ABD'deki gemi kazası küresel ekonomi için neden önemli?
ABD'de bir köprünün yıkılmasına neden olan kazanın arabalardan kömüre bazı ürünlerin sevkiyatını haftalarca ve hatta aylarca aksatabileceği tahmin ediliyor. Ekonomistler yeniden inşa çalışmaları çok uzun sürmediği takdirde ekonomiye etkinin sınırlı kalabileceği görüşünde
ABD’nin Maryland eyaletindeki Baltimore kentinde salı günü bir kargo gemisinin çarpması sonucu 1,6 mil uzunluğunda bir köprü yıkılırken, Baltimore Limanı ile önemli bir otoyol ulaşıma kapatıldı.
Kaza sonucu 6 kişininin hayatını kaybettiği belirtildi. Singapur bayraklı geminin çarpışma öncesi imdat çağrısı göndermesi daha fazla kayıp yaşanmasını önledi. S&P Global Market Intelligence’a göre Baltimore 31 Ocak’a kadar geçen bir yılda tüm Doğu Kıyısı ve Körfez Kıyısı ithalatının yalnızca %3’ünü gerçekleştirdi. Ancak liman içinde ve çevresinde BMW AG, Volkswagen AG ve Mercedes-Benz Group AG’nin de olduğu Avrupalı otomobil üreticilerinin tesisleri de bulunuyor.
Burası aynı zamanda ABD’nin kömür ihracatında ikinci büyük terminali ve kapanmanın Hindistan’a yapılan sevkiyatları etkileme potansiyeli var. Kazanın Orta Atlantik bölgesinde haftalarca ve hatta aylarca ulaşım kesintilerine neden olması ve 2,5 milyon ton kadar kömür, Ford ve GM tarafından üretilen yüzlerce araba, kereste ve alçıtaşı gibi malların lojistik tıkanıklıklarla karşı karşıya kalması bekleniyor.
Bu nedenle de sevkiyatların ABD’nin Batı Kıyısı’na kaydırılacağı tahmin ediliyor. Ford Motor Co. ve General Motors Co. da alternatif rotalar bulmaya çalıştığını duyurdu. Bloomberg TV’ye konuşan Ford’un finans müdürü John Lawler, “Bu, çok fazla akışın olduğu büyük bir liman, dolayısıyla bir etkisi olacak. Geçici çözümler üzerinde çalışacağız. Parçaları Doğu Yakası’ndaki veya ülkenin başka yerlerindeki diğer limanlara yönlendirmemiz gerekecek” dedi.
Gemi kazasının küresel ekonomiye olası etkileri
Köprünün çöküşünün ardından yaşananlar, Panama’daki kuraklık ve Yemen merkezli Husi militanlarının Kızıldeniz’den geçen gemilere yönelik füze saldırıları nedeniyle zaten sıkıntı içinde olan küresel tedarik zincirlerinin ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha ortaya çıkardı. Oslo merkezli denizcilik analiz şirketi Xeneta’dan Emily Stausbøll ise “Uzak Doğu’dan ABD’nin Doğu Kıyısı’na okyanus taşımacılığı hizmetleri, Panama Kanalı’ndaki kuraklık ve Kızıldeniz’deki son çatışmalardan zaten etkilenmiş durumdaydı.
Bu faktörler halihazırda maliyetleri %150 arttırmıştı ve şimdi bu son olay endişeleri tırmandıracak” değerlendirmesinde bulundu. EY Başekonomisti Gregory Daco, “Makroekonomik sonuçların sınırlı olacağını tahmin ediyorum ancak bu durum yakından takip edilmeyi gerektiriyor” derken, Moody’s Analytics Baş Ekonomisti Mark Zandi, daha geniş ekonomik etkinin sınırlı olacağını ancak bunun “ülkenin altyapısının ve tedarik zincirlerinin kırılganlığının bir başka sinyali olduğunu” söyledi.
Santander US Capital Markets LLC Başekonomisti Stephen Stanley de “Daha kalıcı ekonomik etki, köprü yeniden inşa edilene kadar Baltimore bölgesi etrafındaki trafiğin uzun süre aksaması durumunda görülecektir” dedi.