Advertisement
HABERLER ABONE OL

Dolar/TL kurunda yaşanan gelişmeler ve Fed'in faiz patikasına ilişkin yönlendirmesinin ardından yurtiçi piyasalarda tüm dikkatler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz kararına çevrildi.

Bloomberg HT'nin anketi piyasanın faiz indirimlerinin sürmesini beklediğini gösterdi.

Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin 17 kurumun katılımıyla gerçekleştirdiği ankette medyan beklenti TCMB'nin 16 Aralık'taki toplantıda politika faizini 100 baz puan indirimle yüzde 14'e çekmesi yönünde.

Ankette 16 Aralık'taki toplantı için iki kurum 200 baz puanlık faiz indirim beklentisi içinde olduğunu belirtirken, bir kurum 75 baz puan ve diğer bir kurum ise 25 baz puan indirim tahmininde bulundu.

Yabancıların faiz beklentisi ne?

Unicredit bu toplantıda Merkez Bankası’nın 100 baz puanlık bir faiz indirimi yapacağını ve gelecek yılın başlarında ise politika faizini yüzde 12'ye kadar indireceğini düşünüyor.

Barclays ise TCMB'nin bu haftaki toplantıda 200 baz puanlık bir faiz indirimi yapmasını ve Ocak ayında 100 baz puanlık bir indirim kararı daha almasını bekliyor. Barclays, TCMB’nin düşük faiz söyleminin tam olarak hangi rakama işaret ettiğinin de belirsiz olduğunu ama tüm planlanan faiz indirimlerini gelecek iki toplantıda gerçekleştireceğini öngörüyor.

Aralık ayındaki toplantıda TCMB’nin 100 baz puanlık bir indirim yapmasını bekleyen Deutsche Bank, sonraki üç para politikası toplantısında ise agresif bir faiz indirimi beklemediklerini belirtti.

Acil bir faiz artırımı kararı alınmasının şu anki durumda zor olacağını belirten kurum, TCMB’nin dolarizasyon, zayıf Türk lirası ve artan enflasyondan dolayı 2022’nin ilk çeyreğinde politika faizini yüzde 25’e çıkarmak zorunda kalabileceğini ifade etti.

Credit Suisse: Kavcıoğlu 'Aralık toplantısında faiz indirimi yapılmaması olasılığı arttı' dedi

Credit Suisse analistleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun geçen hafta gerçekleştirilen yatırımcı toplantısında 16 Aralık’ta faiz indirimi olmama olasılığının arttığını söylediğini belirtti.

Raporda, TCMB Başkan Yardımcısı Mustafa Duman'ın Para Politikası Kurulu’nun faiz indiriminin devam edip etmeyeceğine yönelik kararını 16 Aralık’ta vereceğini söylediği fakat Başkan Kavcıoğlu'nun araya girerek “16 Aralık’taki toplantıda faiz indirimi yapılmaması olasılığı arttı” dediği belirtildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve yeni Hazine ve Maliye Bakanı'ndan faiz açıklamaları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son toplantıdan bu zamana kadar geçen süre zarfında faiz ve enflasyonla ilgili söylemine devam etti.

Erdoğan, “Biz bir defa yüksek faize kesinlikle inanmıyoruz. Düşük faiz politikasıyla kuru da enflasyonu da aşağı çekeceğiz ve bunu düzenleyeceğiz.” dedi.

Katar temaslarının ardından medya mensuplarının sorularını yanıtlayan Erdoğan, yeni ekonomi politikasıyla ilgili bir soruyu yanıtlarken, “Kesinlikle yüksek faizin, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapan bir anlayış olduğuna inanıyorum. Buna asla müsaade edemeyiz. Dolayısıyla da bu işi bir defa bu güzergahta, bu düzlemde devam ettireceğiz. Bizim derdimiz düşük faizle yatırımı teşvik etmek suretiyle istihdamı artırmak; istihdamı artırmak suretiyle üretimi ve ihracatı artırmak... Bunu sağladığımız zaman bu bize büyümeyi getirecek.” değerlendirmelerini yaptı.

