ÇAĞLAR KUZLUKLUOĞLU - BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA

Rota Portföy Yönetim Kurulu Başkanı Tevfik Eraslan, yatırım ve BES fonlarına ilişkin son dönemde yaşanan önemli gelişmeleri değerlendirmek üzere Bloomberg HT Araştırma’nın sorularını yanıtladı.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle yatırım fonlarından elde edilen kâr payları ve katılma paylarının fona iadesi ile elde edilen kazançların istisna kapsamına alınması ve emeklilik şirketlerinin fonlara ilişkin yorum ve tavsiyede bulunabilmelerine dönük güncel gelişmeleri yorumlayan Eraslan; bu iki önemli gelişmenin avantajlarına değindi.

15 Nisan’da Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, TL cinsinden yatırım yapan ve unvanında TL yer alan yatırım fonlarından elde edilen kazançların Kurumlar Vergisinden müstesna edildiğini ve kanunda yapılan değişiklikle fon paylarının fona iadesinden elde edilen kazançların yanında fon paylarının değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançlarının da kurumlar vergisinden müstesna tutulduğunu ileten Eraslan, “Bu kapsamda kurumların unvanında TL ibaresi bulunan fonlara yaptıkları yatırımlardan elde ettikleri kazançlar kurumlar vergisinden müstesna durumda olmaktadır. Bu kanun değişikliğinin Liraşlama politikasına çok büyük destek vermesini ve kurumların TL’de kalmalarına destek vermesini bekliyoruz. Bu değişikliğin kurumlar için çok önemli bir avantaj sağladığını değerlendiriyoruz.” ifadelerini kullandı.

Tevfik Eraslan, teşvikten yararlanan kurumların karlılıklarının da pozitif olarak etkilenmesini beklediğini dile getirirken; “100 milyon TL kaynağı olan bir kurumun yüzde 17 ile mevduat yapmak yerine TL unvanlı bir para piyasası fonuna yatırım yapıp aynı getiriyi elde etmesi durumunda, her iki yatırım aracından elde edilen kazanç 17 milyon TL’dir. Yüzde 23 kurumlar vergisi oranı mevduat kazançlarına uygulanırken, yatırım fonlarından elde edilen kazanç kurumlar vergisi matrahına dahil edilmeyecektir. Bu sayede yatırım fonuna yatırım yapan kurum 3 milyon 910 bin TL daha fazla net kâr elde edecektir. Bu yatırımı yapan şirketin finansal bir kurum olması durumunda söz konusu kazanç 4 milyon 250 bin TL’ye çıkacaktır.” örneğini verdi.

Yatırım fonları cazip

Banka mevduat faizinin enflasyonun altında kaldığı bu dönemde yatırımcıların alternatif yatırım aracı arayışı içinde olduğunu belirten Rota Portföy Yönetim Kurulu Başkanı Eraslan, “Bu kapsamda yatırım fonları çok cazip bir alternatif olarak öne çıkmaktadır. Son dönemde yatırım fonlarının çeşitliliğinin artması getirilerin iyileşmesine neden olmuş, yatırımcıların fonlara olan ilgisi artmıştır. Mart 2022 itibarıyla yatırım fonlarının büyüklüğü 330 milyar TL’yi aşmıştır. Emtia fonları, hisse fonları, para piyasası fonları ve serbest fonlara olan ilgili oldukça yüksek düzeyde seyretmektedir.

Bireysel yatırımcılara sağlanan yüzde 0 stopaj avantajının Haziran sonuna kadar uzatılması, kurumlar vergisi avantajı, gayrimenkul ve girişim sermayesi yatırım fonu paylarını 2 yıl elinde tutanlara stopajın yüzde 0 uygulanması, yatırımcıların fonlara ilgisinin artarak devam etmesini sağlayacaktır.” dedi.

Birikimler önemli tutarlara ulaştı

BES’e ve son dönemde bireysel emeklilik tarafında kurumlar ve katılımcılara dönük adımlara ilişkin görüşlerini de paylaşan Eraslan, “Bireysel emeklilik ve otomatik katılım sistemdeki katılımcı sayıları sırasıyla; 7 milyon 307 bin ve 6 milyon 262 bin kişi olmuştur. Sistemde biriken yatırımlar toplamı ise 284 milyar TL’yi aşmıştır. Sisteme ilk dönemde giren katılımcıların bireysel birikimleri ise önemli tutarlara ulaşmıştır.

BES ülkemiz finansal sistemi içinde en iyi kurgulanmış ürünlerden birini temsil etmektedir. Şeffaf ve güvenilir yapısı ile yatırımcıların ilgisini çekmeyi başarmıştır. Bilgi almak isteyen yatırımcılar için gerek BES şirketleri gerekse BEFAS platformu vasıtasıyla emeklilik fonları hakkında bilgi alınabilmesi mümkündür. Özellikle devlet katkısı uygulaması sisteme katılımın artmasında itici güç olmaktadır.

