Kızıldeniz’de yaşanan güvenlik sorunun, ticarete olumsuz yansımaları devam ediyor.

Bloomberg HT yayınına katılarak konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kıta Lojistik CEO’su Emre Eldener, bazı bölgelerden ulaşım süresinin iki katına çıktığını bunun da maliyetleri katladığını belirterek, ithalat ve özellikle ihracatta bu durumun rekabet gücünü zorladığının altını çizdi.

Eldener’in yayında öne çıkan ifadeleri şunlar oldu:

İhracattaki navlunlar 3-4 katına çıktı bir anda. Süveyş’ten geçmek için gemiler konteyner başına bin 200 dolar ek masraf talep ediyor, özellikle mal bedeli düşük ihracatlarda ekstra yüzde 10-15 maliyet rekabet gücünü öldürüyor.

Kızıldeniz rotasında pek çok küresel firma rotasını değişti. Uzakdoğu'dan 30 günde gelen mallar iki katı sürede ulaşıyor. Süre ikiye katıldığında maliyet de iki üç katına çıkıyor. Şanghay'dan İstanbul'a 2 bin 500 dolara gelen konteyner şimdi 6 bin dolara geliyor. Bu da ihracattaki rekabeti zorluyor. Çünkü bizim ithalatın önemli kısmı son tüketim için değil, ihracat için yapılan ürünlerden oluşuyor. Pahada hafif mallar ihraç ediyorsanız, bir konteynerde ekstra yüzde 10-15 maliyet rekabet gücünüzü elinizden alır hale geliyor.

"İklim değişikliğinin de etkisi söz konusu"

İran’nın da savaş gemisi göndermesi işlerin iyice ısınması anlamına gelebiliyor. 2022 Ocak-Ekim ayılarında taşıma ve hizmet ihracatı 15,7 milyar dolarken bu yıl Ocak-Ekim döneminde 11,9 milyar dolara düşmüş durumda.

Kuraklık nedeniyle Panama kanalından geçişlerde sorunlar var. Orası İstanbul Boğazı gibi değil su miktarı çok azaldığı için büyük gemiler geçmekte zorlanıyor.

Panama Kanalı'ndan da geçişlerde 3-4 hafta beklemeler başlayınca, bu kez Güney Amerika’ya dolaşmak durumunda kalıyor...

Lojistik işinde iklim krizinin de etkileri olacak. Bu etki şimdilik olumlu. ABD'den Uzak Doğu'ya sevkiyatlar Kuzey Buz Denizi'nin erimesi ile gemiler için yeni rotalar oluştu. Ulaşım kısa transit sürelerle yapılmaya başlandı. Ama ne kadar sürer bilinmez.

Volga-Don arası normal koşullarda donar. Şimdi bu kanalın donuk kaldığı süre çok daha az böylece geçişler daha kolay, belki bir süre daha hiç donmayacak. Bu şimdilik iyi ama sonra ne olur bilinmez...

"Şoförleri Avrupa'ya kaptırıyoruz"

Bu sıralar yaşanan önemli bir sorun da şoför sorunu. Türkiye’de 65 yaş üzeri şoförlere profesyonel çalışma izni verilmiyordu, şimdi geçici olarak bu sınır 69'a çıkarıldı. Bir şoför vize alınca Avrupa'da hemen iş veriliyor, çalışma izni ve oturma izni ve daha iyi ücret verildiği için şoförleri kaptırıyoruz.

Bu nedenle yaş sınırının kalıcı olarak 69'a çıkarılmasını istiyoruz. Avrupa'da şoförler 70 yaşına kadar izin almaksızın çalışabiliyor.