25 milyon TL ve üzeri borcu olan büyük ölçekli şirketler, Ekim 2019 ve Kasım 2021 dönemi içerisinde 75,3 milyar TL’lik borçlarını yeniden yapılandırdı.

Söz konusu firmaların 97’si İstanbul’da, 3’ü Batı Marmara’da, 15’i Ege’de, 20’si Doğu Marmara’da, 39’u Batı Anadolu’da, 25’i Akdeniz, 15’i Orta Anadolu’da, 6’sı Batı Karadeniz, 2’si Doğu Karadeniz, 1’i Kuzeydoğu Anadolu, 19’u Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunuyor.

Finansal Yeniden Yapılandırma Sözleşmesi bağıtlanan firmalardan:

• 4 tanesi tarım, balıkçılık, avcılık ve ormancılık,
• 6 tanesi madencilik ve taş ocakçılığı,
• 52 tanesi imalat sanayi,
• 5 tanesi enerji,
• 39 tanesi inşaat,
• 28 tanesi toptan ve perakende ticaret, motorlu araçlar servis hizmetleri ile kişisel ve hane halkı ürünleri,
• 23 tanesi turizm,
• 23 tanesi taşımacılık, depolama ve haberleşme,
• 3 tanesi emlak komisyon, kiralama ve işletmecilik faaliyetleri,
• 4 tanesi eğitim,
• 6 tanesi sağlık ve sosyal hizmetler,
• 5 tanesi diğer hizmetler sektöründe,
• 44 tanesi diğer sektörlerde faaliyet gösteriyor.

Dolar/TL çarşamba gününe 12,60 civarında başladıktan sonra gerileyerek günü 12,04 seviyesinde kapatmıştı. Perşembe günü de gerilemeye devam eden dolar kuru 12,3'e kadar yükseldikten sonra yüzde 10'u aşan düşüşle 10,50 seviyesini gördü.

Dolar/TL , pazartesi günü kabine toplantısı öncesinde 18 seviyesini aşarak rekor kırdıktan sonra TL’yi özendirici önlemlerin açıklanmasıyla gerileyerek 12,27 seviyesine kadar düşmüştü.

Dolar kuru salı günü sabah saatlerinde yüzde 14'ten fazla düşüşle 11,09 seviyesini test ettikten sonra yeniden yükselişe geçerek 14 seviyesinin üzerine çıkmış, 14,37 ile salı günü gün içi zirvesini görmüştü.

Türkiye’nin CDS’i 563 baz puan seviyesinde bulunurken 10 yıl vadeli tahvil faizi yüzde 22,97 civarında seyrediyor.

Türk lirasının 1 aylık ima edilen oynaklığı salı günü 62,62’ye ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü. Gösterge en son 13 Ağustos 2018’de 61,47 seviyesine kadar tırmanmıştı.

Küresel tarafta dolarda yaşanan zayıflama da dolar/TL'deki düşüşte etkili oldu. Doların en çok işlem gördüğü para birimlerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 seviyesinden 1.179’a geriledi.

Kur korumalı TL mevduat enstrümanı

Hazine'nin TL mevduat hesaplara ilişkin açıklamasının ardından TCMB de dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi önlem açıklamıştı.

Hazine'nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.

TCMB'nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL'ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.

TCMB sisteminde sadece dövizden TL'ye dönüşte destek sağlandı, katılım bankacılığı da gözetildi.

Merkez Bankası ayrıca ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP'ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de açıkladı.

TCMB 1 Aralık'ta yapılan ilk döviz müdahalesinde 844 milyon dolar sattığını açıkladı. Yapılan müdahaleler 15 işgünü sonra TCMB tarafından açıklanıyor. Bir sonraki müdahale 3 Aralık’ta olduğundan buna ilişkin veri de Cuma günü açıklanacak.

Ekonomist Haluk Bürümcekçi notunda TCMB'nin döviz satışlarını şöyle değerlendirdi:

Aralık ayı içinde gerçekleşen ve kamuoyuna açıklanan toplam beş döviz satış müdahalesinde yapılan toplam satışın en az 9 milyar dolar civarında olduğunu tahmin ettiğimi daha önce belirtmiştim. Bu arada, TCMB analitik bilançosundaki 20 ve 21 Aralık günleri görülen belirgin değişimler piyasanın dikkatlerini çekti.

Bankanın net döviz pozisyonunun (Dış Varlıklar - Toplam Döviz Yükümlülükleri) toplam 5,9 milyar TL açıldığını ve aynı günlerde swapların 1,1 milyar dolar arttığını gören bazı yorumcular bunun 7 milyar dolarlık döviz satışı yapıldığı anlamına geldiğini yazdılar.