Sayın Bakan yardımcısı sektörün içinden gelen ve ihtiyaçları yakınen bilen bir kişi. Ülkemizde tasarrufların artması, sermaye piyasalarının geliştirilmesi ve çalışanların refah içinde bir emeklilik dönemleinin olabilmesi için birikimlerin verimli değerlendirilmesi konularına son derece önem vermektedir. Katılımcı sayısının 13 milyon aştığı bir sistemde emeklilik fonlarıyla ilgili danışmanlık hizmeti verilmesi son derece önem taşımaktadır. Bu nedenle BES’in büyümesi açısında alınan kararı son derece faydalı görüyorum.

Bireysel Emeklilik Sistemi’nin gelişimi için Bireysel emeklilik fon alım satım platformu (BEFAS) sistemini çok önemsiyorum. Bildiğiniz gibi, BEFAS emeklilik şirketlerinin kurucusu oldukları fonları katılımcılara sundukları bir platform. Bu platform vasıtasıyla ülkemizde kurulu tüm BES fonlarına erişmek mümkün. Dolayısıyla katılımcılar müşterisi oldukları emeklilik şirketini değiştirmeden farklı şirketlerin emeklilik fonlarından oluşan emeklilik planı oluşturabilme imkanına kavuştular.” değerlendirmesinde bulundu.

Eşit mesafe yarar sağlar

Sistemin daha da geliştirilmesi ve katılımcıların emeklilik planlarının verimlerinin artırılmasının mümkün olduğunu düşündüğünü belirten Tevfik Eraslan, yapılabilecek iyileştirme önerilerini de Bloomberg HT ile paylaştı:

• Emeklilik şirketleri tarafından sunulan BEFAS platformu ön yüzünün kullanıcı dostu ve tüm fonlara eşit mesafede durması katılımcıların memnuniyeti ve sistemin büyümesi açısından çok önemli.
• BES şirketlerinin BEFAS platformu ön yüzünde tüm fonlarla ilgili tanıtıcı bilgilere yer verilmesi faydalı olacak.
• Emeklilik şirketlerinin satış kadrolarının zaman içinde SPK Düzey III Lisansına sahip olmalarının sağlanması danışmanlık hizmetinin hakkıyla verilmesini yatırım danışmanlığına dönüşmesini sağlayacak.
• BEFAS Platformunda sadece emeklilik şirketlerinin kurucusu olduğu fonların yer alması yatırımcılar açısından kısıt getirmektedir. Fon yönetimi ve stratejileri konusunda uzmanlaşmış Portföy Yönetim Şirketlerinin kurucusu olduğu yatırım fonlarının BEFAS platformunda yer alması ve emeklilik planlarının içinde yer alabilmesi, rekabeti ve fon performanslarını çok daha yukarılara taşıyacak.
• Emeklilik şirketlerinin hem fon kurucusu hem de BEFAS fonları için tavsiye veriyor olması çıkar çatışmasına neden olmaktadır. Emeklilik şirketlerinin müşterilerinin menfaatlerini ön planda tutarak sistemde yer alan tüm fonlar içinden yatırımcılar için uygun olan fonları önermelerine yönelik düzenleme yapılması faydalı olacaktır. Bu kapsamda emeklilik şirketlerinin sermaye ilişkisi içinde olmadıkları portföy yönetim şirketlerinden danışmanlık hizmeti almaları, kendi emeklilik fonlarını önerememeleri vb. kural seti faydalı olacak.

Emeklilik fonlarının yatırım alanı çeşitliliği sayesinde enflasyonun çok yükseldiği bu dönemde katılımcılara reel getiri sağlayabileceğini ifade eden Eraslan, “Altın, hisse senedi ve değişken temalı fonlar; yatırımcıların yüzünü güldüren getiriler sağladılar. Bu fonlara katılımcıların teveccühü olurken iç borçlanma araçları fonları ve likit fonlar getirileri nedeniyle yatırımcıların daha az tercih ettikleri fonlar oldular. Teknolojinin gelişmesi sayesinde BES’in ilk yıllarında operasyonel yük endişesi nedeniyle 6 ile sınırlanmış olan fon değişiklik hakkı kullanımının 12’ye yükseltilmesi mümkün olabildi.. Piyasaların hızla değiştiği yakın dönemde fon değişiklik hakkının 12’ye çıkarılmasını olumlu buluyorum. Ayrıca robo danışmanlık kullanan yatırımcılar için sayının artması önemli bir avantaj oluşturmaktadır.” dedi.

Bireysel emeklilik sistemi yönetiminde tüm tarafların etkin bir şekilde ve koordineli olarak çalıştıklarını gözlemlediklerini sözlerine ekleyen Eraslan, kamunun gerek şirketlerin taleplerini gerekse katılımcıların ihtiyaçlarını dikkatlice dinlediğini ve hızlı olarak karar alabildiğini, Hazine ve Maliye Bakanlığı SDDK, EGM ve TSB’nin uyum içinde çalışmakta olduğunu dile getirdi.