Dış ticaret haddinde son bir yılın en sert düşüşü
-
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi Eylül 2025'te aylık bazda yüzde 2,2 azalarak, 89,4'e geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2025 yılı Eylül ayına ilişkin dış ticaret endekslerini yayımladı.
Verilere göre, ihracat birim endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 arttı. Bu artış oranı son 33 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 11,1 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 6,9 arttı, yakıtlarda yüzde 7,1 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 5,8 arttı.
İhracat miktar endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 11,9 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1 azaldı, yakıtlarda yüzde 28,9 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,1 azaldı.
İthalat birim endeksi 31 ayın en yüksek seviyesinde
İthalat birim değer endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,7 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 10,2 arttı, yakıtlarda yüzde 9,1 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 4,5 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 2 arttı.
İthalat miktar endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,9 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 10,9 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,2 arttı, yakıtlarda yüzde 6,1 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,5 arttı.
Mevsim ve takvim endeksinden ihracat miktar endeksi sert düştü
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat miktar endeksi; 2025 Ağustos ayında 152,2 iken 2025 Eylül ayında yüzde 7,5 oranında azalarak 140,9 oldu. Böylece endeks 4,5 yıldaki en düşük seviyeye geriledi.
Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ihracat miktar endeksi; 2024 yılı Eylül ayında 151,8 iken 2025 yılı Eylül ayında yüzde 6,7 oranında azalarak 141,6 oldu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ithalat miktar endeksi; 2025 Ağustos ayında 113,9 iken 2025 Eylül ayında yüzde 5,8 oranında artarak 120,5 oldu. Bu, son 11 ayın en sert yükselişi oldu.
Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ithalat miktar endeksi; 2024 yılı Eylül ayında 113,7 iken 2025 yılı Eylül ayında yüzde 3,7 oranında artarak 117,9 oldu.
Dış ticaret haddi iki aydır azalıyor
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve Ağustos ayında 91,3 olan dış ticaret haddi, aylık bazda yüzde 2,2 azalarak, Eylül ayında 89,4'e geriledi. Eylül 2024'ten bu yana en sert aylık düşüş oldu.
Yüzde 2,2'lik bu artış oranı Eylül 2024'ten bu yana görülen en sert artış oranı oldu. Dış ticaret haddi yıllık bazda ise yüzde 4,2 artış gösterdi.