Küresel gıda fiyatları Temmuz'da yükseldi
-
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) Temmuz 2025 verilerine göre, küresel gıda fiyatları son aylardaki yükselişini sürdürdü.
İRFAN DONAT
Küresel gıda fiyatlarında yükseliş Haziran ayından sonra Temmuz'da da devam etti.
FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI), Temmuz’da 130,1 puana çıkarak Haziran’a göre yüzde 1,6 artış kaydetti. Böylece endeks, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 yükselmiş olsa da Mart 2022’deki rekor seviyesinin hâlâ yüzde 18,8 altında bulunuyor.
Endeksteki artışa, özellikle et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki güçlü yükselişler öncülük ederken; tahıl, süt ürünleri ve şeker fiyatlarında ise düşüş yaşandı.
Bitkisel yağ fiyatlarında 3 yılın zirvesi
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, Temmuz’da aylık bazda yüzde 7,1 artarak 166,8 puan ile son üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Palm, soya ve ayçiçek yağı fiyatlarındaki artış, kolza (kanola) yağı fiyatlarındaki düşüşü fazlasıyla telafi etti. Palm yağı fiyatlarındaki yükseliş, güçlü küresel ithalat talebi ve diğer yağlara kıyasla artan fiyat avantajından kaynaklandı. Soya yağı fiyatları ise Amerika kıtasında biyoyakıt sektöründen gelen talep beklentileriyle, ayçiçek yağı fiyatları ise Karadeniz bölgesinde sezonun daralan arzıyla desteklendi.
Et fiyatlarında tüm zamanların rekoru
FAO Et Fiyat Endeksi, Temmuz’da yüzde 1,2 artışla 127,3 puana çıkarak tarihi zirvesini gördü. Özellikle sığır ve koyun eti fiyatlarındaki sert yükseliş ve kümes hayvanı etindeki hafif artış, genel endeksi yukarı taşıdı. Avustralya, Brezilya, Çin ve ABD’den gelen güçlü talep, ihracat arzını aştı ve sığır eti fiyatlarını rekor seviyeye taşıdı. Koyun eti fiyatları da Okyanusya’dan sınırlı arz ve yüksek talep nedeniyle üst üste dördüncü ay yükseldi.
Tahıl fiyatlarında gerileme
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, Temmuz’da yüzde 0,8 düşerek 106,5 puana geriledi. Bu düşüşte, Kuzey Yarımküre’de devam eden kışlık buğday hasadının yarattığı bol arz etkili oldu. Ancak Kuzey Amerika’daki baharlık buğday koşullarının zayıf seyretmesi, Avrupa ve Karadeniz bölgesinde üreticilerin satışta isteksiz davranması fiyat düşüşünü sınırladı. Mısır fiyatları da üretici satışlarının yavaş olması ve Doğu Avrupa ile Ukrayna’daki kurak hava nedeniyle destek buldu.
Buna karşın, FAO Pirinç Fiyat Endeksi yüzde 1,8 geriledi.
Süt ürünlerinde yataya yakın seyir hakim
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, Temmuz’da yüzde 0,1 düşerek 155,3 puana indi. Bu, Nisan 2024’ten bu yana görülen ilk düşüş oldu. Tereyağı ve süt tozu fiyatlarındaki gerileme, Asya ve Yakın Doğu’dan gelen talep sayesinde artan peynir fiyatlarıyla kısmen dengelendi.
Şeker fiyatlarında düşüş sürüyor
FAO Şeker Fiyat Endeksi, Temmuz’da yüzde 0,2 gerileyerek 103,3 puan oldu. Böylece endeks üst üste beşinci ay düşüş kaydetti. Hindistan ve Tayland’da beklenen yüksek üretim ile Brezilya’daki elverişli hava koşulları fiyatları baskılarken, küresel talepteki toparlanma düşüşü sınırladı.