Çalışanların asgari ücrete kadar olan ücretlerinin vergi dışı bırakılmasının şifreleri belli oldu. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Resmi Gazete'de bugün yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğe göre, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere,ücretlerinin asgari ücretin aylık brüt tutarından, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisini dışında tutuldu.
Ücretlerin vergilendirilmesinde, maaşın yanı sıra, prim, kazanç, ikramiye, huzur hakkı, mesai ve döner sermaye ücreti gibi ödemelerle kümülatif matrah esas alınacak.
Birden fazla ücret alan kişinin istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacak.
Sporcuya da indirim
Tebliğ uyarınca, yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemeler için de istisna uygulanacak.
İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecek.
İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.
Altı kez değişecek
Tebliğde ücretin seviyesine göre vergilendirmenin nasıl yapılacağı da örneklerle açıklandı. Asgari ücretin üzerinde maaş alanın maaşı yıl içinde 6 kez değişecek, 6305 liralık net ücret yıl sonunda 5791 liraya inecek. Verilen örneklere göre, asgari ücretle çalıştırılan bir kişiye aylık net 4 bin 253 lira ödenecek ve bunun tamamı istisnaya tabi olacağından bu işçi için 750.60 lira sigorta primi ödenecek. Asgari ücretli çalışıp aylık 996 lira mesai ve sosyal yardım ödemesi yapılan bir işçinin 4 bin 965 lira olarak başlayan net ücreti, vergi dilimi değişeceği için yılın son aylarında 4 bin 923 liraya düşecek.
Brüt ücreti 8 bin lira olan bir çalışanın net ücreti Ocak-Mayıs döneminde 6 bin 395 lira, Haziran Temmuz aylarında 6 bin 55 lira, Ağustos’ta 6 bin 156 lir, Eylül-Ekim’de 6 bin 267 lira, Kasım’da 5 bin 931 lira ve Aralık’ta 5 bin 791 lira olacak.
İkramiyeye bir kez indirim
Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler de istisnadan faydalanabilecek.
İstisna aynı ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bir kez uygulanacak. Maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınarak istisna uygulanacak. Bu kapsamda, ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bu istisna bir kez uygulanabilecek.
Birden fazla işverende çalışanlarda istisna en yüksek ücrete uygulanacak. Yıllık beyanname verilmesi gerektiği durumda da istisnadan yararlanabilecek.
15 gün çalışana da tam uygulama
Kısmi zamanlı çalışıp, tam zamanlı çalışmayan örneğin aylık 15 gün çalışan bir çalışana 4 bin 253,40 liralık istisna tam olarak uygulanacak.
Serbest Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanan teşviklerde, çalışanların ücretlerine öncelikle istisna uygulanacak ve istisna sonrası kesilen vergi tutarı işveren lehine muhtasar beyannamede tahakkuktan terkin edilecek.
Basit usul mükelleflerin yanında çalışan ve diğer ücretli olarak vergilendirilenler de istisnadan faydalanacak. Taksici, dolmuşçu, terzi, kuaför gibi basit usule tabi mükelleflerin yanında çalışan ve diğer ücretli olarak vergilendirilen çalışanlara uygulanan diğer ücret vergileme usulü kaldırılırken, bu ücretliler de 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren genel hükümleri tabi olacak.
Bu kapsamda bulunan çalışanlar, artık vergi karnesi almayacak ve karnelerini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmeyecek.
Bunlardan asgari ücretli olarak çalışanlar istisna nedeniyle vergi ödemeyecek. Daha yüksek ücret alanlar ise istisnayı aşan ücretlerini yıllık beyanname ile beyan edecekler.
Asgari geçim indirimi yok
Tebliğde, istisnanın kapsamı ve uygulamasına ilişkin detaylı bilgilere yer verilirken, buna göre, asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilirken, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecek.
İstisna nedeniyle alınmayacak vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacak.
Yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacak.
Asgari ücretle çalışan ve istisna uygulaması nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak üzere vergi indiriminden faydalanmak üzere başvuruda bulunanların engellilik indirimine ilişkin işlemleri önceden olduğu gibi Gelir İdaresi Başkanlığınca değerlendirilerek sonuçlandırılacak. Asgari ücretli olarak çalışan ve bu nedenle ilgili ayda istisna nedeniyle vergi ödemeyecek hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan başvuruları üzerine şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecek. Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de istisnadan faydalanması mümkün olacak.