Özelleştirilen limanlarda işletme hakkını 49 yıla uzatan düzenleme iptal edildi
Anayasa Mahkemesi, özelleştirilen limanların işletme hakkının 49 yıla uzatılmasını öngören yasal düzenlemeyi iptal etti
Anayasa Mahkemesi (AYM), özelleştirilen Denizcilik İşletmeleri AŞ (TDİ) ve Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne (TCDD) ait bazı limanlardan 49 yıldan az süreli işletme süresi olanlarının sözleşme süresinin ihalesiz olarak 49 yıla uzatılmasını öngören yasal düzenlemeyi iptal etti.
CHP'li Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç öncülüğünde 133 milletvekili tarafından yapılan başvuruyu inceleyen AYM'nin 20 Temmuz tarihli gerekçeli kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kararın iptal talebinin gerekçesi bölümünde, söz konusu yasal düzenleme ile kesinleşmiş yargı kararıyla iptal edilen sözleşmelerin sürelerinin uzatılması yoluyla bu sözleşmelere yasal geçerlilik sağlandığı, yeni ihaleler yapılmaksızın sözleşme sürelerinin uzatılmasının devleti zarara uğratacağı ve bu durumun sözleşme özgürlüğünün kullanılması bakımından eşitsizliğe yol açtığı, sözleşme tarafı olmayan kişilerin ihaleye katılma imkanından mahrum bırakıldığı görüşlerine yer verildi.
| Liman | Özelleştirme yılı | Bitiş tarihi | İşletmecisi | Ek süre | Yeni sözleşme bitişi |
|---|---|---|---|---|---|
| Antalya | 1998 | 2028 | Qterminals (Katar) | 19 yıl | 2047 |
| Alanya | 200 | 2030 | Alidaş | 19 yıl | 2049 |
| Hopa | 1997 | 2027 | Park Denizcilik (Ciner) | 19 yıl | 2046 |
| Galataport | 2013 | 2043 | Doğuş-Bilgili | 19 yıl | 2062 |
| Kuşadası | 2003 | 2033 | Global Ports | 19 yıl | 2052 |
| Çeşme | 2003 | 2033 | Ulusoy | 19 yıl | 2056 |
| Mersin | 2007 | 2043 | PSA (Singapur)-Akfen | 13 yıl | 2061 |
| İskenderun | 2012 | 2048 | Limak | 13 yıl | 2046 |
| Sinop | 1997 | 2036 | Çakıroğlu AŞ. | 10 yıl | 2046 |
| Ordu | 1997 | 2036 | Çakıroğlu AŞ. | 10 yıl | 2046 |
| Tekirdağ | 1997 | 2027 | Akport AŞ. | 19 yıl | 2046 |
| Rize | 1997 | 2027 | Riport AŞ. | 19 yıl | 2046 |
| Marmaris | 2000 | 2030 | Marmaris Liman İşl. | 19 yıl | 2049 |
| Dikili | 2003 | 2033 | Dikili Liman AŞ. | 19 yıl | 2052 |
| Derince | 2015 | 2054 | Safi Katı Yakıt | 10 yıl | 2064 |
| Trabzon | 2003 | 2033 | Albayrak Grubu | 19 yıl | 2052 |
| Taşucu | 2021 | 2061 | Cey-Nak Grup | 9 yıl | 2070 |
Başvuruyu inceleyen yüksek mahkeme, mevcut özelleştirme sözleşmesinin tarafları dışında istekli olan başka kişilerin ek sözleşmeye taraf olabilme imkanının engellenmesinin serbest rekabet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını ve limanların gerçek özelleştirme değerlerine ulaşılmasını da engelleyebilecek nitelikte olduğu yönünde görüş bildirdi.
AYM ayrıca, söz konusu kuralın zaman kaybı yaşanmadan yapılacak yatırımlar ile limanların rekabet güçlerinin korunması yönündeki gerekçesi gözetildiğinde, farklı muamelenin objektif ve makul bir temele dayandığının söylenemeyeceğini belirtti.
AYM, 7350 sayılı yasayla 4046 sayılı özelleştirme uygulamaları hakkında kanuna eklenen geçici 30 maddenin bahse konu düzenlemeleri içeren 1. 2. ve 3. fıkralarının anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline oybirliğiyle karar verdi.