Bizim Menkul Değerler A.Ş.’nin 2011 yılı sonu itibarıyla hazırlamış olduğu bir rapor öylesine çarpıcı sonuçlar ortaya koyuyor ki, sermaye piyasasının neden gelişmediğini ve neden gelişmeyeceğinin cevabını veriyor. Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarının değerlemesi yapılarak, yatırımcıya ne kazandırdığı raporda gösteriliyor.
Çalışmada 3 tür yatırım ortaklığının halka arz piyasa değerleri ile halka arzdan bu yana bedelli sermaye artırımlarıyla sağladıkları nakit girişleri ve temettü ödemeleri şeklinde gerçekleşen nakit çıkışları, ilgili tarihlerdeki ABD doları alış kurundan dolara çevrilmiş. Ardından ilgili yılın ortalama libor faiz oranıyla tüm bu nakit giriş ve çıkışları bugüne indirgenmiş. Sonuçta yatırımcılardan halka arz tutarı ve bedelli sermaye artırımıyla para alınırken yatırımcılara temettü ödemesiyle para verilmiş oluyor.
Sayın okurlar, yatırımcılardan 9.344 milyar dolar para alınmış ve yatırımcıya 7.158 milyar dolar para verilmiş (piyasa değeriyle birlikte). Yani yatırım ortaklıkları genel olarak yatırımcıya 2.185 milyar dolar zarar ettirmiş. Türkiye’deki portföy yöneticiliğinin hazin tablosudur bu sonuç. Yatırımcı seferberliği yapmayı düşünen yönetenlerimiz ne kadar çaba gösterseler boşuna. Ortada pazarlayacakları bir sonuç yok. Vatandaşa nasıl getirin paranızı da para kazanın diyebilecekler? Çok iddialı söylüyorum: Yatırım fonları çok büyük ihtimalle bunun 10 katı daha kötüdür. Para kazanamayacağı yere yatırımcı gelip de ne yapacak? Tabloya dikkat edin sermaye artırımıyla çekilen para bile, ödenen temettünün 2 katı.
47 yatırım ortaklığının toplam zararı % 23 düzeyinde, yıllık bileşik getiri % -2.84. Ancak hakkını yememek lazım. Aynı hesaplamayla para kazandıran yatırım ortaklıkları da mevcut. 18 yatırım ortaklığı yatırımcısına kazandırmış. Kazançları halka arzdan bu yana % 33 düzeyinde ve yıllık olarak da % 2.25 seviyesinde. Getiri çok düşük olsa da dolar bazında yine de iyi sayılabilir. Kalan 29 şirketin halka arzdan bu yana toplam zararı % 36 ve dolar bazında yıllık bileşik zararı % 4.02. Çalışmadan anladığımız kadarıyla gayrimenkul yatırım ortaklıkları negatif getiri sağlarken, 21 menkul kıymet yatırım ortaklığı toplamda % 14 ve 4 girişim sermayesi yatırım ortaklığı da % 84 getiri sağlamışlar.
Bizim Menkul Değerler çok önemli bir çalışma yapmış aynısını sanayi şirketleri için de yapacaklar ve umarız sonuçlarını yakın zamanda yine bu köşeden paylaşırız. Ancak çıkan vahim sonuç herkesi düşündürmelidir. Başarısızlığın nedenleri iyi araştırılmalı ve nedenlere göre çözüm üretilmelidir. Yoksa sermaye piyasası bu şekilde sürekli kan kaybedecek gibi görünüyor.
