Yurt dışı taahhüt salgın yılında 15 milyar dolara geriledi
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türk firmalarının 2020 yılında üstlendiği projelerin bedelinin an itibarıyla 14,4 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştığını, bu rakamın 2019 yılında 19,7 milyar doları aştığını kaydetti.
Bakan Pekcan, Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Genel Merkezinde düzenlenen "2020 Yılı Yurtdışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Değerlendirme Toplantısı"nda, bugüne kadar farklı kıtalarda 128 farklı ülkede gerçekleştirilen projelerle küresel ölçekte takdir kazanmış müteahhitlik sektörünün, Türkiye'nin yüz ağartan marka sektörlerinden biri olmaya devam ettiğini söyledi.
İnşaat sektörünün girişimciliği ve hızlı hareket kabiliyeti sayesinde Türk müteahhitlik sektörünün, dünyadaki siyasi ve ekonomik dalgalanmalar gibi konjonktürel gelişmelere rağmen güçlü performansını devam ettirdiğini belirten Pekcan, "Bugün itibarıyla müteahhitlik sektörümüz, dünyanın 128 farklı ülkesinde 418,7 milyar dolar değerinde 10 bin 525 proje üstlenmiş bulunmaktadır." ifadesini kullandı.
Pekcan, Türk müteahhitleri tarafından 1972-2002 dönemini kapsayan 30 yıllık sürede yurt dışında üstlenilen iş hacmi yaklaşık 50 milyar dolar iken, 2002'den bu yana yurt dışında üstlenilen iş hacminin 369 milyar doları geçtiğini belirterek, son 18 yılda üstlenilen proje bedelinin bugüne kadarki toplam proje bedelinin yüzde 88,1’ini oluşturduğunu aktardı.
Sektörün, kümülatif olarak en fazla Bağımsız Devletler Topluluğu coğrafyası, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da iş üstlendiğine işaret eden Pekcan, toplam proje büyüklüğünün yüzde 84,4’ünün üstlenildiği bu 3 coğrafyanın Türkiye'nin geleneksel pazarları olduğunu ifade etti.
Pekcan, sektörün, bugüne kadar en fazla konut-rezidans, kara yolu, ticaret merkezleri, enerji santralleri ve havalimanları projeleri üstlendiğini anlatarak, "Bu 5 alt kategorideki toplam büyüklüğümüz yaklaşık 200 milyar doları bulmaktadır." dedi.
- "Ticari diplomasi kanallarını etkin şekilde kullanmaya devam ediyoruz"
Küresel ekonomide yaşanan durgunluk ve güvensizliğin ticaret savaşları, proje üstlenilen bölgelerde görülebilen siyasi istikrarsızlıklar ve enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar gibi faktörlerin yurt dışında yeni proje üstlenimini olumsuz etkileyebildiğini dile getiren Pekcan, şöyle devam etti:
"Bütün bu sorunlara ek olarak küresel ekonomi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle yakın tarihin en zor dönemlerinden birini yaşamaktadır. Salgın kapsamında alınan önlemlerin en fazla ve ilk olarak hizmetler sektörünü etkilediğini biliyoruz. Dolayısıyla yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörümüz de süreçten ciddi biçimde etkilenmiştir. Kovid-19 salgınının, birçok ülkede yeni proje yapımını yavaşlattığını hatta durdurduğunu görmekteyiz."
Pekcan, bu aşamada en önemli hususlardan birinin, firmalarca sürdürülen mevcut projelerdeki olumsuz etkiyi en aza indirgeyebilmek olduğunu ifade ederek, "Tüm ülkelerin salgın kapsamında kısıtlayıcı önlemler aldığı ve önceliklerin değiştiği bu dönemde, sektörümüzün en az şekilde etkilenmesi için süreci tüm paydaşlarımızla dikkatli ve koordineli bir şekilde izliyoruz. Öte yandan salgının etkilerine rağmen müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörümüzün daha fazla proje üstlenmesine yönelik ticari diplomasi kanallarını etkin bir şekilde kullanmaya devam ediyoruz." diye konuştu.
- "2021'de beklentimiz, toplam proje büyüklüğünün 15 milyar dolar seviyesini aşması"
Pekcan, 2019'da yurt dışı müteahhitlik sektöründe 19,7 milyar doları aşan bir proje büyüklüğüne ulaşıldığının altını çizerek, şu ifadeleri kullandı:
"Bu değer, süregelen ticaret savaşlarına ve uluslararası arenadaki istikrarsızlıklara rağmen önemli bir seviyeydi. Esasen 2020'de de her şeye rağmen iyi bir başlangıç yapmış ve yılın ilk aylarında ciddi ve prestijli projeler üstlenmiştik. Tüm küresel ekonomik sorunlara rağmen 2020'de 20 milyar dolarlık proje büyüklüğünü aşabileceğimizi hedefliyorduk. Ancak salgının küresel etkileri, yeni proje üstlenimi açısından oldukça zor bir yıl yaşamamıza neden oldu. Buna rağmen memnuniyetle belirtmek isterim ki firmalarımızın 2020'de üstlendiği projelerin proje bedeli an itibarıyla 14,4 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır.