Yeni Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de faiz indirimlerinin devam edip etmeyeceği konusunda “Onu bilmem ama artırmama konusunda kesin kararlıyız. Ve bu işi biz oturtacağız Allah’ın izniyle.” dedi.

Habertürk Yazarı Sevilay Yılman, köşe yazısında Bakan Nebati ile telefon görüşmesine değindi.

Yazıya göre Nebati, Merkez Bankası’nın kura müdahalelerinin yeni ekonomik modele uygun olup olmadığı sorusu üzerine de “Tabii… Çünkü dışarıdan herhangi bir saldırı yok! Çok net olarak söylüyorum. İçeride birkaç manipülatif, spekülatif işlemler var. Merkez Bankası da onların bu hamlelerine karşı hamle yapıyor” yanıtını verdi.

Yazıda Nebati’nin “Bizim modelimiz Çin Modeli, Güney Kore modeli filan değil. Bu, Türkiye modeli. Türkiye çok güçlü bir ülke” ifadelerini kullandığı belirtildi.

TCMB Döviz piyasasına satım yönünde müdahaleye başlamıştı

Faiz kararından önce en kritik gelişmelerden birisi döviz piyasasına satım yönünde yapılan müdahaleler oldu.

TCMB’nin 1 Aralık tarihindeki ilk müdahalesi yaklaşık 650 milyon dolar, 3 Aralık’taki ikinci müdahalesi yaklaşık 400 milyon dolar, 10 Aralık’taki üçüncü müdahalesi ise yaklaşık 500 milyon dolar seviyesindeydi. TCMB’nin dördüncü ve 2,5 milyar dolarlık son müdahalesi ile birlikte toplam tutar yaklaşık 4 milyar seviyesine yükseldi.

Enflasyon 3 yılın zirvesine çıkmıştı

Tüketici fiyatları Kasım'da yıllık yüzde 21,31 arttı. Böylelikle yıllık tüketici enflasyonunda Kasım 2018'den bu yana en yüksek seviye kaydedildi.

Üretici fiyatlarında yıllık artış ise yüzde 54,62 ile 2002'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.

Bu rakamların ardından tüketici ve üretici enflasyonu arasındaki fark rekor kırdı.

Eylül ayında faiz indirimleri başlamıştı

TCMB parasal gevşeme döngüsüne Eylül ayında 100 baz puanlık bir faiz indirimiyle başlamış ve politika faizini yüzde 19’dan 18’e düşürmüştü. Merkez Bankası sonraki aylarda da faiz indirimlerine devam ederek politika faizini yüzde 15’e kadar düşürmüştü.

Dolar/TL bu süre zarfında Kasım ayına kadar kademeli bir yükseliş kaydettikten sonra Kasım’da gerçekleşen 200 baz puanlık faiz indiriminin ardından ayı yüzde 40'a varan kayıpla kapatmıştı. Dolar kuru Eylül ayı başında 8,30 civarında bir seviyede bulunurken Kasım ayını 13 seviyesinin üzerinde kapatmıştı.

Fed’in 2022 Haziran ayında faiz artıracağına dair beklentiler, çarşamba günü gerçekleştirilen toplantı sonrasında zirveye çıktı. Beklentiler Kasım sonunda Omikron varyantına dair endişelerle hızlı bir şekilde geriledikten sonra Aralık ayında neredeyse ikiye katlandı.

Federal Açık Piyasa Komitesi, çarşamba günü politika faizinde herhangi bir değişiklik yapmadı fakat varlık alımı azaltımı hızını ikiye katlayarak 30 milyar dolara çıkardı. Fed politika yapıcıları ise 2022 ve 2023 yıllık üçer faiz artırımı, toplamda 6 faiz artırımı gerçekleşmesini bekliyor.

Karar metninde enflasyonun pandemi ve tedarik zinciri sıkıntıları ile yükseldiği ifade edildi. Metinden enflasyonun geçici olduğu yönündeki ifadelerin de çıkarıldığı görüldü. Metinde ekonominin görünüme yönelik devam eden risklerle karşı karşıya olduğu belirtildi.

