Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Sözcüsü, Ukrayna’dan tahıl yüklü ilk gemilerin birkaç gün içinde yola çıkmasının beklendiğini açıkladı.

Bloomberg'in haberine göre, sözcü BM’nin anlaşmanın imzalanmasından bu yana sık sık temas kurduğunu belirttiği tarafların anlaşmaya olan bağlılıklarını yeniden teyit ettiklerini ifade etti.

Sözcü, “Türk hükümeti, anlaşmanın bir parçası olan İstanbul’daki ortak koordinasyon merkezi için fiziki bir alan sağladı. Ortak koordinasyon merkezi, denizcilik endüstrisi ile bağlantı kuracak ve yakında gemiler için ayrıntılı prosedürler yayımlayacak” ifadelerini kullandı.

Buğdayda Rus saldırısı gerginliği gevşiyor

Cuma günü İstanbul’da düzenlenen törende Ukrayna ile tahıl koridoru anlaşmasına imza atmasının üzerinden 24 saat geçmeden Rusya, seyir füzeleri ile Odesa Limanı’nı vurmuştu.

Ukraynalı yetkililer tahıl depolarının isabet almadığını açıklarken, Rusya da Odesa’daki askeri bölgenin hedef alındığını duyurmuştu. Ukrayna tahıl ihracatını planlanan şekilde gerçekleştirebilmek için teknik hazırlıkları sürdürdüğünü bildirmişti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Pazartesi günkü TRT yayınında tahıl sevkiyatı anlaşmasına ilişkin, “Herkesten attıkları imzalara sahip çıkmalarını ve üstlendikleri sorumluluklara uygun hareket etmelerini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Öte yandan BM sözcüsünün, tüm tarafların anlaşmaya olan bağlılıklarını yeniden teyit ettiklerini açıklaması ve Ukrayna’nın da sevkiyat hazırlıklarını sürdürmesi üzerine buğday fiyatları yükselişlerin bir kısmını geri verdi. Buğday vadelileri Chicago’da bir ara yüzde 4,6’ya yakın yükseldikten sonra yüzde 1,45 artışla kapandı.

Ancak bazı analistler tahıl ihracatının sürdürülebilirliğine şüpheyle yaklaşıyor. Chicago merkezli Price Futures Group Inc. Analisti Jack Scoville, “Yurt içindeki ve limanlardaki altyapının yeniden inşa edilmesi gerektiğinden, Ukrayna’dan ilk aşamada çok büyük bir ihracat gerçekleştirilmesi olasılığı düşük” dedi. Ukrainian Agribusiness Club Direktörü Roman Slaston, çiftçilerin de bu anlaşmaya temkinli bir iyimserlikle baktıklarını ve ihracatın her an durabileceğine inandıklarını söyledi.

Günlük basın toplantısında değerlendirmelerde bulunan Price, Ukrayna’nın liman kenti Odessa’ya düzenlenen füze saldırısının, Rusya’nın İstanbul’da yapılan "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Anlaşması"na bağlılığının altını oyduğunu dile getirdi.

Price, anlaşmanın halen geçerli olduğunu ve dört gözle uygulanmasını beklediklerini ifade ederek, "BM'ye, Türk müttefiklerimize her türlü desteği vereceğiz çünkü bu tahılın dünya piyasasına ulaşmasının önemini biliyoruz." diye konuştu.

Dünyanın anlaşmanın uygulanmasını izleyeceğini belirten Price, “Bu anlaşmanın sonuçlandırılmasında aracılık eden Başkan Zelenskiy, Ukrayna hükümeti, BM Genel Sekreteri ve Türk müttefiklerimizle yakın koordinasyon içindeyiz.” dedi.

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı Yöneticisi Samantha Power’ın tahıl anlaşmasının çökmesi durumunda bir B planı üzerine çalıştıklarına yönelik açıklamalarını da değerlendiren Price, Ukrayna tahılının ülkeden çıkarılması için savaşın başından beri birçok seçenek üzerinde çalıştıklarını belirtti.

Price, savaşın başından bu yana Ukrayna’nın tahıl ihracatında nispeten artış olduğunu kaydederek, “Ukrayna'nın Karadeniz limanlarını açmanın, Ukrayna'nın tahıl ihracatını artırmanın en etkili yolu olduğu açıktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Sözcü, şöyle konuştu:

“Buna B planı demeyeceğim çünkü bunu daha doğru şekilde ortaya koymak gerekir. Ukraynalılar, Rusya’nın saldırısının başından bu yana kendi tahıl ve gıda ürünlerini ihraç etmek için tüm uygun yollara bakıyor. Dolayısıyla gerçek şu ki savaşın başından beri Rusya’nın zalimliğinin küresel bir gıda güvenliği sorununa yol açacağını dikkate alarak Ukraynalı ortaklarımızla birlikte çalışıyoruz. Umudumuz, Ukrayna’nın Karadeniz limanlarının açılması, Ukrayna ve başka ülkelerin gemilerinin rahatça girip çıkması olsa da ihracat seviyesini arıtmak için başka yollara ihtiyaç olacaktır. Dolayısıyla bu rota veya öbürü şeklinde bir durum değil.”