Merkez bankacılar kolayca paniğe kapılan bir grup değil.

Düşük seyreden enflasyon ya da finans piyasalarındaki kargaşaya karşın, Kansas City Fed'in Jackson Hole, Wyoming'de düzenlediği yıllık konferansa katılan Fed politika yapıcıları büyük ölçüde birbirleriyle uyumlu bir mesaj verdi: Fazi artırımına giden yoldayız.

Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, iki gün süren etkinliğin en fazla beklenen konuşmasında, enflasyonun yukarı yönde hareket etmeye hazırlandığına ilişkin inancından bahsetti

Fischer, Cumartesi günü Avrupa ve Hindistan'dan gelen diğer merkez bankacılarla birlikte katıldığı enflasyon konulu panelde, "Enflasyonun yükseleceğine inanmak için iyi neden var, zira enflasyonu aşağı çeken güçlerin etkisi azalıyor," dedi.

Fischer, yaklaşan bir faiz artırımının işaretini vermediğini söyleyerek dikkatli bir tutum takındı, ancak yorumları, Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) 16-17 Eylül'de Washington'da yapacağı toplantıda , bir faiz artırımı kararının gözardı edilmeyeceğini işaret ediyor.

Jackson Hole toplantılarına katılan Chicago Üniversitesi ekonomi profesörü ve eski Fed guvernörlerinden Randall Kroszner, "Fischer Eylül ayının halen masada olduğu konusunda çok açıktı, ancak bu konuda söz vermedi," dedi.

Yatırımcılar Cuma günü New York'ta geç saatlerde, federal fon (Fed'in politika faizi) vadelilerindeki işlemlere göre, Fed'in Eylül ayında faiz artırımına gideceği ihtimalini yüzde 38'e yükseltti. Bu olasılık 26 Ağustos'ta yüzde 24 seviyesindeydi. Ekim ayında faiz artışı ihtimali ise yüzde 49 olarak görülüyor.

Jackson Hole'a katılan Baltimore'daki Johns Hopkins University profesörlerinden ve eski Fed ekonomistlerinden Jonathan Wright, "Bana öyle geliyor ki, Fischer kalbinin derinliklerinde Eylül ayında sıkılaştırma istiyor. Ancak Bill dudley gibi, diğer bazı komite üyeleri bu konuda daha isteksiz" şeklinde görüş bildirdi.

Bill Dudley

New York Fed Başkanı William C. Dudley, 26 Ağustos'ta yaptığı konuşmada, piyasadaki türbülansın, Eylül ayında faiz artırımıma gitmeyi "birkaç hafta önceye göre daha az zorunlu kıldığını" söyledi. Standard and Poor’s 500 (S&P 500) Endeksi bu konuşmadan beri yüzde 4.5 civarında yükseldi.

Fischer'in konuşmasından önce, faiz artırmının Eylül ve Aralık ayları arasında "yazı-tura" şeklinde olduğu değerlendirmesinde bulunan Wright, "Çok ince ayarlı dengede bir karar ve Fischer'in konuşmasının Eylül ayında faiz artırımı ihtimalini güçlendirdiğini düşünmüyorum," dedi ve "İstihdam verisinin karar üzerinde çok fazla ağırlığı olacak" şeklinde konuştu.

Fed, işgücü piyasasında bazı ilave iyileşmeler olduğunda ve enflasyonun orta vadede yüzde 2 hedefine doğru hareket edeceğine "makul bir şekilde güvenildiğinde" faiz artırımına gitmenin yerinde olacağını kaydetti.

İstihdam Raporu

Birkaç aydır istihdamda görülen güçlü artışlar, işsizlik oranının yüzde 5.3 ile Nisan 2008'den bu yana en düşük seviyesine inmesini sağladı. Fischer, "Şimdi, 4 eylül'de açıklanacak olan Ağustos ayı istihdam verilerini bekliyoruz" dedi. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin emdyanına göre, tarım dışı istihdamın Ağustos ayında 220,000 artması bekleniyor. İstihdam bu yıl aylık ortalama 211,000 arttı.

Fed'in enflasyonu izlemede tercih ettiği gösterge, üç yılı aşkın süredir halen bankanın hedef seviyesinin altında seyrediyor. ABD'de fiyat baskıları Temmuz ayında yıllık bazda yüzde 0.3 yükseldi ve enflasyonun düşük kalmasında petrol fiyatlarındaki düşüş ve güçlenen dolar etkili oldu.

Kroszner, Fischer'in yorumlarının, enflasyon için mevcut seviyelerin üstünde bir tahmin üzerinde durduklarını açığa çıkardığını belirtti.

