TZOB Genel Başkanı Temmuz ayı üretici ve market fiyatlarını değerlendirdi
-
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayında market raflarında 37 ürünün 19'unda fiyat artışı, 17'sinde ise fiyat azalışı görüldüğünü söyledi.
-
Temmuz ayında markette en fazla fiyat artışının limonda, en büyük azalışın ise kabakta olduğu görüldü.
-
Temmuz ayında üreticiyle market arasındaki fiyat farkı yüzde 613'ü aşarak en çok karpuzda görüldü.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayında markette takip edilen 37 üründen 19’unun fiyatında artış, 17’sinde ise düşüş yaşandığını bildirdi.
Bayraktar, Temmuz ayına ilişkin üretici ve market fiyatları ile tarımsal girdi maliyetlerindeki değişimlere dair değerlendirmelerde bulundu.
İran-İsrail çatışmalarının özellikle üre gübresi başta olmak üzere gübre fiyatlarını yüzde 40'lara kadar artırdığını hatırlatan Bayraktar, çatışmalara rağmen fiyatların hâlâ yüksek seyrettiğini söyledi.
Bayraktar, Temmuz ayında bir önceki aya kıyasla DAP gübresinin yüzde 10,4, 20.20.0 kompoze gübresinin yüzde 8, amonyum sülfat gübresinin yüzde 2 ve kalsiyum amonyum nitrat gübresinin yüzde 1 oranında zamlandığını aktardı. Üre gübresi ise yüzde 1,5 oranında geriledi.
Yıllık bazda bakıldığında, üre gübresinin yüzde 90, DAP gübresinin yüzde 55, 20.20.0 kompoze gübresinin yüzde 46, kalsiyum amonyum nitrat gübresinin yüzde 40 ve amonyum sülfat gübresinin ise yüzde 32 oranında arttığını kaydetti.
Mazot fiyatlarının aylık bazda yüzde 9,3, yıllık bazda ise yüzde 23,4 yükseldiğine dikkat çeken Bayraktar, hayvancılıkta kullanılan besi yemi fiyatlarının yıllık yüzde 34, süt yeminin ise yüzde 31 arttığını ifade etti.
Bayraktar, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için özellikle gübre olmak üzere tarımsal girdilere çiftçilerin erişimini kolaylaştıracak önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
Temmuz'da üretici ile market arasında en yüksek fiyat farkı karpuzda
Bayraktar, Temmuz ayında üretici ile market arasındaki en yüksek fiyat farkının yüzde 613,8 ile karpuzda görüldüğünü belirterek şunları söyledi:
“Karpuzdaki fiyat farkını yüzde 295,8 ile patlıcan, yüzde 275,3 ile salatalık, yüzde 247,6 ile yeşil soğan ve yüzde 242,8 ile havuç izledi. Karpuz 7,1 kat, patlıcan 4 kat, salatalık 3,8 kat, yeşil soğan 3,5 kat ve havuç 3,4 kat fazlaya satıldı. Üreticide 1 lira 18 kuruş olan karpuz markette 8 lira 42 kuruşa; 7 lira 50 kuruş olan patlıcan 29 lira 68 kuruşa; 6 lira olan salatalık 22 lira 52 kuruşa; 10 lira olan yeşil soğan 34 lira 76 kuruşa; 12 lira olan havuç ise 41 lira 13 kuruşa satıldı. Temmuz ayında hem üreticide hem markette fiyatı en fazla artan ürün limon olurken, fiyatı en fazla düşen ürün markette kabak, üreticide ise yeşil soğan oldu. Markette 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 17’sinde düşüş, birinde ise değişim olmadı.”
Market tarafında fiyatı en çok artan ürünün yüzde 37,8 ile limon olduğunu açıklayan Bayraktar, bu ürünü yüzde 14,3 ile yumurta, yüzde 12,8 ile elma, yüzde 5 ile kuru incir ve yüzde 3 ile mısırözü yağının izlediğini söyledi.
Fiyatı en fazla düşen ürün ise yüzde 42,6 ile kabak oldu. Kabaktaki düşüşü yüzde 39,8 ile karpuz, yüzde 31,5 ile patates, yüzde 24,6 ile kuru soğan ve yüzde 19,5 ile yeşil soğan takip etti.
Temmuz ayında üretici ile market arasında en yüksek fiyat farkı karpuzda
Temmuz ayında üretici cephesinde incelenen 29 ürünün 10’unda fiyat artışı, 14’ünde düşüş, 5’inde ise fiyat değişimi görülmedi.
Üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 41,2 ile yeşil soğanda yaşandı. Bu ürünü yüzde 41 ile karpuz, yüzde 39,1 ile patates, yüzde 38,5 ile patlıcan ve yüzde 38,3 ile kabak izledi.
En fazla fiyat artışı ise yüzde 55,6 ile limonda görüldü. Limonu yüzde 29,6 ile yeşil mercimek, yüzde 27,5 ile sivri biber, yüzde 17,8 ile yumurta ve yüzde 13,1 ile kırmızı mercimek takip etti.
Fiyat değişimlerinin nedenleri
Bayraktar, kırmızı ve yeşil mercimekte fiyat artışlarının, yeni sezonda beklenen rekoltenin altında kalmasından kaynaklandığını belirterek şunları söyledi:
“Sivri bibere olan talebin artması bu üründe fiyatların yükselmesine sebep oldu. Patlıcan ve kabakta arzın artması fiyatların düşmesine yol açtı. Yumurta fiyatlarındaki artış, arz ve talep değişimlerinden kaynaklandı. Karpuzda arz artarken talebin düşük kalması fiyatların düşmesine neden oldu. Limon fiyatlarındaki artışta ise depolarda uzun süre beklemeden dolayı fire oranının yükselmesi ve arzın azalması etkili oldu. Patates fiyatları, Temmuz ayının ortasında hasadın yoğunlaşmasıyla birlikte arzın artması sonucu geriledi. Yeşil soğandaki fiyat düşüşü ise talepteki azalmadan kaynaklandı.”