ABD bazı Çin ürünlerinde muafiyeti uzatıyor
ABD'de Biden yönetimi, önceki başkan Donald Trump döneminde getirilen gümrük vergileri sonrası bazı ülkelere verilen ve 2020'de sona eren muafiyetleri tekrar getirmeyi planlıyor.
ABD Başkanı Joe Biden, Trump döneminde getirilen gümrük vergilerinden muafiyet almış fakat süresi 2020 yılında biten ürünlere yeniden muafiyet hakkı vermeyi planlıyor.
ABD Ticari Temsilcilik Bürosu Çarşamba günü yaptığı açıklamada 352 ürün için istisna uygulanacağını duyurdu.
Bu istisnai ürünler arasında makine parçalarından tüketici ürünlerine geniş bir yelpazede ürünler bulunuyor.
Dünyanın en büyük iki ekonomisi 2018’ten beri ticari bir savaş yürütüyordu. ABD, Çin’in Amerikan şirketlerinden fikri mülkiyet hırsızlığı yaptığı ve firmaları teknoloji transferine zorladığına dair yapılan soruşturma sonucunda Çin’den ithal edilen 300 milyar dolarlık ürüne gümrük vergisi uygulama kararı almıştı. Buna rağmen Çin pandemi dönemi boyunca ABD’ye rekor seviyede ürün ihraç etmeye devam etmişti.
ABD'liler istisnaların dar kapsamlı olmasından rahatsız
ABD’li siyasetçiler geçtiğimiz ay istisnaların kapsamının çok dar olmasından dolayı memnuniyetsizliklerini dile getirmişti. ABD Ticaret Odası da gümrük muafiyetlerinin tekrar verilmesi ve istisnaların kapsamının genişletilmesini istedi.
Trump yönetimi ilk olarak 2 bin 200 muafiyet izni vermiş, bunların birçoğunun sona ermesine izin verilse de 549 tanesi 1 yıl için uzatılmıştı. Bu muafiyetler de 2020 yılında sona erdi.
“Bu 352 muafiyet çok daha büyük bir oyunun küçük bir dilimi” diyen Kansas Üniversitesi Öğretim Üyesi ve KU Trade War Lab Direktörü Jack Zhang, “Bence muafiyet işlemleri iş dünyasının ticaret savaşına muhalefetini bölmek için akıllı bir strateji. Bu sayede şirketlerin gümrük vergilerine birlikte hareket etmesi yerine rekabet etmeleri sağlanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
"ABD'nin ana endişesi Pekin'in devlet odaklı endüstriyel politikaları"
İki ülke, Çin’in sonraki iki yıl içinde ABD’den mal ithalatını artırma taahhüdünde bulunması sonrası ateşkes yapma kararı almıştı. Ne var ki Çin pandemi nedeniyle bu taahhüdleri tamamen yerine getirememişti. ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai ise Biden yönetiminin endişelerinin yerine getirilemeyen ithalat-ihracat taahhütlerinin çok ötesinde olduğunu ve Pekin’in devlet odaklı endüstriyel politikalarından kaynaklandığına vurgu yaptı.
Bu muafiyetleri tekrar verirken dikkate alınan ana etkenler bir ürünün ya da muadilinin ABD’deki kaynaklardan veya üçüncü ülkelerden temin edilip edilemediği ve 2018’den bu yana küresel tedarik zincirindeki değişiklikler. Bu konuda karar alınırken ithalatçı firmaların ürünü ABD’den temin etme ya da ülke için üretme çabaları da dikkate alınıyor.
Büyük şirketlerin ithal ettiği ürünlere muafiyet getirilmesi için lobi yapma konusunda daha etkili olduğunu belirten Zhang, “Toplam ticarete çok fazla etkisi olmaz çünkü eğer büyük bir şirketseniz bu vergilerin etrafından dolaşmanızı sağlayacak başka yollar var. Bununla birlikte bu şirketlerin maliyetleri tüketiciye yansıtması da daha kolay” ifadelerini kullandı.