Kroszner, "Stan, yalnızca geçmişteki verilere bakamayacağımızı, enflasyonun nereye gideceğine bakmamız gerektiğini açık etti," dedi ve "Fischer, mevcut düşük enflasyon tarafından engellenmeyecek, zira eğrinin ötesinde kaldığımız konusunda emin olmak istiyor" yorumunda bulundu.

Fischer, bazı mevkidaşlarının ekonomistlerin enflasyon tahminleri konusunda geçmişlerinin pek de iyi olmadığını söylediği etkinlikte, Fed'in tahmin gücüne güvendiğini gösterdi.

"Alçakgönüllü" Olmak

MIT Sloan School of Management profesörlerinden ve Fed Kurulu'nun eski kıdemli danışmanı Athanasios Orphanides, ekonomistlerin gelecekteki enflasyona ilişkin tahmin yaparken, daha fazla "alçakgönüllülük" göstermeleri gerektiğini söyledi.

Orphanides, Cuma günü yaptığı değerlendirmede, "Pratikte, bu gibi şeyleri nasıl en iyi şekilde yapacağımızı bilmiyoruz ve bilmediğimiz zaman bildiğimizi varsaymak falaket için bir tarif " dedi.

Fischer, Cumartesi günü Johns Hopkins Üniversitesi'nden ve Fed'in eski özel danışmanlarından Jon Faust ve Indiana Üniversitesi'nden Eric Leeper'ın sunduğu bir çalışmadan destek buldu. Bu çalışmayı hazırlayan ekonomistler, düşüne işsizliğin "bir noktada" ücretler ve enflasyon üzerinde yukarı baskı oluşturabileceğini kaydetti.

Ekonomistler, "Yavaşlama ölçümlerimize dayanarak, enflasyonun yakında yükseleceğine güvenebiliriz" dedi.

Diğer merkez bankacılar da Fischer'in iyimserliğini paylaştı. İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mark Carney, Çin'deki yavaşlamanın enflasyonu olumsuz etkilediği ya da piyasa kargaşasının İngiltere'de kredileri kısıtladığı görüşünün "izlenmesi gereken, ancak kesin olmayan" bir durum olduğunu ifade etti.

Sağlıklı Ayar

Jackson Hole'da, Tsinghua Üniversitesi profesörü ve Çin Merkez Bankası'nın eski akademik danışmanı Li Daokui de vardı. Li, ülkesindeki son hisse senetleri düşüşünü "sağlıklı" fiyat ayarlaması olarak niteledi ve Çin'in halen yıllık yüzde 7 büyümeyi hedefleyebileceğini söyledi.

Sağlıklı ya da değil, Çin'deki piyasa kargaşası ABD'ye de sıçradı ve Teton dağının eteklerinde düzenlelen toplantı öncesi ABD hisse senetleri ve tahvillerinde sert hareketler görüldü. 24 Ağustos ile biten beş günde, S&P 500 Endeksi yüzde 10 düştü.

Hafta ortasında jackson Hole'a varmalarıyla birlikte, Fed yetkilileri, finans piyasalarının erime kıyısında olduğu yolundaki yatırımcı endişelerini fazla dikkate almadı.

Faiz artırımı taraftarı olan St. Louis Fed Başkanı James Bullard, "Komite için kilit soru şu; son 10 günde görülen volatilite dikkate alındığında, görünümü değiştirmeyi ne kadar isteyeceksiniz? Sanırım buna yanıt şöyle olacak; çok fazla değil" dedi.

Temkin Sözcüğü

Harekete geçmeden önce en azından 2016 yılına akdar beklenmesi gerektiğini savunan Minneapolis Fed Başkanı Narayana Kocherlakota, bu görüşte.

Kocherlakota, "Bu durum enflasyon ve işsizliğin geleceği için görünümümüzü değiştirmeli mi? Sanırım kendi cevabım hayır olacak" dedi.

Ancak Kocherlakota, aynı zamanda, temkinli olma konsuunda not düştü ve eğer piyasa hareketleri yatırımcıların Çin'de daha derin bir yavaşlama gördüklerini işaret ederse, bunun gelecekte daha temel sorunlar anlamına gelebileceğini kaydett.

Kocherlakota, "İleride toplam talepte bir darlık olursa, merkez bankaları nasıl tepki verecek? Enflasyonu belirlenen hedeflere doğru çıkarmak için etkin tepki verme isteğine ya da kapasitesine sahip olacaklar mı" dedi.