ABD'nin ulusal güvenlik belgesinde dikkat çeken 12 başlık
-
ABD'nin 33 sayfalık yeni Ulusal Güvenlik Strateji belgesi küresel kamuoyunda farklı yönleriyle geniş bir tartışma konusu oldu. İşte belgede öne çıkan 12 başlık...
1. Batı Yarımküre'nin (Amerikalar) En Yüksek Öncelik Olması: Stratejik odağın Asya-Pasifik'ten kaydırılarak Kuzey, Orta ve Güney Amerika'daki ABD hegemonyasının yeniden tesis edilmesine ve anavatan güvenliğinin sağlanmasına öncelik verilmesi. Bu, belgede "Trump Sonucu" adı verilen bir yaklaşımla eski Monroe Doktrini'nin yeniden canlandırılması anlamına geliyor.
2. "Önce Amerika" Mottosu ve Çıkar Odaklı Dış Politika: Dış politikada ideolojik misyonlardan uzaklaşılması ve kararların demokratik değerler yerine yalnızca ABD'nin somut ulusal çıkarlarına göre şekillendirilmesi.
3. Esnek Gerçekçilik (Flexible Realism) ve İşlemsel Diploması: Dış politikayı "pragmatik, gerçekçi, ilkeli ve güçlü ancak ölçülü" olarak tanımlayan, ittifakları ise koşullu ve pazarlığa açık olarak gören bir yaklaşım benimsenmesi.
4. Askerî Güç Yoluyla Barış (Peace through Strength): Caydırıcılığı sürdürmek amacıyla savunma harcamalarının artırılması ve askerî yeteneklerin modernize edilmesine ağırlık verilmesi.
5. NATO Müttefiklerine Yönelik Sert Eleştiri ve Yüksek Savunma Beklentisi: Başta Avrupa olmak üzere müttefiklerin savunma harcamalarını GSYİH'nin %5'ine çıkarmalarının beklenmesi ("Lahey Taahhüdü") ve Avrupa'nın "kültürel gerileme" yaşadığı yönünde olağandışı sert ifadeler kullanılması.
6. İttifaklarda Karşılıklı Katkı ve Sorumluluk Şartı: Amerikan desteğinin müttefiklerin daha fazla sorumluluk üstlenmesine ve somut katkı sağlamasına bağlı olduğunun açıkça vurgulanması.
7. Çin ile Ekonomik Rekabetin Merkezde Olması: Çin'in küresel ticareti çarpıtma ve ekonomik baskı girişimlerinin tehdit olarak tanımlanması ve ABD tedarik zincirlerinin güvenliğinin sağlanmasına odaklanılması. (Ancak Asya-Pasifik'in stratejik odağı gerilemiştir.)
8. Ortadoğu'dan Odağın Kaydırılması: Belgenin Orta Doğu'ya ve Afrika'ya nispeten az yer vererek bölgesel krizlere doğrudan müdahaleyi sınırlayacağını açıkça belirtmesi.
9. Göç ve Sınır Güvenliğinin Ulusal Güvenliğin Temel Unsuru Olması: Batı Yarımküre'de göçün durdurulması, uyuşturucu kaçakçılığı ve "narko-terörizmle" mücadele için daha büyük bir askeri varlık bulundurma planı.
10. Kritik Teknolojilerde Üstünlük: Özellikle Yapay Zekâ (AI), biyoteknoloji ve kuantum hesaplama gibi alanlarda ABD teknolojisinin ve standartlarının küresel liderliğinin sağlanması.
11. Savunma Sanayi ve İmalat Üssünün Güçlendirilmesi: Askeri dengeyi sürdürmek ve ABD'nin kendi yeteneklerine dayanmasını sağlamak için güçlü bir savunma-sanayi ve imalat tabanına duyulan ihtiyacın açıkça belirtilmesi.
12. Yetkinlik ve Liyakatin (Competence and Merit) Korunması: Amerikan refahının ve güvenliğinin temel avantajı olarak görülen yetkinliğin ve liyakatin geliştirilmesine ve teşvik edilmesine yapılan güçlü vurgu.