Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank'tan 'decacorn' ziyareti
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, aldığı 1,5 milyar dolarlık yeni yatırımla 10 milyar doların üzerinde değerlemeye ulaşan Türkiye'nin ilk "decacorn"u olan Trendyol'un transfer merkezini ziyaret etti.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre Varank, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç ile Trendyol'un İstanbul Tuzla'daki transfer merkezine ziyarette bulundu.
Trendyol Grubu Başkanı Çağlayan Çetin ve şirket yöneticilerince karşılanan Bakan Varank'a, yürütülen faaliyetler, şirketin gelecek vizyonu ve Ar-Ge merkeziyle ilgili sunum yapıldı.
Varank, daha sonra transfer merkezinde incelemelerde bulundu, çalışanlarla sohbet etti, kargoya verilmek üzere hazırlanan paketlerin taşınmasına yardım etti.
Ziyarete ilişkin değerlendirmelerde bulunan Varank, Trendyol'un 11 yıllık bir firma olmasına rağmen 16,5 milyar dolarlık bir değerleme üzerinden son dönemde 1,5 milyar dolarlık yeni bir yatırım aldığını belirterek, "Şirketin yüzde 10'luk hissesi hem Uzak Doğu'dan hem ABD'den, Avrupa'dan ve Orta Doğu'dan yatırımcıların ilgisiyle satın alınmış oldu." bilgisini verdi.
Varank, dünya ekonomisinde teknoloji firmalarının ve start-up'ların varlığının her geçen gün arttığına işaret ederek, "Son dönemde oyun şirketleriyle başlayan Türkiye'de bir 'unicorn'laşma ya da bizim tabirimizle 'Turcorn'laşma süreci oldu. Yani Türkiye'den çıkan, daha yeni filizlenmeye başlamış genç firmaların 1 milyar doların üzerinde değerlemeyle yurt dışından yatırım aldıklarını gördük." ifadelerini kullandı.
"Çıtayı yukarıya çıkardı"
Trendyol'un bu çıtayı daha da yukarı çıkardığını vurgulayan Varank, "Trendyol 16,5 milyar dolarlık bir değerlemeyle Türkiye'nin ilk 'decacorn'u oldu ve 11 yıllık bir firma olmasına rağmen şu anda Türkiye'nin en değerli şirketi diyebiliriz. Türkiye ekonomisinin, özellikle teknoloji firmalarının ne kadar başarılı olduğunu gösteren bir gelişme." değerlendirmesinde bulundu.
Varank, Financial Times'ta "Türkiye'nin teknoloji firmaları nasıl Avrupa'nın yıldızı oldu?" başlıklı bir makale yayımlandığına dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Burada da Türkiye'de son dönemde özellikle yeni yatırımlar alan teknoloji firmalarının başarılarından bahsediliyor. Elektronik pazar yeri gibi görünse de aslında bu firmalarımız birer teknoloji firması. Sadece Trendyol'da şu anda 1200 yazılım mühendisi çalışıyor ve bütün operasyonlarına, yaptığı işlere, lojistiğinden pazarlamasına kadar faaliyet gösterdiği alanlara baktığınızda, bunların yeni nesil teknoloji firmaları olduğunu söyleyebiliriz."
"Trendyol burada aldığı yatırımın tamamını yine şirket içinde kullanacak"
Türkiye'de özellikle teknoloji tabanlı şirketlerde büyük bir potansiyel olduğunu vurgulayan Varank, "Yılın ilk yarısında teknoloji firmalarımızın, start-up'larımızın aldığı yatırım miktarına baktığımızda, 1,3 milyar dolarlık yatırım çektiklerini görüyoruz. Bu yatırım rakamlarıyla Avrupa'nın birçok ülkesinden çok daha başarılı firmaların Türkiye'de olduğunu görüyoruz." ifadelerini kullandı.
Varank, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'ndeki 10 unicorn çıkarma hedefine yaklaştıklarını belirterek, "Şunun da altını çizmemiz gerekiyor. Trendyol burada aldığı yatırımın tamamını yine şirket içinde kullanacak. Yani o 1,5 milyar doların hepsi Türkiye'ye geliyor. Bu şirketin daha da büyümesi daha da gelişmesi, yeni kabiliyetlerini ortaya çıkarması için kullanılacak." bilgisini verdi.
E-ticaretin yeni ekonominin adeta lokomotifi olduğuna işaret eden Varank, "Özellikle KOBİ'ler buralarda satış yaparak ciddi cirolara ulaşabiliyorlar. Aynı zamanda ihracatın önü kendilerine açılmış oluyor. Şu anda Trendyol'da 184 bin şirket ve 1 milyonun üzerinde bireysel satıcı pazar yerini kullanarak ticaret yapıyor. Bu tabii ki ülkemizin ekonomisine büyük katkı sağlıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Varank, tesisin Türkiye'nin en büyük ayrıştırma merkezi olduğunu belirterek, "Günlük 1 milyon ürün ayrıştırma kapasitesine sahip bir tesisten bahsediyoruz. Bunun lojistiğinin sağlanması, buradaki bütün sistemlerin sağlıklı bir şekilde kontrol edilip sürdürülmesi… Tabii ki bunlar ciddi büyük yatırımlar ve know how gerektiriyor." ifadelerini kullandı.
