ABD-Çin müzakerelerinde öne çıkan 4 nokta
-
Pekin ziyareti sonrasında açıklamalarda bulunan ABD Heyeti Başkanı Adam Smith, Çin'in nadir toprak elementi hakimiyeti hakkında anlaşamadıklarını ve bu noktada rahatsızlıklarının devam ettiğini ifade etti.
-
TikTok sorununun halen tamamen çözülmediğini belirten Smith, nükleer silahlanma konusunda Çin ile diyalogları artırmaları gerektiğini vurguladı.
-
ABD'nin Çin Büyükelçisi David Perdue, Çin'in Boeing siparişleri noktasında iki ülkenin anlaşmasının son aşamada olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in telefon görüşmesinin ardından bir grup milletvekilinin yer aldığı ABD Temsilciler Meclisi heyeti haftasonu Çin Başbakanı Li Qiang’ı ziyaret etti.
2019 yılından bu yana gerçekleştirilen ilk Pekin ziyaretinde ABD heyetine Demokrat Partili Temsilci Adam Smith başkanlık etti.
Adam Smith Salı günü düzenlediği basın toplantısında Çin ile gerçekleştirilen müzakereler hakkında açıklamalarda bulundu.
Nadir toprak elementi kaynaklarının kontrolü, ABD’de TikTok uygulamasının çalışma süreci, Çin’in alacağı beklenen Boeing uçakları, nükleer silahlanma basın toplantısında öne çıkan başlıklar oldu.
Nadir toprak elementlerinde ABD’nin rahatsızlığı devam ediyor
Çin ile ABD arasındaki görüşme kanallarını açmak istediklerini belirten Smith, iki ülke liderleri arasındaki iletişimi iyileştirmeyi amaçladıklarını söyledi. İki ülke arasındaki anlaşmazlıkları da mümkün olan en makul şekilde çözmek istediklerini ifade etti.
Çin’in nadir toprak elementleri kaynakları üzerindeki kontrolüne ilişkin ABD-Çin anlaşmazlığının henüz çözülmediğini, bu konuda iki ülke arasında önemli bir rahatsızlığın devam ettiğini belirtti.
Bu sorun hakkında detaylara değinmeyen Smith, bu konu üzerinde hala çalışılması gerektiğini vurguladı.
Çin, elektrikli araçlardan gelişmiş silahlara kadar her şey için hayati önem taşıyan nadir toprak elementlerinin küresel tedariği ve işlenmesinde lider konumda. Çin, bu yılın başlarında Trump yönetimiyle yaşanan ticaret gerginliğinin tırmanmasıyla birlikte konumunu stratejik bir kaldıraç olarak kullandı.
İki hükümet, Haziran ayında Çin’in nadir toprak elementleri sevkiyatına ilişkin başvuruları inceleme taahhüdünü de içeren bir çerçeve anlaşmasına vardı, ancak anlaşmanın ayrıntıları henüz açıklanmadı. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer geçen hafta ABD’ye yapılan arzın önemli ölçüde arttığını söylemişti.
TikTok sorunu henüz tam olarak çözülmedi
Smith, bir muhabirin Çin merkezli ByteDance’nin ABD’de TikTok uygulamasının algoritmasının sürdürülmesinde herhangi bir rolü olup olmayacağına ilişkin sorusuna yanıt olarak bu konunun Pekin’deki müzakerelere dahil olmadığını ancak gizlilik ve güvenlik endişelerinin olduğunu belirtirken, konunun henüz yüzde 100 çözülmediğini söyledi.
ABD ve Çin, sosyal medya platformu TikTok'un ABD operasyonlarını yazılım devi Oracle’nin de dahil olduğu bir konsorsiyuma devretmek için anlaşmaya yaklaşıyor. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt’e göre, görüşülen ayrışma anlaşması kapsamında TikTok’un çoğunluk hissesi ve ABD’deki yönetiminde 7 koltuktan 6’sına Amerikan yöneticiler oturacak.
“İki ülke Boeing’te son aşamada”
Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret anlaşmasının temelini oluşturacak Boeing uçak siparişi için müzakerelerin son aşamasında. Smith, Çin’in Boeing siparişi konusunda anlaşmayı sonuçlandırmak istediklerini belirtti.
Bu konuda açıklama yapan ABD’nin Çin Büyükelçisi David Perdue ise Pazartesi günü Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng ile aktif ve devam eden bir ticaret görüşmesi yaptıklarını belirtirken, sipariş müzakerelerinin son günleri ya da haftalarında olduklarının, bunun hem Boeing hem de Çin için oldukça önemli olduklarını söyledi.
Perdue, yıllardır üzerinde çalışılan anlaşmanın iki ülke arasındaki bir ticaret anlaşmasının temelini oluşturacağını, ancak bunun gerilimin azalmasına bağlı olduğuna dikkat çekti.
ABD nükleer silahlanma konusunda diyaloğu artırmak istiyor
İkili güvenlik cephesini de değerlendirdi. Heyet Başkanı Smith, yanlış hesaplamaların önlenmesi için Çin’i hızla büyüyen nükleer silahlanması konusunda görüşmelere çağırdı.
Smith, “Nükleer silahlar konusunda yüzlerce, hatta bine yakın görüş bildirdiğinizde, birbirimizi anladığımızdan emin olmak için bu konuda konuşmaya başlamanın zamanı gelmiştir," dedi.
Pazar günü heyetin gelmesinden bu yana, Çin Başbakanı Li Qiang da dahil olmak üzere Çinli yetkililerle yaptığı görüşmelerde Çin’in askeri hedefleri hakkında düzenli iletişim kurulmuyor olunmasının endişe verici ve tehlikeli olduğunu belirten Smith, Çin’le daha fazla görüşme yapmak istediklerini ve nükleer silahlar konusunda diyaloğu artırmayı umduklarını söyledi.
Son olarak Büyükelçi Perdue, ABD ve Çin temsilcilerinin ne yumuşak ne de sert olduklarına deyindi. Çinlilerin barış ve istikrar istediğini belirten Perdue, bundan sonra daha fazla ziyaret olmasını umduklarını da sözlerine ekledi.