7 başlıkla bu hafta nasıl geçti?
Geride bıraktığımız haftada, Fed'in Nisan toplantısı tutanakları, salgınla mücadelede kademeli normalleşme döneminin başlaması, akaryakıtta ÖTV oranlarının artırılması, esnafa hibe desteğinin yürürlüğe girmesi, merkezi yönetim bütçesinin Nisan'da açık vermesi, BioNTech-Pfizer'in Türkiye'ye ek 60 milyon doz aşı sağlayacak olması ve Çin'in Bitcoin'e yönelik kısıtlama çağrısının ardından Bitcoin'deki sert değer kaybı öne çıkan başlıklar oldu
1- Fed tutanaklarında tahvil alımlarına yönelik değerlendirmeler öne çıktı
Amerikan Merkez Bankası (Fed) 27-28 Nisan tarihlerinde gerçekleştirdiği toplantının tutanaklarında üyeler ekonominin Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) hedeflerinden uzak olduğunu vurguladı.
Tutanaklarda tahvil alımlarına ilişkin ifadeler dikkat çekti. Buna göre bazı üyeler tahvil alımlarının azaltılmasına yönelik değerlendirmelerin önümüzdeki toplantılarda olabileceğini öngördü. Fed üyeleri bir noktada tahvil alımlarının azaltılmasına yönelik değerlendirmelerin başlaması gerektiği sinyalini verdi.
2- Salgınla mücadelede kademeli normalleşme dönemi
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele tedbirleri kapsamında Türkiye genelinde 29 Nisan Perşembe günü saat 19.00'da başlayan "tam kapanma" dönemi, saat 05.00 itibarıyla sona ererken 1 Haziran Salı günü saat 05.00'e kadar uygulanacak "kademeli normalleşme" dönemi başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 26 Nisan'da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen Kabine Toplantısı'nın ardından yaptığı millete sesleniş konuşmasında, Kovid-19 tedbirleri kapsamında 29 Nisan Perşembe saat 19.00'dan 17 Mayıs Pazartesi saat 05.00'e kadar sürecek şekilde "tam kapanma"ya geçileceğini açıklamıştı.
3- Akaryakıtta ÖTV oranları artırıldı, pompaya zam geldi
Akaryakıt üzerinden alınan özel tüketim vergi oranı yeniden belirlendi.
Düzenlemeye göre, 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı üzerinden alınan vergi oranı 1 lira 33 kuruş olacak. 98 oktan kurşunsuz benzininin özel tüketim vergisi ise litre başına 1 lira 58 kuruş olarak açıklandı.
Motorinin litresi üzerinden alınacak ÖTV ise 1 lira 29 kuruş, sıvılaştırılmış petrol gazı olan LPG'ninki ise 81 kuruş olarak belirlendi.
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası, Twitter hesabından yaptığı açıklamada akaryakıta ÖTV artışı kaynaklı 20 Mayıs’tan itibaren geçerli zam yapıldığını duyurdu.
EPGİS’e göre pompa fiyatlarına yansıyacak şekilde litre fiyatında benzinde 55, motorinde 67, LPG’de 35 kuruş zam yapıldı.
4- Esnafa hibe desteği Resmi Gazete'de yayımlandı
Esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlere salgınla mücadele kapsamında 3 bin TL ve 5 bin TL tek seferlik hibe desteği yapılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı kararı yayımlandı.
Resmi Gazete'de yer alan karar uyarınca, gelir vergisi mükellefi olan esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlere Ticaret Bakanlığınca belirlenecek iki ayrı grup için 3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği sağlanacak. Destek bütçesi, Ticaret Bakanlığı bütçesine koyulacak ödenekten karşılanacak.
Ticaret Bakanı Mehmet Muş hibe desteğinden 17 Mayıs 2021 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten önce vergi mükellefiyetini tesis ettirmiş, esnaf ve sanatkârlar ve gerçek kişi tacirlerin faydalanacağını belirtti. Destek başvuruları 25 Mayıs 2021 tarihinden itibaren 1 ay boyunca e-devlet üzerinden yapılabilecek.
5- Bütçe Nisan'da açık verdi
Mart ayında Merkez Bankası'ndan gelen transferle fazla veren merkezi yönetim bütçesi Nisan'da açık verdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayımladığı verilere göre bütçe açığı Nisan'da 16,9 milyar TL olarak kaydedildi.
2021 yılı Nisan ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 110,7 milyar TL, bütçe gelirleri 93,8 milyar TL ve olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 92,1 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 1,7 milyar TL oldu.
6- BioNTech-Pfizer, Türkiye'ye ek 60 milyon doz aşı sağlayacak
BioNTech-Pfizer, Türkiye'ye ek 60 milyon doz aşı sağlayacak Türkiye Sağlık Bakanlığı ile ek 60 milyon doz Kovid-19 aşısı için anlaşma imzalandığını duyurdu.
Açıklamada anlaşma kapsamında ek 30 milyon doz için de opsiyon bulunduğu belirtildi. Anlaşma, BioNTech-Pfizer’in Türkiye’ye Kovid-19 aşısı tedarikini tümü 2021’de teslim olmak üzere 120 milyon doza kadar çıkaracak. Yazılı açıklamada ifadeleri yer alan BioNTech CEO’su Uğur Şahin “Türkiye’nin aşılama çalışmalarına önemli bir katkı yapabildiğimiz için minnettarız” dedi.
7- Bitcoin Çin'den gelen açıklamalarla sert düştü
Bitcoin, yine Çin'den gelen haber akışıyla sert düşüş kaydetti.
Bloomberg'in haberine göre Çin Devlet Konseyi'ne bağlı Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi Bitcoin işlemleri ve madenciliğine yönelik kısıtlama çağrısını yineledi. Komite Çin'in finansal riskleri önleme konusunda kararlı olduğunu belirtti. Açıklama Komite'nin Çin Başbakan Yardımcısı Liu He'nin başkanlık ettiği toplantısının ardından yapıldı.
Açıklamanın ardından Bitcoin'de günlük düşüş yüzde 6'yı buldu. Gün içinde 42 bin doların üzerini gören Bitcoin TSİ 17:40 itibariyle 36 bin dolar seviyesine kadar geriledi.
