OPEC+ önce artış, sonra mola kararı aldı
-
OPEC+ Aralık ayında günlük yaklaşık 137 bin varil üretim artışı yapmayı kabul etti ancak sonraki üç ay boyunca daha fazla üretim artışına ara verecek.
Suudi Arabistan liderliğindeki kilit üyeler, Pazar günü düzenlenen bir video konferansta, Ekim ve Kasım aylarında planlanan artışlara paralel olarak, beklendiği gibi gelecek ay günlük yaklaşık 137 bin varil üretim artışına gitme konusunda anlaştılar. Ancak grup, Ocak-Mart ayları arasında daha fazla artış yapmayacağını duyurdu. Bir delegeye göre, öneri, zayıflayan mevsimsel talebi hesaba katmak için gündeme getirildi.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve ortakları, bu yılın başlarında hızla yeniden başlattıkları üretimin ardından, iki yıl önce durdurulan günlük 1,65 milyon varillik üretime geri dönüşünü yavaş yavaş sürdürüyor.
Ancak, gelecek yıl daha büyük bir fazlalık yaşanacağına dair uyarıların yanı sıra, uzun zamandır beklenen bir fazlalığın ortaya çıktığına dair işaretler de artıyor.
Toplantı, ABD'nin geçen ay en büyük iki petrol üreticisine büyük bir yaptırım uygulamasının ardından ittifakın eş lideri Rusya üzerindeki baskının arttığı bir ortamda gerçekleşiyor . Bu hamle, fiyatların beş ayın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından fiyatları desteklemeye yardımcı olsa da, bir delege daha önce OPEC+'ın önlemlerin genel piyasa etkisini ölçmek için henüz çok erken olduğunu söylemişti.
Selman Washington yolcusu
Bu arada, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, OPEC'e yakıt fiyatlarını düşürme konusunda yardım çağrısında bulunan Başkan Donald Trump ile görüşmek üzere bu ayın sonlarında Washington'a gidecek.
Brent ham petrol vadeli işlemleri bu yıl yaklaşık yüzde 13 düşüşle Cuma günü varil başına 65 doların altına geriledi. Rusya'ya yönelik yaptırımların yanı sıra, Washington ve Pekin arasında geçen hafta varılan bir yıllık ticaret tarifeleri ateşkesinden de destek gördüler.
OPEC+'ın gerçek üretim artışları, bazı üyelerin daha önceki aşırı üretimi telafi etmesi ve diğerlerinin daha fazla üretim yapmada zorlanması nedeniyle, ilan edilen hacimlerin önemli ölçüde altında kaldı ve bu durum piyasa üzerindeki etkiyi sınırladı.
OPEC+, sektör genelindeki fiyat düşüşü uyarılarına rağmen bu yıl üretimi canlandırma kararının "sağlıklı piyasa temelleri" ve düşük stok seviyelerinden kaynaklandığını defalarca dile getirdi. Grubun 2,2 milyon varillik arz dilimini bir yıl erken kapatmasına rağmen, fiyatların yılın büyük bölümündeki dayanıklılığı, bu duruşunu kısmen doğruladı.
Ancak, başlıca tüketici Çin'deki talebin azalması ve Amerika kıtasındaki arzın artmasıyla birlikte, dünya piyasasının artık aşırı arza doğru ilerlediğine dair artan işaretler var. Trafigura Group gibi önde gelen ticaret şirketleri , aşırı arzın geldiğini ve dünya tanker filosunda varil birikimine işaret ettiğini söylüyor.
Fiyatta düşüş öngörülüyor
Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı, dünya arzının bu çeyrekte talebi günlük 3 milyon varilden fazla aşabileceğini ve ardından gelecek yıl en azından kağıt üzerinde eşi benzeri görülmemiş bir fazlalığa ulaşabileceğini öngörüyor. JPMorgan Chase & Co. ve Goldman Sachs Group Inc. ise varil başına 60 doların altına daha fazla fiyat düşüşü öngörüyor.
Piyasalardaki düşüş, kaçınılmaz olarak Amerikalı kaya petrolü sondajcıları gibi petrol üreticilerini olumsuz etkiliyor. ABD bu yıl arz artışının en büyük kaynağı olmaya devam etse de, 2026'da duracağı öngörülüyor ve kaya petrolü yöneticileri, yatırımların azalmasıyla birlikte sektörün bir "dönüm noktasına" ulaştığı konusunda uyarıyor.
30 Kasım'da toplantı bekleniyor
Suudi Arabistan'ın ham petrol fiyatlarını yükseltmek için yıllardır sürdürdüğü çabalardan vazgeçmesi, krallığın kendisi için de sonuçlar doğuruyor. Ülkenin bütçe açığı üçüncü çeyrekte derinleşti ve fütüristik Neom şehri de dahil olmak üzere bazı ekonomik dönüşüm projelerine yaptığı harcamaları kısmak zorunda kaldı.
22 ülkeden oluşan OPEC+ ittifakının 2026 yılı üretim seviyelerini gözden geçirmek üzere 30 Kasım'da toplanması bekleniyor.