TEPAV: Net doğrudan yatırım girişinde sınırlı artış
TEPAV tarafından yayımlanan Doğrudan Yatırımlar Bülteni 2022-3 verilerine göre,2022 yılı ilk dokuz ayında doğrudan yabancı yatırım girişleri 9,3 milyar dolar, yurtdışına doğrudan yatırım çıkışları 3,7 milyar dolar oldu. 5,6 milyar doarlık net girişin 4,8 milyar doları gayrimenkul alanında gerçekleşti.Net doğrudan yatırım girişinde 17 milyon dolarlık sınırlı artış kaydedildi.
Türkiye Ekonomi Politikalarını Araştırma Vakfı (TEPAV) Doğrudan Yatırımlar Bülteni 2022 - 3. dönemi verilerini yayımladı.
Buna göre, 2022 yılı ilk dokuz ayında doğrudan yabancı yatırım girişleri 9,3 milyar dolar, yurt dışına doğrudan yatırım çıkışları 3,7 milyar dolar olmuş; net girişler ise 5,6 milyar dolarlık seviyesi ile geçen yılki düzeyinde gerçekleşti.
Üçüncü çeyrekteki hareketler de DYY girişlerine bağlı olarak azalmış, net girişler bir önceki çeyreğe göre 2,4 milyar dolar gerilemiştir. 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde, doğrudan yabancı yatırımlar Mayıs ayındaki 1,9 milyar dolarlık net giriş hariç düşük seyretti.
Bu çerçevede ilk dokuz aylık gelişmeler 2021 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, DYY girişleri ve YDY çıkışları 0,5 milyar dolar gerilemiş, net doğrudan yatırım girişinde de 17 milyon dolarlık sınırlı artış gerçekleşti.
Yatırımın yüzde 86'sı gayrimenkule
Öte yandan, Ocak-Eylül 2022 döneminde, gayrimenkul kaynaklı net girişler 2021 yılında 3,95 milyar dolar iken, bu yıl yüzde 21,3'lük artışla 4,79 milyar dolara yükselerek toplam (net) içindeki payı da yüzde 71’den yüzde 86’ya ulaştı. Diğer bir ifadeyle, 4,8 milyar dolar düzeyindeki net gayrimenkul yatırımları hariç tutulduğunda doğrudan yatırım kaynaklı net sermaye girişi 787 milyon dolara geriledi.
Hizmetler sektörü doğrudan yatırım girişlerinde temel sektörü oluştururken, Türkiye’ye yapılan yabancı yatırımların yarısından fazlası finans-sigorta ile toptan ve perakende ticaret sektörlerinde yapılmıştır. İspanya, büyük kısmı Nisan ve Mayıs aylarında olmak üzere toplam 1,6 milyar dolarlık yatırımı ile Türkiye’ye en fazla yatırım yapan ülke konumunda. Türkiye’de yerleşiklerin yurt dışındaki yatırımlarının yüzde 40’ından fazlası Hollanda’dadır ve geçen yıla kıyasla bu ülkedeki yatırımlar iki misline çıkmıştır. Finans-sigorta, imalat ve madencilik yurt dışında en yüksek tutarda yatırım yapılan sektörler oldu.
Doğrudan yatırımların uzun dönemli eğilimleri incelendiğinde, 2006-2022 yılları arasında yabancı yatırım girişlerinin temel eğiliminin aşağı yönlü olduğu, net girişlerin 2007 yılındaki 20 milyar dolarlık tarihi yüksek düzeyinden tedrici olarak gerileyerek 2020 yılında 5 milyar doların altına düştüğü, 2021 ve 2022 yıllarındaki artışların ise sınırlı olduğu gözlendi.