4. kez 75 baz puanlık artış yapan Fed'den 'süreç sona yaklaşıyor' sinyali
ABD Merkez Bankası Fed iki günlük Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından faiz kararını açıkladı. Fed piyasa beklentilerine paralel olarak faizi 75 baz puan artırırken, sıkılaşma sürecinde son aşamaya girildiğine yönelik sinyaller verdi. Fed Başkanı Jerome Powell ise faiz artışlarına ara vermeyi düşünmek için çok erken olduğunu belirtti. Bununla birlikte Powell Aralık toplantısında daha sınırlı faiz artışının gündeme gelmesinin olası olduğunu belirtti.
Fed politika faizini 75 baz puan artırırken, önümüzdeki dönem için daha sınırlı artış sinyali verdi.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi politika faizinin 75 baz puan artırılması yönündeydi.
Politika faizini yüzde 3-3,25’ten yüzde 3,75-4 seviyesine çıkaran Fed bu kararla birlikte son 4 toplantıda politika faizini 75'er baz puan artırmış oldu.
Son yapılan faiz artışıyla birlikte politika faizi 2007 Aralık ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Karar metninde enflasyonu dizginlemek için başlatılan agresif sıkılaşma sürecinin son aşamasına girdiği yönünde bir yönlendirme dikkat çekti. Karar metninde devam eden faiz artışlarına zaman içinde yüzde 2'lik enflasyon hedefine dönmek için yeteri kadar sıkılaştırıcı bir seviye adına ihtiyaç duyulduğu ifade edildi.
Karar metnine yeni giren ifadede Fed, hedef aralığındaki gelecek faiz artışlarının hızını belirmede Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) para politikasındaki birikimli sıkılaşmayı, para politikasının ekonomik aktivite ve enflasyon üzerinde yarattığı etkiyi ve ekonomik ve finansal gelişmeleri dikkate alacağını belirtti.
Karar oybirliği ile alınırken, Fed yetkililerinin enflasyonla mücadeleye sıkı sıkıya bağlı olduğuna bununla birlikte sıkılaşmanın yarattığı etkiyi görmezden gelmediklerine işaret etti.
Powell: Faiz artışlarına ara vermeyi düşünmek için çok erken
Kararın açıklanmasının ardından Fed Başkanı Jerome Powell basın toplantısı için kameraların karşısına geçti.
Powell'ın öne çıkan açıklamaları şunlar oldu:
Yüzde 2'lik enflasyon hedefine güçlü bir şekilde bağlıyız. İstihdam piyasasındaki büyümenin sürmesi için fiyat istikrarına ihtiyaç var. Göstergeler 4. çeyrek için ılımlı bir büyümeye işaret ediyor.
İstihdam piyasası sıkı kalmaya devam etti. Enflasyon uzun vadeli yüzde 2 hedefinin üzerinde kaldı.
Uzun vadeli enflasyon beklentilerinin iyi bir biçimde çıpalandığı görülüyor.
Konutta olduğu gibi faiz artışlarının talep üzerindeki etkili olduğunu görüyoruz.
Bir noktada faiz artışlarının yavaşlaması uygun olacak. Faizlerde hâlâ başka yollarımız var. Nihai faiz seviyesi daha önce öngörülen seviyeden daha yüksek. Enflasyonun kararlı bir şekilde gerilediğini görmemiz gerekiyor.
Şu aşamada ne kadar ileri gideceğimiz önemli bir soru. Para politikasının etkileri konusunda birçok belirsizlik var. Faiz artışlarını yavaşlatma zamanı önümüzdeki toplantıda da gelebilir. Aralık toplantısında daha küçük bir faiz artışını tartışmamız olası.
Para politikasını aşırı sıkılaştırdığımızı düşünmüyorum. Faiz artışları başarılı.
Faizi reel faizin pozitif olduğu yere getirmek isteyeceğiz. Finansal koşullar bir miktar sıkılaştı.
Uzun vadeli enflasyon beklentileri geriledi. Yüksek kısa vadeli enflasyon beklentileri çok endişe verici.
Eğer enflasyonu geriletemezsek kalıcı olacak. Yeteri kadar sıkılaşmada başarısız olmak ve erken gevşemek istemiyoruz.
Faiz artışlarına ara vermeyi düşünmek için çok erken.
İstihdam piyasası çok güçlü. Hane halklarının güçlü bir harcama yapısı var. Enflasyonu aşağı çekmek zaman alacak, bunun için sabırlı olunmalı.
Ücretler tarafında karışık bir tablo var. Ücretlerin enflasyon için ana hikaye olduğunu düşünmüyorum. Ücret artışı-enflasyon döngüsü oluşacağını sanmıyorum. Ücretlerin sürdürülebilir bir şekilde artmasını isterim.
Küresel ekonomi açık ki zor zamanlardan geçiyor. Güçlü dolar birçok ülke için zorluk oluşturuyor. ABD ekonomisi güçlü. Modellemelerimizde dünyadaki gelişmeleri de dikkate alıyoruz. Fed enflasyon konusunda başarısız olursa bu dünya için de daha iyi olmayacak.
Kamunun güveni Fed'in en önemli unsuru. Eğer aşırı sıkılaşırsak ekonomik aktiviteyi destekleyebiliriz. Eğer yeteri kadar sıkılaşamazsak ise enflasyon kalıcı olur.
Kimse bir resesyon olup olamayacağını ya da resesyonun ne kadar kötü olacağını bilemez.
Ara seçim gündeminde enflasyon ilk sıralarda
ABD'de ara seçimler dolayısıyla enflasyondaki kalıcılık önemli bir başlık olarak öne çıkmıştı.
Cumhuriyetçiler yüksek enflasyonu en önemli sorun olarak sunarken, suçu ABD Başkanı Joe Biden ve partisine yüklemeye çalışıyor.
Geçen hafta, iki Demokrat senatör Powell’a faiz oranlarını çok fazla yükselterek “gereksiz sorunlara” yol açmama çağrısı yapmıştı. Tüm bu gelişmeler öncesinde ABD’de açıklanan JOLTS verileri, ülkede açılan yeni iş pozisyonlarının Eylül ayında 437 bin artışla 10,7 milyona yükseldiğini gösterdi.
Bloomberg anketine katılanların medyan beklentisi 9,8 milyon seviyesindeydi. Yeni iş ilanlarında yaşanan artış, resesyon endişelerine karşın çalışan talebinin artmaya devam ettiğini ve istihdam piyasasının gücünü koruduğunu ortaya koydu.
Bloomberg Ekonomisti Eliza Winger faiz kararı açıklanmadan yaptığı değerlendirmede, “Ekonomik ivmede görülen açık yavaşlamaya karşın yeni iş ilanları Eylül'de de düşmedi. Bu da işgücü piyasasındaki aşırı ısınmayı önlemek isteyen bir Fed için durumu daha da karmaşık hale getirdi” değerlendirmesini yapmıştı.
Özel sektör istihdamı beklentiyi aştı
Açık iş sayısında beklenmeyen bir artış görülürken, son gelen özel sektör istihdamı verisi ise beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
ADP verilerine göre Ekim'de özel sektör istihdamı 239 bin arttı. Bloomberg anketindeki beklenti 185 bindi.