Küresel piyasalar geçtiğimiz hafta aşılamada katedilen yol, ekonomik göstergelerin destekleyici olmasına rağmen çoğunlukla satış tarafında kalırken, Biden'ın vergi planına yönelik kaynak haberler ve kripto varlıklardaki sert geri çekilmeler gündemin öncelikli maddeleri oldu.
Geçen hafta finansal piyasalar ve ekonomi kamuoyunda yurtiçi ve yurtdışında öne çıkan başlıklar şunlar oldu:
1) Thodex skandalı
Türkiye’de en büyük kripto para Borsası skandalına Thodex imza attı. Borsa 21 Nisan’da yaptığı açıklamayla işlemlerin durdurulduğunu ‘bakım’ açıklamasıyla duyurdu.
Açıklamanın ardından şirketin kurucusu ve CEO’su Faruk Fatih Özer’in ve şirketin diğer temsilcilerinin telefonlarına ulaşılamadı.
Bakım açıklamasının ardından borsada parası olan kullanıcılar arasında panik havası daha da arttı.
Arnavutluk'a kaçan kripto para borsası Thodex’in kurucusu Faruk Fatih Özer hakkında İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 22.04.2021 tarihi akşam saatlerinde Genel Müdürlüğümüze kırmızı bülten talebinin iletilmesi üzerine İnterpol nezdinde işlemler derhal başlatılmış ve 23.04.2021 tarihi saat 10.00 itibariyle kırmızı bülten çıkarılmıştır.
2) 12 futbol devinden UEFA'ya isyan bayrağı
Dünyanın en çok gelir kazanan Avrupalı dev kulüpleri biraraya gelerek Avrupa Süper Ligi'nin kurduğu haberinin ardından bu proje büyük tepkiler üzerine fiilen askıya alındı.
Avrupa Süper Ligi’nden yapılan açıklamada “Mevcut durum göze alındığında, her zaman taraftarlara mümkün olan en iyi tecrübeyi sunma hedefimizi aklımıza tutarak, projeyi yeniden şekillendirecek en uygun adımları yeniden değerlendireceğiz” denildi.
12 dev kulüple yola çıkan projeden ilk çekilme kararı Manchester City'den geldi. Manchester City'yi diğer İngiliz kulüpleri takip etti. İtalya'dan Milan ve İspanya'dan Barcelona ile Atletico Madrid'in de çekilme kararı aldığı öne sürüldü. Manchester United'ın sahiplerinin ise Avrupa Süper Ligi'nin olmaması durumunda kulübü satma kararı alacağı iddia edildi.
3) Biden'ın 'soykırım' ilanı
Bloomberg'in haberine göre ABD Başkanı Joe Biden, 1915'te yaşananlar için Türkiye ile ilişkileri germe riski taşıyan 'soykırım' ifadesini kullanmaya hazırlanıyor.
İsminin açıklanmasını istemeyen kaynak, Biden’ın konuya ilişkin açıklamayı 1915'te yaşananların 106. yıl dönümünde, Cumartesi günü yapmasının beklendiğini belirtti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bu hafta Haberürk'e yaptğı açıklamada, geçmişte de ABD başkanlarının seçim vaatleri kapsamında bu konuyla ilgili konuştuğunu belirtti ve “Amerika ilişkileri daha da kötüleştirmek istiyorsa tercih kendileridir” dedi. Çavuşoğlu, “ABD uluslararası hukuku dikkate alırsa böyle bir karar vermez” diye konuştu. Çavuşoğlu, “bir siyasetçinin tanımının çok fazla öneminin olmadığını” söyledi.
Biden, geçen yıl Kasım ayında yapılan başkanlık seçimleri için yürüttüğü kampanyada, 1915'te yaşananları 'soykırım' olarak tanıma vaadinde bulunmuştu. Ancak açıklamada kullanılacak dil henüz kesinlik kazanmadı.