Söz konusu günlerde kamuoyuna duyurulmuş bir doğrudan döviz satış müdahalesi olmamıştı. Ancak döviz pozisyonu üzerinden hesap yapılmasını doğru bulmadığımı, zira aynı dönemde dış yükümlülüklerin 1.6 milyar dolar artmış olmasının döviz pozisyonunu açan faktörler arasında olduğunu belirtmek isterim.

Dış yükümlülük artışını TCMB’nin piyasaya döviz satışları ile ilişkilendirmek doğru değil, bu artış dış borç ödemeleri ile ilgili bir hazırlık nedeniyle olması daha olası. Bu nedenle, analizi net uluslararası rezerv (NUR) üzerinden yaptığımda 4.4 milyar dolar düşüş görüyorum ve bunun 1.1 milyar dolarlık swap artışına rağmen gerçekleşmesi ise döviz satışının 7.0 değil 5.5 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Ancak bu satış piyasaya yapılmadıysa kime yapıldığı konusunda bir açıklamanın yapılmasının da gerekli olduğunu düşünüyorum.

Altın fiyatları, Omikron varyantına dair endişelerin azalması ve doların zayıflamasıyla yeniden 1.800 doların üzerine tırmandı. Gram altın ise küresel altın fiyatlarındaki yükselişe rağmen dolar kurundaki gerilemeyle 600 TL’nin altına indi.

Dolar, Omikron vakalarının artmasına rağmen hastaneye yatma riskinin daha düşük olmasıyla hızlı bir düşüş yaşadı. Doların en çok işlem gördüğü para birimlerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 seviyesinden 1.179’a geriledi.

Philip Futures Emtia Müdürü Avtar Sandu ise altın piyasalarında momentumun azaldığını ve yıl sonuna kadar fiyatların konsolide olacağını düşündüğünü söyledi. Sandu, “Altın 1.810-1.760 dolar arasına sıkışmış durumda. Gümüş ve diğer değerli metaller de Omikron endişelerinin geçmesiyle yatırımcıların odağında” diye ekledi.

Gram altın fiyatı

Gram altın, küresel altın fiyatlarının 1.800 dolara çıkması ve dolar/TL’deki yükselişe geçen haftayı 950 TL civarında kapatmıştı. Haftaya dolar/TL’deki yükselişten destek bularak 1.000 TL'nin üzerinde başlayan gram altın, salı günü dolar/TL’deki dalgalı seyri takip etmişti. Gram altın perşembe günü dolar/TL'deki düşüşün yüzde 10'un üzerine çıkmasıyla 600 TL'nin altını gördü.

Ons altın fiyatı

Ons altın, Fed toplantısının yarattığı belirsizliğin kalkmasıyla geçen haftaki kayıplarını silerek haftayı 1.800 doların üzerinde kapatmıştı. 4 haftanın ardından ilk defa haftayı kazançla kapatan ons altın, yeni haftaya düşüşle başlamıştı. Salı günü 1.800 dolar sınırına kadar tırmanan ons altın, perşembe günü 1.805 dolar civarında işlem görüyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, toplantıda enflasyonun kısa dönemde, başta döviz kurları, emtia fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlar olmak üzere arz ve talep yönlü çeşitli unsurların etkisiyle oynak bir seyir izlemesinin beklendiğini vurguladı.

Fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğini belirten TCMB, fiyat istikrarının sağlanması için, güçlü bir politika koordinasyonuyla tüm paydaşları içeren bütüncül bir makro politika bileşimine ihtiyaç bulunduğunu söyledi.

"Para politikası duruşu, enflasyon görünümüne yönelik risklerin kaynağına, kalıcılığına ve para politikası ile ne ölçüde kontrol altına alınabileceğine dair değerlendirmeler dikkate alınarak, temkinli bir yaklaşımla enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi ve fiyat istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenecektir" diyen Merkez Bankası, politika faizinin 100 baz puan indirilerek, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar verildiğini belirtti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk lirası mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesiyle ilgili tebliğe ilişkin uygulama talimatını yayımladı.

TCMB vadeden önce çekim yapılması durumunda dönüşüm kurunun ilan edilen kurdan düşük olması durumunda kur farkına ilişkin ödeme yapılmayacağını belirtti.

Çekim yapılan tarihte saat 11:00’de Merkez Bankasınca ilan edilen kurun dönüşüm kurundan düşük olması durumunda hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurundan hesap bakiyesinin güncelleneceği de belirtildi.

Aradaki farkın Merkez Bankası'na bildirilecek Türk lirası hesabına aktarılacağını belirten TCMB, bu işlemlere ilişkin bilgilerin bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankası'na aynı gün elektronik ortamda bildirileceğini söyledi.

