uygulama alanlarına bakıldığında kamuda akıllı şehirler, üretimde akıllı fabrikalar, otomasyon ve endüstriyel robotlar, sağlık hizmetlerinde tele tıp, uzaktan hasta takip sistemleri ve uzaktan cerrahi müdahale, ulaştırmada akıllı araçlar, rota yönetim ve akıllı lojistik sistemleri ve medya ile eğlence sektörlerinde ise streaming ve buluttan oyun oynama hizmetlerini sağlaması bekleniyor.
Kovid-19’un 5G’ye etkisi
Kovid-19’un 5G üzerindeki etkisi uzaktan çalışma ve eğitim gibi konular ile artan veri kullanımı ile olumlu yönde olurken, bant ihalelerinin ve standartların belirlenmesinin ertelenmesi ile olumsuz etki oluşturmuştur. Olumlu etkilerde artan talebi karşılamak için bazı operatörlerin 5G yatırımlarını öne çekmesi, Çin gibi bazı ülkelerin Kovid-19 ile mücadelede 5G destekli çözümleri kullanmasının öne açtı.
Avusturya, Kanada, Japonya ve Brezilya’da bant ihalelerinin ertelenmesi 5G standartlarını belirleyen 3GPP’nin 16. ve 17. versiyonlarının açıklanmasının 3 ay süreyle ertelenmesi, sektörlerin 5G uygulama alanlarına yönelik yatırımların azaltması ve ertelemesi ile azalan talep olumsuz etkiler olarak öne çıkıyor.
Pandemi etkisine ek olarak dünya genelinde 5G adaptasyonunu etkileyen en önemli konulardan biri de yüksek yatırım ihtiyacı ile 5G’yi destekleyecek sabit geniş bant internet altyapısının gerekliliğidir. Ülkelerin sabit geniş bant internet ve özellikle fiber altyapılarının durumu ve yapacakları yatırımlar 5G’ye geçiş sürecinde belirleyici rol oynayacak.
Türkiye’de fiber internet altyapısı
5G alanındaki yerli geliştirme çalışmaları devam ederken, 5G için de kritik öneme sahip fiber altyapı yaygınlığının artırılması için yatırımlar sürüyor. Yapılan yatırımlar ile Türkiye’de fiber uzunluğu 2016 yılından 2020 yılına gelindiğinde yüzde 45’lik artış ile 400 bin kilometrenin üzerine çıkmıştır. Fiber altyapı yatırımlarının desteklenmesi için ortak altyapı şirketinin kurulması ve regülasyonların bu doğrultuda güncellenmesi büyük öneme sahip.