Fed ekonomiye ilişkin projeksiyonları da yayımladı. Buna göre Eylül ayında yüzde 5,9 olarak açıklanan 2021 büyüme beklentisi yüzde 5,5 seviyesine çekildi. 2022 büyüme beklentisi ise yüzde 3,8'den yüzde 4'e yükseltildi. 2023 büyüme tahmini yüzde 2,5'ten yüzde 2,2'ye düşürüldü.

Avrupa gösterge elektrik fiyatı olan Almanya 1 ay vadeli elektrik fiyatı, Fransa’nın güvenlik önlemleri nedeniyle dört nükleer reaktörü kapatmaya hazırlanmasıyla yüzde 10 civarında yükseliş kaydederek megavatsaat başına 355 euroya kadar tırmandı. Fransa’da elektrik fiyatları ise megavatsaat başına bir günde 393 eurodan 540 euroya tırmandı.

Fransa’nın elektrik dağıtım şirketi Electricite de France, bu hafta Chooz’daki iki nükleer reaktörünü kapatmaya hazırlanırken Civaux’daki iki reaktörünün de kapalı kalma süresini bahar aylarına kadar uzattı. Kapatılan reaktörler Fransa’daki nükleer elektrik üretim kapasitesinin yüzde 10’unu oluşturuyor.

Bloomberg’in modeline göre sadece Fransa’nın elektriklik talebi gelecek hafta yüzde 7 artarak 80 gigavata çıkabilir. Fransa aynı zamanda sınırında bulunan ülkeler için ana elektrik tedarikçisi konumunda. Bu da Almanya, İspanya, İtalya ve İngiltere gibi ülkeler için de daha yüksek elektrik fiyatları anlamına geliyor.

Avrupa’da doğalgaz fiyatları da düşen sıcaklıklar, artan talep ve jeopolitik gerginliklerle beraber rekor seviyelerde bulunuyor. Hollanda’da vadeli doğalgaz kontratları megavatsaat başına 131,5 euro seviyesinde işlem görüyor.

Dolar/TL, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası faiz kararı sonrasında 15,65 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Sterlin/TL 20 seviyesini geçerken euro/TL 17,22 civarında bulunuyor.

Dolar/TL pazartesi günü rekor tazeledikten sonra Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın müdahalesiyle 14 seviyesinin altına geri çekilmişti. Salı günü öğleden sonra yeniden yükselişe geçen dolar kuru çarşamba günü 14,80 seviyesinin üzerine tırmanmıştı.

Dolar/TL Kasım ayında yüzde 40’a yakın yükseliş kaydettikten sonra Aralık başından bu yana da yüzde 10 civarında yükseldi. Türk lirası dolar karşısında sene başından bu yana yüzde 50'den fazla değer kaybederken en son 2001 yılında yıllık bazda bu kadar büyük bir değer kaybı yaşanmıştı.

Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS) 524 baz puan seviyesinde bulunurken 10 yıllık tahvil faizi yüzde 22,1 civarında seyrediyor.

TCMB faizleri 100 baz puan indirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini beklentiler doğrultusunda 100 baz puan indirdi. Karar metninde arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar verildiği belirtildi.

Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin 17 kurumun katılımıyla gerçekleştirdiği ankette medyan beklenti politika faizinin 100 baz puan indirimle yüzde 14'e çekilmesi yönündeydi.

Ankette iki kurum 200 baz puanlık faiz indirim beklentisi içinde olduğunu belirtirken, bir kurum 75 baz puan ve diğer bir kurum ise 25 baz puan indirim tahmininde bulunmuştu.

TCMB Döviz piyasasına satım yönünde müdahaleye başlamıştı

Faiz kararından önce en kritik gelişmelerden birisi döviz piyasasına satım yönünde yapılan müdahaleler oldu.