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, “Villada oturanla gecekonduda oturanın aynı fiyatla doğalgaz tüketimini uygun bulmuyoruz” diyerek, 4 Ocak tarihinden itibaren Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarına başladığı anda kademeli doğal gaz tarifesini getireceklerini söyledi.

Elitaş, ücret ve maaşların asgari ücret tutarından gelir ve damga vergisi alınmamasını da içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşüldüğü TBMM Genel Kurulu’nda, doğal gaz faturalarına ilişkin açıklamada bulundu.

İYİ Parti Samsun Milletvekili Bedri Yaşar, doğalgaz faturalarıyla ilgili BOTAŞ’ın kademeli tarifeye geçmesini önererek, il veya bölgelerdeki tüketime göre doğal gazın faturalanmasını istedi.

Yaşar’dan sonra yerinden söz alan Elitaş, “Arkadaşlarımızla istişare ettik. Bugün kanun teklifini hazırlıyorlar. 4 Ocak tarihinden itibaren, Meclis çalışmalarına başladığı anda kademeli doğalgaz tarifesini getireceğiz. Gerekçeler haklı, biz de bunu biliyoruz. Çünkü bir villada oturanla gecekonduda oturanın aynı fiyatla doğal gaz tüketimini uygun bulmuyoruz.” diye konuştu.

Elitaş, BOTAŞ’ın özelleştirilmesinin de kesinlikle gündemlerinde olmadığını vurguladı.

Omikron varyantına ilişkin son çalışmalar ve ABD’de açıklanan güçlü veriler küresel ekonomide toparlanma umutlarını canlandırırken, küresel borsalar güne yükselişle başlıyor.

Çarşamba günü Wall Street endeksleri yüzde 1 civarında artış kaydetti. S&P 500 yüzde 1,02, Nasdaq 100 yüzde 1,21 yükselişle kapandı. S&P 500 kapanış rekorunu kırdı.

Vadeli endekslerde yukarı yönlü hareket sürüyor. Avrupa vadeli endeksleri ile Asya’da borsalarında da toparlanma söz konusu. Japon hisselerindeki yükseliş MSCI Asya Pasifik Endeksinin yükselişini üçüncü güne taşımasına yardımcı oldu.

Ancak ABD’deki Noel tatili öncesi piyasalarda hacimlerin düşük olduğu gözlendi.

Hong Kong’da işlem gören teknoloji hisseleri JD.com Inc.’teki kayıplar öncülüğünde düştü. Düşüşte Tencent Holdings Ltd.’nin şirketin $16 milyarlık hissesini temettü olarak dağıtma kararı alması etkili oldu. Çin’de de Xi’an kentinde artan koronavirüs vakaları nedeniyle zorunlu haller dışında sokağa çıkmak yasaklandı, kentten çıkışlar kısıtlandı.

ABD 10 yıllık tahvil getirisi yüzde 1,45 ile yatay.

Petrol fiyatları ABD Enerji Bilgi İdaresi’nin ham petrol stoklarının Temmuz 2018’den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini açıklamasının ardından yükseldi. ABD ham petrolün varili 73 dolar ile yaklaşık dört haftanın zirvesinden işlem gördü. Bloomberg Dolar Endeksi yüzde 0,44 düşüşle 1.179’a indi.

Dikkatler ABD verilerinde

ABD’de Noel tatili öncesi açıklanan ve açıklanacak olan bir dizi veri takip ediliyor. Dün duyurulan rakamların büyük bölümü ekonomide toparlanmanın devam ettiğine işaret etti. Ülkede üçüncü çeyrek büyüme verisinin son okuması yukarı yönlü revize edildi.

ABD’de yıllıklandırılmış gayrisafi yurt içi hasıla üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre beklentilerin üzerinde yüzde 2,3 büyüdü. Daha önce yüzde 2,1 seviyesinde açıklanan büyüme verisinin yine bu seviyede kalacağı öngörülmüştü. Üçüncü çeyrekte kişisel tüketim yüzde 2, GDP Fiyat Endeksi yüzde 6, Çekirdek PCE çeyreklik değişimi de yüzde 4,6 artış ile tahminleri aştı.

Conference Board Tüketici Güven Endeksi aralık ayında 115,8 ile beklentileri aşarken, ikinci el konut satışları ise kasımda 6,46 milyon ile tahminlerin altında kaldı. Bugün ise ABD’de kasım ayı dayanıklı mal siparişleri, PCE Deflatörü, kişisel gelirler ve kişisel harcamalar verileri ile işsizlik maaşına yapılan başvuruların haftalık değişimi TSİ 16:30’da açıklanacak. Kasım ayı yeni konut satışları da TSİ 18:00’de duyurulacak. ABD’de tahvil piyasaları Noel tatili öncesi New York saati ile 14:00’te erken kapanacak.