KİT'lerin toplam büyüklüğü 4,3 trilyon liraya ulaştı
-
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılına ilişkin Kamu İşletmeleri Raporu'na göre, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin (KİT) brüt satışları 2024'te yıllık bazda yüzde 42 artışla 1,8 trilyon lira çıktı. KİT'lerin toplam aktif büyüklüğü ise aynı dönemde yüzde 45,9 artarak 4,28 trilyon lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılına ilişkin Kamu İşletmeleri Raporu'nu yayımladı.
Rapora göre, geçen yıl sonu itibarıyla Bakanlığın portföyünde 19 Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT), bir KİT bağlı ortaklığı, beş kamu bankası ve sekiz diğer kuruluş olmak üzere toplam 33 kamu işletmesi yer aldı. Performans göstergelerine bakıldığında, KİT sisteminin 2024 yılı brüt satışları, 2023'e kıyasla yüzde 42 artarak 1,79 trilyon liraya yükseldi. Brüt satışlardaki bu artışta özellikle Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Et ve Süt Kurumu (ESK) öne çıktı.
KİT sistemi 2024 yılını yaklaşık 83 milyar lira faaliyet kârı ile kapattı. Bu kârın oluşmasında, brüt satışların yıllık bazda yüzde 42 yükselmesi, satış maliyetlerinin ise yüzde 51,9 artması ve faaliyet giderlerindeki yüzde 103,9'luk yükseliş etkili oldu. Vergi ve diğer yükümlülükler sonrası 2024 net dönem zararı 56,6 milyar lira olarak kaydedildi.
KİT'lerin bilanço görünümü
KİT sisteminin toplam aktif büyüklüğü 2024'te, bir önceki yıla göre yüzde 45,9 artarak 4,28 trilyon liraya ulaştı. Geçen yıl aktif büyüklüğünün GSYH'ye oranı yüzde 9,6 olarak hesaplandı. Toplam öz kaynak büyüklüğü ise yüzde 42,5 artışla 2,8 trilyon liraya çıktı.
Bazı KİT'lerin nominal sermayesinde yapılan artışlar sonucunda, sistemin toplam nominal sermayesi 2023'e göre yüzde 29,7 artarak 1,2 trilyon liraya yükseldi. Bu kuruluşların ödenmiş sermaye artışları ise, KİT sisteminin toplam ödenmiş sermayesini yüzde 37,6 artırarak 847,9 milyar liraya çıkardı.
KİT sisteminin pasif yapısına bakıldığında, yabancı kaynakların öz kaynaklara göre daha düşük kaldığı görüldü. Öz kaynaklar toplam pasiflerin yüzde 65,5'ini, yabancı kaynaklar ise yüzde 34,5'ini oluşturdu.
İstihdam giderleri artış gösterdi
KİT'lerde 2019 yılında ortalama 100 bin 516 kişi istihdam edilirken, bu sayı 2024'te 98 bin 983 kişiye geriledi. Portföydeki KİT'lerin toplam istihdam giderleri ise 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 74,3 artarak 108,1 milyar liraya ulaştı. Ayrıca, KİT çalışanlarının işverene maliyeti 2024 yılında memur ve sözleşmeli personelde aylık ortalama 76 bin 336 lira, işçilerde ise aylık ortalama 104 bin 722 lira olarak gerçekleşti.