"Gelişmekte olan ülkeler sanılandan daha iyi durumda olabilir"
Rockefeller International Başkanı Ruchir Sharma Financial Times'ta kaleme aldığı yazısında gelişen ülkelerin ABD'den daha iyi erken sıkılaşmaya başladığını ve durumlarının sanılandan daha iyi durumda olabileceğini belirtti.
Rockefeller International Başkanı Ruchir Sharma’ya göre günümüzde kötü durumda olduklarını düşünsek de gelişmekte olan ülkeler o kadar kötü durumda değil.
Sharma’ya göre 150 gelişen ekonomi arasında sıkıntılı bölgeler hep olacak. Ancak birçok değerlendirmeye göre gelişen ülkelerin nüfusunun yüzde 70’ine ve gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 90’ına sahip olan en büyük 25 gelişen ülkenin finansal açıdan güçlü durumda.
Sharma, “2013’e göre cari hesapları açıktan fazlaya geçti, GSYH’nin yüzde 3’ünün üstünde olan endişelendirici borç her on devletin üçünden her on devletin birine düştü. Kur rezervleri GSYH’nin yüzde 19’undan yüzde yüzde 26’sına çıktı. Kurları dolar karşısında varlık azaltımı döneminde yaşanan dalgalanmaları için kullanılan “taper tantrum” döneminde olduğundan ortalama yüzde 40 daha ucuz” dedi.
Sharma, “1990’lardaki krizler ülkeleri finansal kurumlarını düzeltmeye zorladı ve bu da 2000’lerdeki ekonomik patlamayı sağladı. 2000’lerdeki cari fazla 2010’lardaki cansızlığa yol açtı. Pandemiyle reforma zorlandılar ve yeni bir sağlam çıkış için hazırlar” diye konuştu.
Gelişmiş ülkelere aralarındaki büyüme makasının kapanmasıyla gelişen ülkelere kötümser bakıldığını fakat farkın yarım puandan neredeyse yüzde 3 puana yeniden açılmaya başlayacağını söyleyen Sharma, dolar bazında en iyi getiri sağlayan 10 borsanın hepsinin gelişen ekonomilerde olduğunu da ekledi.
Sıkıntılı zamanlarda ülkeyi terk edecek yabancı sermayenin ülkeyi 2022’nin başından önce çoktan terk etmiş olduğunu belirten Sharma, bunun gelişen piyasaların ABD’den daha iyi gitmesinin bir sebebi olabileceğini düşündüğünü söyledi. Yabancılara göre piyasa hareketlerini daha iyi tahmin eden yerli yatırımcıların ise son çeyreklerde net alım yaptığını da belirtti.
Sharma, “Gelişen piyasalar para politikasında da önde. Normalde Fed’i takip ederler ama bu sefer merkez bankaları güçsüz kurlarının baskısıyla 2021’in başında, Fed’den bir yıl önce sıkılaşmaya başladı. Sonuç olarak enflasyonla mücadelede önlerinde daha az iş var. En az son 20 yıldır ilk kez gelişmiş ülkelerde yüzde 5 üstü enflasyon yaşayan ülke sayısı gelişmekte olan ülkelerden daha fazla” dedi.
Kötümserlerin artan kamu borcunu işaret ettiğini söyleyen Sharma, ABD ve diğer gelişmiş piyasalarda artışın daha hızlı gerçekleştiğine ve ABD’nin bütçe açığı yüzde 4’e yaklaşırken gelişen piyasaların bütçe fazlası verdiğine dikkat çekiyor.
Sharma “Stagflasyonlu 1970’lerle karşılaştırılan bir ekonomik ortamda para yeni yuvalar arayacak. 1970’lerin gelişen dünya için önemli bir on yıl olduğuna dikkat edilmesi gerekiyor. O zaman da şimdi olduğu gibi emtia fiyatları artmıştı ve gelişmekte olan ülkeler emtianın önemli ihracatçıları. Gelişmekte olan ülkeler yeni bir bakışı hak ediyor” dedi.