TCMB’nin 1 Aralık tarihindeki ilk müdahalesi yaklaşık 650 milyon dolar, 3 Aralık’taki ikinci müdahalesi yaklaşık 400 milyon dolar, 10 Aralık’taki üçüncü müdahalesi ise yaklaşık 500 milyon dolar seviyesindeydi. TCMB’nin dördüncü ve 2,5 milyar dolarlık son müdahalesi ile birlikte toplam tutar yaklaşık 4 milyar seviyesine yükseldi.

Altın fiyatları, Fed belirsizliğinin ortadan kalkmasıyla son iki gündeki kayıplarını silerek haftaya başladığı fiyata geri döndü. Gram altın ise dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki yükselişle 850 TL’ye doğru yöneldi.

Fed politika faizinde herhangi bir değişiklik yapmadı fakat varlık alımı azaltımı hızını ikiye katlayarak 30 milyar dolara çıkardı. Fed politika yapıcıları ise 2022 ve 2023 yıllık üçer faiz artırımı, toplamda 6 faiz artırımı gerçekleşmesini bekliyor.

Karar metninde enflasyonun pandemi ve tedarik zinciri sıkıntıları ile yükseldiği ifade edildi. Metinden enflasyonun geçici olduğu yönündeki ifadelerin de çıkarıldığı görüldü. Metinde ekonominin görünüme yönelik devam eden risklerle karşı karşıya olduğu belirtildi.

Ons altın fiyatı

Geçen haftaya 1.783 dolar civarında başlayan ons altın, hafta boyunca dar bir fiyat aralığında seyrettikten sonra cuma günü açıklanan enflasyon verisi öncesinde 1.770 dolara kadar gerilmişti. Enflasyon verisiyle beraber toparlanan güvenli liman, haftayı 1.782 dolar ile kapatmıştı.

Ons altın, haftanın ilk iki günü dar bir bantta işlem gördükten sonra Fed toplantısı öncesinde 1.760 dolara civarına gerilemişti. Ons altın, Fed toplantısının yarattığı belirsizliğin kalkmasıyla son iki gündkei kayıplarını silerek hafta başına göre yatay bir seyir izliyor.

Gram altın fiyatı

Gram altın, geçen haftaya 785 TL civarında başladıktan sonra salı günü 773 TL’ye kadar gerilemişti. Çarşamba gününden itibaren dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki seyirle kademeli olarak yükselen gram altın, haftaya 796 TL civarında başladıktan sonra dolar/TL'deki yükselişle 800 TL'yi geçerek 837 TL’ye kadar ulaşmıştı.

Dolar/TL’nin 14,75 seviyesine kadar tırmanması gram altındaki bu yükselişi etkilerken, dolar kurunun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın müdahalesi sonrasında 14’ün altına çekilmesiyle gram altın da yeniden 800 TL’nin altına gerilemişti.

Gram altın, küresel altın fiyatlarındaki yükseliş ve dolar kurunun 14,76 seviyesini görmesiyle perşembe günü 849 TL ile yeni bir zirve görmüş oldu.

B&G Yönetim Kurulu Başkanı Seydullah Nebati yeni ekonomi modeli ve faiz ile ilgili yorumlarda bulundu.

Bloomberg HT'den Burak Karagöz'e konuşan Seydullah Nebati, Merkez Bankası'nın yarınki toplantıyı pas geçmesi gerektiğini, bununla birlikte kanaatinin bir puanlık indirim olduğunu söyledi.

Seydullah Nebati şunları söyledi: Küçük bir aralığımız kaldı demişti. Zaten enflasyonun altında bir reel faizle ilerliyoruz. Kaldı ki piyasada faizler inmedi. Sadece kısa vadeli faizler indi.

Seydullah Nebati yeni ekonomi modeline ilişkin ise şunları söyledi: Diyecek fazla bir şey bulamıyorum. Biz de yeni yeni tanıyoruz, anlıyoruz. Ben hükümete güveniyorum. Ellerinde bu kadar veri seti varken, Türkiye'nin bütün kurumlarından bilgi alırken ben hatalı bir program izleyeceklerine inanmıyorum. Ama anladığım kadarıyla kısa vadede zor olacak. Her zaman iyimser olmak zorundayız.