Ekim hayaleti geri dönecek mi?
Kötü şöhretiyle hisse senedi yatırımcılarının korkulu rüyası Ekim ayı, bu yıl da belirsizliklerle dolu. Yatırımcılar, ABD Başkanı Donald Trump'ın sağlık durumundan yaklaşan başkanlık seçimine kadar birçok gelişmeyi takip ediyor
ABD Başkanı Donald Trump'ın pozitif çıkan koronavirüs testi, hisse senedi piyasası için halihazırda volatil olmasından dolayı kötü bir şöhrete sahip olan Ekim ayının ilk günlerinde çalkantının artmasına neden oldu.
Trump'ın test ile ilgili Twitter iletisinin ardından tüm dünyada piyasalar ve Wall Street'in korku endeksi olarak bilinen VIX, Cuma günü bir ayın en sert hareketini yaptı. ABD Başkanı'nın üç günlük hastane tedavisinin ardından taburcu olmasına karşın sağlık durumunun hala net değil. Bu belirsizlik halihazırda diken üstünde oturan yatırımcıları daha da ürkütebilir.
Ancak piyasa zamanlamasını tutturmaya çalışmak da çoğu zaman iyi sonuç vermiyor. Yatırımcılar yüksek seviyelerden alım yapmalarının ardından korkuyla birlikte düşük seviyelerden satıyor. Ardından ne zaman yeniden alım yapacakları sorusuyla karşı karşıya kalıyorlar ve sonuç olarak piyasa yükselirken elde nakit kalıyor.
Ekim ayı hisse senedi piyasaları için volatil olabiliyor. Ancak her zaman düşüşle kapanmıyor. Piyasanın seyri genellikle ilk olarak aşağı yönlü ve ardından daha güçlü bir yukarı yönlü hareket şeklinde gelişiyor.
Araştırma şirketi CFRA'nın baş yatırım stratejisti Sam Stovall, "Piyasadaki çöküşlerin yüzyıllık tarihine objektif olarak baktığımız zaman, Ekim ayı şöhretine kıyasla çok daha az korkutucu. Yatırımcılar için en ürkütücü ay Ekim. Ancak Ekim'de diğer aylardan daha yüksek tepe noktaları da var, daha düşük dipler de." şeklinde görüş bildirdi.
Kara Perşembe Büyük Buhran'a giden süreci hızlandırdı
Kara Pazartesi, Kara Perşembe ve Kara Salı Ekim ayında gerçekleşti: 19 Ekim 1987, 24 Ekim 1929 ve 29 Ekim 1929. Dow Jones Endeksi'nin, panik halindeki yatırımcıların satışıyla yüksek hacimli işlemlerde yüzde 11 düşüşle açıldığı Kara Perşembe, Wall Street'te 29 Ekim'e kadar süren çöküşü başlatmıştı. Sert satışlarla tetiklenen domino etkisinin sonucunda endeks piyasa değerinin yüzde 90'ını yitirdi. Neredeyse 25 yıl toparlanamadı. Hisse almak için borçlanmış ya da yüksek kaldıraç kullanmış olan çok sayıda yatırımcı finansal olarak tam anlamıyla silindi. Bu da zincirleme olarak geniş çaplı banka iflaslarını getirdi.
Öyle ki Kara Perşembe, ABD ekonomisini 1930'lardaki Büyük Buhran'a sürükleyen ekonomik çalkantıyı hızlandıran olay oldu. Çöküş, tüm sanayileşmiş batı ülkelerine etki etti. ABD ve Avrupa'da on milyonlarca kişi işsiz kaldı.
Çok uzun yıllardır önemli ABD seçimleri Ekim ertesinde yapılıyor. 2018 yılının Ekim ayı ise özellikle inişli çıkışlı idi. Stovall, "Belirsizlikle dolup taşan bir ay." dedi.
Ancak volatilite için oldukça dünyevi sebepler var. Stovall'a göre performanlarının iyi görünmesini isteyen yatırım fonu yöneticileri Ekim ayında mali yıl sona ererken genellikle kazançlarını realize etmek istiyorlar.
Diğer yandan, Research Affiliates CIO'su Chris Brightman'a göre bazı kurumlar Eylül ayındaki strateji toplantılarının ardından Ekim'de portföylerini yeniden pozisyonlandırıyorlar. Brightman, "Eğer birçok yatırımcı aynı anda aynı yöne doğru hareket etmeye çalışırsa, bu ciddi bir düzeltmeye neden olabilir." dedi.
ABD Başkanı'nın sağlığına ilişkin şoklar sert hareketleri tetikleyebilir, ancak piyasa performansı açısından çalkantının önemli bir kısmı olaya bağlı olmayan gelişmelerden kaynaklanıyor.
Stovall, Woodrow Wilson'un Ekim 1919'da felç geçirmesini örnek vererek, başkanların sağlık durumlarıyla ilgili gelişmelerin piyasaya etkisinin çoğu durumda bir ya da iki gün sürdüğünü, ardından piyasanın toparlandığını belirtti.