Yıl sonunda üstlenilmiş olan yeni projelerin bilgilerinin de eklenmesiyle, 2020 yılını 15 milyar doları aşan bir büyüklükle kapatmış olacağımızı öngörüyoruz. Bu büyüklüğün, dünya ekonomik ve siyasi konjonktüründe yaşanan birçok olumsuz gelişmenin yanı sıra 2020 yılı Mart ayı itibarıyla Kovid-19 salgınının küresel ölçekte yaşattığı daraltıcı etkilere bağlı olarak tüm ülkelerin kısa vadeli yatırım politikalarını ertelemesine rağmen elde edilmiş önemli ve takdire şayan bir başarı olduğunu düşünüyoruz."
Bu rakamın Türk müteahhitlerinin yurt dışında zor şartlarda dahi ciddi bir performans gösterebildiğinin, bu bağlamda bir süreklilik sağladığının da kanıtı olduğunu belirten Pekcan, "Kovid-19 salgınının etkilerini de göz önünde bulundurarak, 2021 yılında beklentimiz toplam proje büyüklüğünün 15 milyar dolar seviyesini aşmasıdır." dedi.
- En fazla proje 4,6 milyar dolarla Rusya Federasyonu’nda üstlenildi
Pekcan, firmaların artık geleneksel pazarların yanı sıra müteahhitlik sektöründe önemli bir pazar konumunda olan Batı Avrupa ve ABD pazarlarına girmeye yönelik çalışmalarına da hız verdiğine değinerek, "2020 yılı için üstlenilen projelerin ülkesel ve bölgesel dağılımına baktığımızda en fazla proje, Rusya Federasyonu’nda üstlenilmiş olup, burada üstlenilen yeni proje tutarı 4,6 milyar dolara ulaşmıştır." ifadesini kullandı.
Rusya Federasyonu’nun ardından, 2020 yılı içerisinde en fazla proje üstlenilen ilk 20 ülke arasında Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Kuzey Afrika coğrafyasında bulunan geleneksel pazarların yanı sıra Romanya, Hırvatistan, Bosna Hersek, Hollanda, Senegal, ABD, Mozambik ve İngiltere gibi Balkanlar, Batı Avrupa, Amerika ve Sahra Altı Afrika ülkelerinin yer aldığını belirten Pekcan, "Ayrıca 2020 yılı içerisinde sektör tarafından Hindistan ve Afganistan gibi Asya ülkelerinde de projeler üstlenilmiştir. Müteahhitlik sektörümüzün, geleneksel pazarlardaki payını sürdürmesi ve yeni pazarlarda da ciddi bir büyüklüğe ulaşması, geleceğe yönelik beklentilerimizi güçlendirmektedir." diye konuştu.
Pekcan, son dönemde, firmaların finansman ihtiyacını daha fazla karşılayabilmek adına çeşitli adımlar attığına dikkati çekerek, Eximbank kredilerini daha ulaşılabilir hale getirmeye, kaynakları artırmaya ve çeşitlendirmeye çalıştıklarını vurguladı.
Alternatif finansman metotları yaratmaya dönük çabalarının sürdüğünü dile getiren Pekcan, finansman kapasitesine sahip ülkeler ile üçüncü ülkelerde iş birliklerinin artırılmasına yönelik çalışmaların da devam ettiğini aktardı.
- "Teknik müşavirlik sektörünün 150 milyon dolarlık büyüklüğü aşmasını bekliyoruz"
Teknik müşavirlik ve mühendislik açısından firmaların küresel ölçekte daha da fazla güçlenmesi, proje gerçekleştirmesi için 2011'den bu yana sektöre etkin ve ciddi oranda destek verdiklerinin altını çizen Pekcan, şunları kaydetti:
"Teknik müşavirlik sektörümüz, kümülatif olarak bugüne kadar 124 farklı ülkede 2,6 milyar dolar tutarında 2 bin 200’e yakın proje üstlenmiş bulunmaktadır. Müteahhitlik sektörümüzde olduğu gibi, ülkemiz teknik müşavirlik sektörü de dünya konjonktüründe yaşanan tüm olumsuz gelişmelere ve Kovid-19 salgınının yıkıcı etkilerine rağmen 2020'de çok önemli bir performans göstermiş ve 140 milyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır. 2021 yılında sektörün 150 milyon dolarlık büyüklüğü aşmasını bekliyoruz."