Tartışmalı Pekin Kış Olimpiyatları'nın ekonomisi
Çin'de 4-20 Şubat'ta düzenlenecek Kış Olimpiyatları'nda boykotların ve salgının gölgesinde başlıyor. Siyasi gündemin ön sıralarında yer alan Olimpiyatlar ekonomik büyüklüğü ile de dikkat çekiyor. Olimpiyatların etkisiyle ülkenin 300 milyonu aşan kış sporlarıyla ilgilenen turisti ağırlaması bekleniyor. Ülke kış turizminden 50 milyar doları aşan gelir bekliyor.
Spor kamuoyunu olduğu kadar, siyasetin de gündeminde ilk sıralara yükselen Pekin Kış Olimpiyatları bugün başlıyor.
Oyunlar Çin'e yönelik insan hakları suçlamaları dolayısıyla boykotlarla karşı karşıya kalırken, Çin'in ekonomik yatırımları ve bu yatırımlar karşısında alacağı ekonomik katma değer ile de gündemde.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi raporuna göre Çin'in Kış Olimpiyatları ile ilgili operasyonel harcamalarının 1,56 milyar dolar olduğu öngörüldü. Bloomberg'in verilerine göre bu bütçe içerisinde 1,51 milyar dolarlık sermaye harcamasının yüzde 65'i özel sektör tarafından fonlanırken, kalan bölümü farklı kamu kuruluşlarının kaynaklarıyla karşılandı.
Bu yatırımlar karşısında ülkenin gelir beklentisi ise yüksek düzeyde. Çin, bu yatırımları yaparken 118 milyon dolarlık gişe geliri bekliyordu. Spor turizminin ise sezonun tamamında 50 milyar doların üzerinde gelir getirmesi bekleniyor.
Bunun yanında Omikronun etkisiyle salgının devam etmesi harcama beklentilerinin iyimser kaldığı yönündeki yorumları da beraberinde getirdi.
Bloomberg'e konuşan Nomura ekonomisti Lu, pandemi dolayısıyla oyunların talebi bu sefer artıramayacağını öngördü. Lu, "Toplamda oyunların kısa vadeli etkisi olabilir, fakat yılın ilk yarısı ve tamamı için görülecek etkileri abartmamak gerek" ifadelerini kullandı.
90'dan fazla ülkeden katılımcı olacak
4-20 Şubat'ta gerçekleştirilecek 2022 Kış Olimpiyatları'nda 15 dalda 90'dan fazla ülkeden yaklaşık 3 bin sporcu mücadele edecek.
Salon buz müsabakaları Pekin merkezinde, alp disiplini kayağı ile kızak müsabakaları merkeze 75 kilometre uzaklıktaki Yançing ilçesinde ve diğer kayak, snowboard ve kayakla atlama müsabakaları ise komşu Hıbey eyaletine bağlı Cangciakou şehrinde yapılacak.
Kovid-19 salgını nedeniyle "kapalı devre" organize edilecek
Olimpiyatlar, Kovid-19'un yayılmasından korunmak amacıyla sporcu, görevli ve gönüllülerin yer aldığı etkinlik alanlarının şehirden yalıtıldığı "kapalı devre" sisteminde gerçekleştirilecek.
Oyunlarda açılış, kapanış törenleri ve müsabakalar için bilet satılmazken izleyici grupları davetle müsabakalara getirilecek.
Türkiye'yi 7 sporcu temsil edecek
Kış Olimpiyatları'nda Türkiye'yi ise 7 sporcu temsil edecek. Kayakta 6, buz pateninde ise 1 Türk sporcu Çin'de yarışacak.
Kayakta alp disiplininde Özlem Çakıroğlu ve Berkin Usta, kayakla atlamada Fatih Arda İpçioğlu, kayaklı koşuda Özlem Ceren Dursun, Ayşenur Duman ile Yusuf Emre Fırat yer alacak. Kısa kulvar sürat pateninde ise Furkan Akar Pekin'de mücadele verecek.
Avrupa'dan boykot çağrısı
Oyunlar siyasetin de gündeminde ön sıralara çıkmıştı. ABD Başkanı Biden oyunlar için diplomatik boykot çağrısı yaparken, Avrupa cephesinden de benzer girişimler geldi.
Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekilleri, insan hakları uygulamalarını gerekçe göstererek Çin'e yaptırım uygulanması ve Pekin Kış Olimpiyat Oyunlarının siyasi ve diplomatik olarak boykot edilmesi istenen karar tasarısını kabul etti.
Parlamentonun Strazburg'daki oturumunda 46 aleyhte oya karşı 585 oyla kabul edilen karar tasarısında AB Komisyonu, AB Konseyi ve AB üyesi ülkelerden Pekin 2022 Kış Olimpiyatları için devlet görevlileri ve diplomatlara yapılan davetlerin geri çevrilmesi istendi.
Gerekçe olarak "Çin hükümetinin Hong Kong, Macao, Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Tibet ve diğer yerlerde insan hakları konusunda doğrulanabilir bir gelişme sergilememesi" gösterildi.
Hong Kong'da ifade, toplanma ve basın özgürlüğünde gerileme bulunduğu, bu durumun kınandığı belirtilen karar tasarısında, Hong Kong'daki tüm siyasi tutukluların serbest bırakılması çağrısı yapıldı.
Tasarıda, insan hakları ihlallerinde rolü bulunduğu tespit edilen Hong Konglu ve Çinli yetkililerle şirketlere yönelik yaptırım uygulanması talep edildi.
STK'lar da boykot çağrısı yaptı
Dünyanın birçok yerinden 243 sivil toplum kuruluşu (STK), Çin'de düzenlenecek 2022 Pekin Kış Olimpiyatları'nın, ülkede insanlık suçları işlenirken başlayacağını belirtti ve uluslararası camiaya olimpiyatları boykot çağrısında bulundu.
Aralarında İnsan Hakları Gözlemevi (HRW), Çin İnsan Hakları Savunucuları ve Uygur İnsan Hakları Projesi gibi grupların bulunduğu kuruluşlar, ortak açıklamalarında, 4 Şubat'ta başlayacak olimpiyatlar öncesi Çin'de Uygurlara yönelik insan hak ihlallerine dikkati çekti.
HRW Çin Direktörü Sophie Richardson, olimpiyatlara ev sahipliği yapan ülkenin uluslararası hukuku ihlal eden insanlık suçları işlediğini kaydederek, "Olimpiyat Oyunları'nın zorlamayla iyilik şeklinde yapılması mümkün değildir." açıklamasında bulundu.
Çin İnsan Hakları Savunucuları Direktörü Renee Xia, olimpiyatların Pekin'de düzenlenmesinin Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in hükümetini normalleştirmeyi hedeflediğini vurgulayarak, "Dünyanın bu insanlık dramını meşrulaştırması, mağdurların adaletsizliklere karşı sesini çıkarmasını zorlaştırmaktadır." ifadesini kullandı.
Uygur İnsan Hakları Projesi Başkanı Ömer Kanat da Pekin Olimpiyatları'nın soykırımın üzerini örtemeyeceğinin altını çizerek, "Olimpiyat değerleri ve uluslararası dostluğun bu yıl Pekin'de kutlanmasının mümkün olacağını düşünenleri anlamak çok zor." değerlendirmesinde bulundu.