4) Kavcıoğlu'ndan rezervler ve kripto varlıklara düzenleme açıklaması
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, TRT Haber, CNN Türk, A Haber ortak canlı yayınına çıktı. Kavcıoğlu "Bugün rezerv konusu tartışılırken, o günkü şartları değerlendirmemiz ve o günkü şartlara bakmamız gerekiyor. Merkez Bankası ile ilgili konuşurken özen göstermek gerek" dedi
Kavcıoğlu, kripto para düzenlemesine ilişkin soru üzerine, bu konunun çok hassas olduğunu söyledi.
Kripto paralarla ilgili dünyada altyapı, düzenleme ve kontrol mekanizmasının bulunmadığına işaret eden Kavcıoğlu, "Birkaç ülke kripto parayı tamamen yasakladı. Bu konuyu sadece yasaklayarak da halledemezsiniz. Zaten bizim böyle bir niyetimiz de yok." diye konuştu.
5) Biden, zenginlere vergiyi artırmayı planlıyor
ABD Başkanı Joe Biden, Konuya yakın kaynaklara göre, sermaye kazancı vergisi oranının neredeyse ikiye katlanarak yüzde 39,6'ya çıkarılmasını önerecek ve bu oran yatırım geliri üzerindeki mevcut bir ek vergi ile birleştiğinde, yatırımcılar için federal vergi oranlarının yüzde 43,4'e kadar çıkabileceği anlamına geliyor.
Plan henüz kamuya açık olmadığı için isminin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, planın 1 milyon dolar veya daha fazla kazananlar için sermaye kazancı oranını yüzde 39,6'ya çıkaracağını, mevcut taban oranının yüzde 20'ye yükseltileceğini belirterek Obamacare'i finanse eden yatırım geliri üzerinden yüzde 3,8'lik bir vergi uygulanacak ve finansal varlıkların getirilerindeki vergi oranını ücret ve maaş geliri üzerindeki en yüksek orandan daha yükseğe iteceklerini söylediler.
6) Ekonomik göstergeler büyük ekonomilerde toparlanmaya işaret ediyor
ABD’de işsizlik maaşı başvuruları geçen hafta da düşerek istihdam piyasasında iyileşmenin sürdüğünü gösterdi.
Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre işsizlik maaşı başvuruları 17 Nisan’da sona eren haftada 39 bin düşerek 547 bin oldu. Başvurular böylece Mart 2020’den bu yana ilk kez iki hafta üst üste 700 binin altında gerçekleşti. Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini 610 bindi.
Aşılamaların hız kazandığı ABD'de öncü satın alma yöneticileri endeksi (PMI) rekor seviyelere yükselirken enflasyonist baskı beklentilerini canlandıran bir performansa imza attı. IHS verilerine göre Nisan'da ülkede öncü imalat PMI 60,6 olarak kaydedildi. Bir önceki ay bu rakam 59,1 olmuştu. Hizmet sektöründe ise endekste rekor izlendi. Buna göre Nisan'da öncü hizmet sektörü PMI 63,1 oldu. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi verinin 61,5 olarak gerçekleşmesi yönündeydi.
Önceki hafta Çin'den gelen perakende satışlar ve sanayi üretimi verileri de toparlanmanın güçlü devam ettiğinin altını çizmişti.
7) Pandeminin başından bu yana en yüksek vaka ve ölüm sayıları kaydedildi
Geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanlığpı tarafından açıklanan verilere göre Türkiye'de pandeminin başından bu yana en yüksek vaka ve ölüm sayıları kaydedildi.
Pazartesi Salı ve Çarşammba günleri art arda yükseliş yaşanan günlük Kovid-19 vaka sayısında Çarşamba günü 61 bin 967 kişinin testi pozitif çıktı, 362 kişi hayatını kaybetmesi ile en yüksek seviye görüldü.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "İçinde bulunduğumuz hafta başından itibaren vaka artış hızı azalmaya başlamış ve gelecek günlerde düşüşe geçeceği öngörülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.