Koronavirüs pandemisi tüm dünyada olduğu gibi Avrupa'da da etkisini artırırken, Avrupa Merkez Bankası (AMB) daha fazla parasal teşvik için ihtiyacı olan kanıta bu hafta ulaşabilir.
Ekonomistler ve yatırımcılar, bankanın Perşembe günkü toplantısından herhangi bir politika kararı adımı beklemiyor. Ancak yine de Christine Lagarde'dan yıl sonuna kadar daha fazla destek verileceğine ilişkin bir sinyal gelebilir.
İşletme ve Tüketici Güveni göstergeleri pandeminin ikinci dalgasının kapanmaları tetiklemesiyle birlikte ümitsizliğe dönüşün başladığını gösteriyor.
Ekonomik verilerin fiyatlardaki düşüşü, artan işsizliği ve ve GSYİH'deki güçlü sıçramanın geride kaldığını göstermesi bekleniyor.
AXA SA baş ekonomisti Gilles Moec, “Piyasa, Aralık'ta daha fazla adım atılacağına ilişkin net bir işaret almazsa büyük bir ihtimalle hayal kırıklığına uğrayacaktır. AMB şimdi harekete geçerek kararlılığını gösterir. Ancak bazı büyük belirsizlikler var.” dedi.
Euro Bölgesi'nde işsizlik, enflasyon ve GSYİH verileri
Cuma günü açıklanacak verilerin başında Euro Bölgesi'nde ekonomik güven geliyor. Perşembe günü açıklanacak veride beklenti 91.1 puandan 89.6'ya gerileme yaşanacağı yönünde.
Euro Bölgesi'nde işsizlik, enflasyon ve GSYİH rakamları ise Cuma günü açıklanacak.
İşsizliğin Eylül'de yüzde 8.1'den yüzde 8.2'ye yükselmesi bekleniyor. Yıllık enflasyon beklentisi Ekim'de eksi yüzde 0.3'te kalması ve GSYİH'nin üçüncü çeyrekte bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 9.6 büyüme kaydedeceği şeklinde.
Parasal teşvik konusunda politika yapıcılar için önemli sorulardan biri ekonominin ne kadar desteğe ihtiyaç duyduğu. Euro Bölgesi'nde 1.35 trilyon euroluk tahvil alım programının yarısından fazlası kullanılmamış halde ve AMB'nin cephanesi hala dolu. İhtiyaç halinde alımlar hızlandırılabilir.
Kritik konuların netleşmesi AMB'nin elini güçlendirecek
Ekonomistler, yetkililerin ekonomik projeksiyonlarını güncelleyeceği Aralık toplantısında 500 milyar euro ek teşvik gelmesini bekliyor. Ayrıca 2023 için ilk projeksiyonlar da Aralık'ta yayınlanacak.
ABD başkanlık seçiminin geride kalması, İngiltere'nin Avrupa Birliği (AB) ile ticaret anlaşmasının durumu ve Kovid-19 önlemleri ile aşı gibi kritik konuların netleşmesi, AMB yetkililerine önemli bir avantaj verecek.
“Euro Bölgesi ekonomisinde sorun düşünülenden daha büyük”
Lagarde, ekonominin düşünülenden daha büyük bir sorunla karşı karşıya olduğunu halihazırda söylemişti. AMB'nin mevcut projeksiyonları zaten istikrarsız bir toparlanma olacağını işaret ederken, Lagarde, geçen ay virüs vakalarındaki artışın bilim insanların tahmin ettiğinden önce gerçekleştiğinin altını çizerek, “bunun iyiye işaret olmadığını” belirtmişti.
İmalat sektörü göstergeleri büyümenin yazdan beri hızlı bir şekilde yavaşladığını gösteriyor. Fransa'da özel sektörün mal ve hizmet üretimi Ekim'de daraldı. Almanya'da iş dünyasının güveni altı aydan bu yana ilk kez düştü. İspanya ve İtalya ise cansız turizm ile boğuşuyor.
AMB'nin daha fazla tahvil alımı pandemi sürecinde talebi canlandırmak için pek bir şey yapamaz. Ancak, mali harcamaların artması ve borç yükünün normal zamanda düşünülmeyecek seviyelere yükselmesiyle birlikte piyasaların istikrarını koruyabilir.
“Daha fazla tahvil alımı pandemi esnasında enflasyon görünümünü canlandırmak için fazla bir şey yapamaz.” diyen Danske Bank baş stratejisti Piet Christiansen, “AMB'nin en önemli görevi piyasadaki olası bölünmeleri çözerek mali paketleri desteklemek.” diye devam etti.
Tüketici fiyatları Ağustos'tan beri geriliyor. Baş ekonomist Philip Lane, bu durumu düzelterek fiyat artışının olduğu pandemi öncesi seviyelere dönüşün gerektiğini açıkça belirtmişti.
Yıllar boyunca yüzde 2'lik enflasyon hedefinin altında kalan AMB, kriz geçtikten sonra bile asli göreviyle karşı karşıya kalacak: Fiyat istikrarı.