Bu kabiliyetlerle Trendyol gibi daha nice firmaları çıkarmak istediklerini bildiren Varank, şunları kaydetti:
"Ekosistemi toptan ayağa kaldırarak Türkiye'den daha nice teknoloji firmaları, start-up'lar çıksın istiyoruz. Şu anda yakaladığımız başarının, özellikle yatırım fonlarının ülkemize olan ilgisinin çok daha arttığını ileride görebileceğiz. İnşallah önümüzdeki dönemde Türkiye'den daha fazla yeni Turcorn'lar ve yeni decacorn'lar çıkacak."
"Avrupa'da, dünyada görmek istiyoruz"
Trendyol Grubu Başkanı Çağlayan Çetin de ziyareti nedeniyle Varank'a teşekkür ederek, Türkiye'nin ilk decacorn'u olmanın kendileri ve Türkiye için gurur verici olduğunu, Türkiye'den başka decacorn'ların da çıkacağını belirtti.
Çetin, Tuzla'daki transfer merkezinin benzerini 2022'nin ilk çeyreğinde Trabzon'da açacaklarını bildirdi.
Bakan Varank da Trabzon'da açılacak transfer merkeziyle ilgili şunları ifade etti:
"Trabzon'a olduğu gibi Türkiye'nin dört bir tarafına yeni yatırımları önümüzdeki dönemde planlıyorlar. Yabancı ortaklı bir firmadan bahsediyoruz ama bu şirket aslında bir Türk şirketi, bütün yönetimi Türklerden oluşuyor, bütün çalışanları Türklerden oluşuyor ama yurt dışından yatırım alma kabiliyeti var. İşte bu kabiliyetlerini geliştirerek, biz kendilerini başta Avrupa olmak üzere dünyada görmek istiyoruz. Bu markaların dünyada ses getirmesini istiyoruz. Bunu yaparken de tabii ki Türkiye'de özellikle ihracat yapmak isteyen KOBİ'lerimizin de bundan faydalanmasını istiyoruz."
Sadece Trabzon'a değil Türkiye'nin her şehrine benzer yatırımları beklediklerini belirten Varank, "Beraberce tatlı bir rekabet içinde sektördeki bütün oyuncularla birlikte bu sistemi toptan ayağa kaldıracaklar, beraber kazanacaklar, biz buna yürekten inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
30 milyondan fazla müşterisi var
2010'da kurulan Trendyol, 11 yılda Türkiye'nin önde gelen e-ticaret platformlarından biri oldu. 30 milyondan fazla müşterisi bulunan şirket, günde 1 milyondan fazla paketin dağıtımını yapıyor. Trendyol platformunda, büyük çoğunluğu KOBİ ve esnaf olmak üzere toplam 184 bin satıcı bulunuyor.
Kurucuları, yönetici kadrosu ve tüm çalışanları Türklerden oluşan Trendyol, 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım aldı. Bununla birlikte şirketin değerlemesi 16,5 milyar dolara ulaştı. Amerikan yatırım fonu General Atlantic ve dünyanın en büyük teknoloji şirketlerine yatırım yapan Japonya merkezli SoftBank Vision Fund 2 liderliğinde gerçekleştirilen yeni yatırım turuna Berlin merkezli Princeville Capital, ADQ (Birleşik Arap Emirlikleri) ve Katar Yatırım Otoritesi (QIA) de katıldı.
Böylece Trendyol, değeri 10 milyar doları geçen şirketler için kullanılan "decacorn" tanımına giren ilk Türk teknoloji şirketi oldu. Trendyol'un mevcut yatırımcısı Alibaba da bu yıl başında şirkete 350 milyon dolar ek yatırım yapmıştı. Yeni yatırım turuyla birlikte, Trendyol'un hissedarlık yapısında Asya, Avrupa, Amerika, Orta Doğu ve Türkiye’den önemli yatırımcılar yer almış oldu. Trendyol, şirketin kurucuları ve Türkiye'deki üst düzey kadrosu tarafından yönetilmeye devam ediyor.
Trendyol, Türkiye'nin en çok teknoloji mühendisi istihdam eden, Ar-Ge'ye en çok yatırım yapan şirketleri arasında yer alıyor. Yaklaşık 1200 Türk mühendis, Trendyol için çalışıyor.
Kadın istihdamına destek
Bakan Varank'a yapılan sunumda da önemli araştırma raporları ve öne çıkan rakamlar yer aldı.
Sunumda şu bilgiler verildi:
"Bağımsız araştırma kuruluşu PAL tarafından yapılan Trendyol Etki Araştırması'na göre, Trendyol ile çalışmaya başladıktan sonra satıcıların yüzde 90'ının cirosu, yüzde 82'sinin istihdamı arttı. Platform üzerinden satılan ürünlerin yüzde 72'si Türkiye'de üretiliyor. 26 bin satıcı Trendyol ile çalışmaya başladıktan sonra en az bir yeni ürünü Türkiye'de üretti veya ürettirdi. Trendyol'da satıcıların yüzde 25'i kadınlardan oluşuyor. Sadece salgın döneminde platformda satışa başlayan kadın girişimci sayısı 25 bin. Satıcıların istihdam ettiği kadın çalışan oranı ise yüzde 54. Bu oran, yüzde 31 olan Türkiye ortalamasının çok üzerinde."
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2019'da açıkladığı strateji belgesinde 2023'e kadar değeri 1 milyar doları aşan 10 girişim, yani 10 "unicorn" hedefini ortaya konmuştu.
Bakan Varank tarafından kamuoyuyla paylaşılan stratejide dünyada 300'e yakın unicorn bulunduğu belirtirmiş, Türkiye'de bu tür girişimler için "Turcorn" ifadesi kullanılmıştı.