Fransa'da aşırı sağ şoku
Fransa'da erken genel seçimin ilk turunda sandık çıkış anketlerine göre oylarını artıran aşırı sağ yüzde 34 ile yarışı önde götürüyor. Erken genel seçimin ilk turunda aşırı sağın oylarını artırarak ilk sıraya yerleşmesinin, merkez ve sol partileri ikinci turda işbirliği yapmaya zorlayabileceği değerlendiriliyor.
Fransa'da erken genel seçimin ilk turunda sandık çıkış anketlerine göre oylarını artıran aşırı sağ yüzde 34 ile yarışı önde götürüyor.
Yerel saatle 08.00'de başlayan oy verme işlemi, Fransa'nın ana kara topraklarında 18.00'de, başkent Paris, Marsilya ve Nice gibi büyük şehirlerde ise 20.00'de tamamlandı.
Sandık çıkış anketlerine göre, ilk turda aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisi oyların yüzde 34'ünü aldı ve yarışı önde götürüyor.
Sol ve çevreci partilerin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi İttifakı ise yüzde 28 ile ikinci sıraya yerleşti.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" ittifakı ise yüzde 20 civarında oyla üçüncü sırada bulunuyor.
Merkez sağcı Cumhuriyetçiler (LR) partisi ve müttefikleri yüzde 10 civarında oy alırken, seçime katılım oranı yüzde 67,5 oldu.
5 yıl boyunca Ulusal Meclis'te görev alacak 577 milletvekilinin seçildiği erken genel seçimlerin ikinci turu 7 Temmuz'da yapılacak.
Seçimin ilk turuna ilişkin kesin olmayan sonuçların saatler içinde, resmi sonuçların ise İçişleri Bakanlığı tarafından 1 Temmuz’da açıklanması bekleniyor.
577 sandalyeli Meclis’in ilk milletvekili Fransız Polinezyası’nda seçildi
Fransız Polinezyası'nda Yüksek Komiserliğin kesin olmayan sonuçlarına göre, 1. seçim bölgesinde bağımsızlık karşıtı merkez sağcı Moerani Frebault, oyların yüzde 54'ünü alarak seçimin ilk turunda milletvekili seçildi.
Frebault, Fransa’nın ana kara toprakları ve kolonileri arasındaki saat farkı nedeniyle, ilk turda seçilen ilk milletvekili oldu.
Bardella: Fransızlar değişim istiyor
Öte yandan ilk sonuçlar yapılan ilk turda aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisinin yarışı yüzde 34 civarında oyla önde götürdüğünü gösterirken merkez sağ ve soldaki partiler adına yapılan ilk değerlendirmeler, 7 Temmuz'da düzenlenecek ikinci turda aşırı sağa karşı işbirliği yapılacağını ortaya koydu.
RN liderlerinden Jordan Bardella, yaptığı açıklamada, Fransızların seçimin ilk turunda RN ve müttefiklerinin adaylarını öne çıkararak değişim isteklerini net şekilde gösterdiklerini söyledi.
Bardella, "aşırı solcuların" yüksek oy yüzdesinin endişeye yol açtığını belirterek destekçilerini 7 Temmuz’daki ikinci turda sandık başına gitmeye çağırdı.
RN lideri Marine Le Pen ise aday olduğu Pas-de-Calais birinci seçim bölgesinden milletvekili seçildiğini duyurdu.
Le Pen, partisi RN'nin ilk turda ilk sırayı alması hakkında, seçmenin şüpheye yer bırakmayan bir oylamayla "Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 7 yıllık aşağılayıcı ve yıpratıcı gücünün ardından yeni bir sayfa açma isteğini gösterdiğini" belirtti.
Le Pen, "Hiçbir şey kazanılmış değil ve ülkenin şiddete meyilli aşırı solcu Nupes koalisyonunun (sol ittifak) eline düşmesini engellemek için ikinci tur belirleyici olacak" ifadelerini kullandı.
İkinci turda aşırı sağa karşı birlik çağrısı
Cumhurbaşkanı Macron, sonuçların açıklanmasının hemen ardından yaptığı açıklamada, yüksek katılımın "siyasi durumu netleştirme" arzusunun göstergesi olduğunu söyledi.
Macron, aşırı sağcı RN'ye karşı "geniş, açıkça demokratik ve cumhuriyetçi bir miting" düzenlenmesi çağrısında bulundu.
Seçime dair değerlendirmelerde bulunan aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) lideri Jean-Luc Melenchon ise bu sonucun "Emmanuel Macron'a ağır ve tartışılmaz bir yenilgiyi tattırdığına" inandığını ifade etti.
“İlkelerimize uygun olarak, hiçbir yerde RN'nin kazanmasına izin vermeyeceğiz" diyen Melenchon, ikinci turda RN’nin birinci, sol ittifakın ise üçüncü çıktığı her seçim bölgesinde adaylarını geri çekeceklerini belirtti.
Bu akşam kesin tek şeyin, Başbakan Gabriel Attal’ın görevinden ayrılacak olması olduğunu kaydeden “Mutlak çoğunluğu Yeni Halk Cephesine (sol koalisyon) vermeliyiz çünkü tek alternatif bu” diye konuştu.
Eski Başbakan ve Macron ittifakına dahil Ufuklar Partisinin lideri Edouard Philippe de ikinci tur için işbirliği çağrısı yaptı.
Aşırı sağcı RN ve aşırı solcu LFI partilerini kastederek ikinci turda radikal partilere karşı işbirliği yapacaklarını belirten Philippe, "RN ya da LFI adaylarına oy verilmemelidir. Sağda ve merkezde her şeyin yeniden inşa edilmesi gerekiyor. Ben buna hazırım" dedi.
Sağın güçlenmesi erken seçim kararında etkili oldu
Fransa'da son üç seçimdir oylarını artırmaya devam eden aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) en son 9 Haziran'daki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde yüzde 31,4 ile açık farkla ilk sıraya yerleşmiş, bunun üzerine Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Meclisi feshederek ilk turu 30 Haziran, ikinci turu 7 Temmuz'da olmak üzere erken seçime gitme kararı almıştı.
Ülkede aşırı sağın yükselişi protestolara neden olmuş, çok sayıda kentte gösteriler düzenlenmişti.
Fransa’da merkez partilerden birçok isim aşırı sağa karşı işbirliği yapılması çağrısında bulunmuş ve sol yelpazedeki Sosyalist Parti (PS), Boyun Eğmeyen Fransa (LFI), Yeşiller (EELV) ve Fransa Komünist Partisi (PCF) birlikte hareket edeceklerini açıklayarak Yeni Halk Cephesi İttifakı adı altında seçime girme kararı almıştı.
Aşırı sağcı RN ise merkez sağdaki Cumhuriyetçiler (LR) Partisinin lideri Eric Ciotti ve bazı LR üyeleriyle ittifak yaparken iktidar partisi Rönesans ile ortakları MoDem ve Ufuklar Partisi de "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" İttifakı'nı kurmuştu.
Görev süresi Nisan 2027'de dolacak olan Cumhurbaşkanı Macron, aşırı sağcı RN partisinin Mecliste çoğunluk sağlaması halinde bile istifa etmeyeceğini açıklamıştı.