BIST 100'de işlem hacimleri düşüyor
Yatırımcı sayısının arttığı, her geçen hafta yeni halka arzların yaşandığı borsada ana endeksteki işlem hacimlerindeki düşüş dikkat çekiyor. Mayıs ayında günlük ortalama işlem hacmi 16,9 milyar TL ile yılın en düşük seviyelerinde seyretmeye devam etti.
KUTAY KORAP
Borsa İstanbul’da son dönemde işlem hacimlerinde düşük seyir gözlemleniyor.
Geçen yıllara kıyasla artan yatırımcı sayısını rağmen; halka arzlardaki yoğunluk, yabancı sahipliğinin tarihi düşük seviyede olması ve yeni haber akışlarının zayıflığı işlem hacimlerinin düşüşünde etkili oluyor.
Piyasa analistlerinin yorumlarına göre bu dönemde algoritma işlemlerinde de düşük seyir görülüyor.
Her ne kadar işlem 2021 yılı Ocak-Mayıs dönemi ortalama işlem hacmi geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 2 kat daha fazla olsa da, yılbaşından beri her ay hacimde düzenli düşüş izleniyor.
Ocak-Mayıs ortalaması önceki yıla göre yüksek seviyede
BIST-100 endeksinin 2017-2021 yılları arasında Ocak-Mayıs dönemi işlem hacimlerinde son 2 yılda ciddi artış gözlemleniyor. Günlük işlem hacmi 2020 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık iki katına çıkarak 12,1 milyar TL oldu.
İşlem hacminin artmasına birden fazla başlık etkili olurken, özellikle BIST-100’deki yerli yatırımcının ortalama yatırım vadesinin 28 günden 18 güne, yabancı yatırımcının ise 155 günden 55 güne gerilemesi de göz çarpıyor.
Benzer ivmelenme ise 2020 yılından 2021 yılına geçildiğinde de görüldü. Bu yılın ilk 5 ayki ortalama işlem hacmi her ne kadar son 2 ayda ciddi oranda gerilese de 25 milyar TL oldu.
TSPB’nin kaynaklarına göre ise 2020 yılında dünyada hisse senedi işlemlerinin hacmi yüzde 45 artarak 183 trilyon dolara ulaştı. Bugün dünyadaki hisse senetlerinin toplam piyasa değerinin 95 trilyon dolar civarında olduğunu varsayarsak bu rakamın iki katı civarında işlem hacmi takip ediliyor.
Likidite halka arzlara kayıyor
Son dönemde Borsa İstanbul’da işlem hacimlerdeki düşüşün en önemli etmenlerinden biri olan ve piyasadaki likiditenin kaymasına sebep olan halka arzlar göze çarpıyor.
Öyle ki bu yıl başından beri 19 şirket halka arz olurken, halka arzların toplam büyüklüğü 10,6 milyar TL civarındadır. Yeni yılın ilk ayında BIST-100 endeksinde günlük ortalama işlem hacmi 33,6 milyar TL civarındayken, Nisan ve Mayıs aylarında bu rakam 16,9 milyar TL’ye kadar geriledi.
Aynı dönemde pay senedinde yerli ve yabancı yatırımcı sayısı 2,2 milyon kişiden 2,7 milyon kişiye yükseldi. Artan yeni yatırımcı sayısının işlem hacmine etkisi ise sınırlı oldu.
Gedik Yatırım Yatırım Danışmanlığı Müdürü Üzeyir Doğan, Merkez Bankası'nda yaşanan görev değişiminden sonra piyasadaki düşüşün yatırımcıların risk algısını negatif yönde etkilediğine vurgu yaptı. Doğan, piyasadaki geri çekilmenin yerli yatırımcının da bir kısmını ters pozisyonda bıraktığını belirtirken vu dönemde kurdaki zayıf seyir yabancı ilgisini azaltığına da dikkat çekti. Doğan'a göre son dönemde yoğun halka arza katılımı kaynakların buraya yönelmesine de neden oldu.