Advertisement

Yazıdaki başlığa bakarak, "China Town" yanılgısına kapılmayı önlemek için ilk baştan düzeltme yapalım. China Town ile China Village arasındaki farkı anlatmaya gerek yok sanırım ama kısa bir izahat verelim yine de:

China Townlar; Çinliler'in tarihsel olarak göçler, iş umudu, yeni coğrafyalarda hayatı idame gibi sebeplerle gittikleri yerlerde kuruludur ve uzun bir tarihsel geçmişleri vardır. ABD, İngiltere, Avustralya, Singapur, Malezya'daki China Town'lar bu tür bir geçmişe sahiptir. Çinliler buralarda onyıllardır mukimdir, toprağın asli sahipleri gibidirler.

İstanbul'a kurulmasını önerdiğimiz China Village ise Çin vatandaşlarının yeni rotaları üzerinde kurulan yarı turistik, yarı otantik, yarı kültürel odak alanlardır. Sadece Çin vatandaşlarının değil, aynı kültürün parçası/eklentisi niteliğindeki diğer Uzakdoğu ülke vatandaşlarını da çekmeye matuf yerleşimlerdir.

İstanbul, son 10 yılda Çin'den önemli yatırım alıyor. Önem sırası gözetmeden Türkiye'de yatırım yapan, irtibat ofisi açan ve ortaklıklar kuran Çinli şirketlerin birkaçını sayacak olursak: China Railway Construction, China National Aero Technology, Dongfang Electric Company, China National Machinary&Equipment Corp, China National Petroleum Corp, Shang de(solar sistemler), Chonging Lipan(Otomotiv markası:Chery vb), Huawei Technology, Xiaomi(Çin'in 1 ve 2 numaralı mobil teknoloji/cep telefonu markaları), ICBC, Bank Of China(Çin'in en güçlü iki bankası) Alibaba vs. vs.

Halen Türkiye'de doğrudan yatırımcı veya stratejik ortak pozisyonunda ya da girişim ve irtibat ofisi açarak faaliyet gösteren Çinli şirketlerin sayısı 950 civarındadır.

Küçük bir karşılığı da var elbet bu yatırımların: Çin'de doğrudan yatırım yapan veya ofis açarak faaliyet gösteren şirketlerimizden birkaçını sayalım: Arçelik(Beko), Vestel, Demirdöküm, Şişe Cam, Tab Gıda, Çimtaş, Garanti, Silk&Casmere, Lcwaikiki vs. vs.

İki ülke arasında 28 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var ve tahmin edeceğiniz gibi aleyhimize büyük bir açıkla ilerleyen grafiğe sahip. Çin'den 25 milyar dolarlık mal-hizmet satın alıyoruz, buna mukabil 3 milyar dolarlık mal satıyoruz. Bu hacim giderek büyüyor ve doğal olarak açık da aleyhimize gelişiyor.

Ancak bir umut ışığı var uzun vadeli: Türkiye'ye gelen Çinli turist sayısı öngörülerin üzerinde artıyor. 2015 verilerine göre Türkiye'yi 313 bin Çinli turist ziyaret etti. Bu yılki(2019) hedef 1 milyon Çinli turist.

200 milyon Çinli her yıl dış ülkelere turistik amaçla gidiyor. Büyüme trendi böyle devam ettiği takdirde önümüzdeki 20 yıl içinde 300 milyonun üzerinde Çinli pasaportlarını yurtdışında damgalatabilecek konuma geliyor.

Uzun yılbaşı ve bayram tatilleri (yılda ortalama 130 gün) sayesinde Çin vatandaşları öncelikle ticaret ve sanayi kentlerinden (Şanghay, Guangzho vb.) yoksul iç bölgelerdeki memleketlerine, parası olanlar da başka ülkelere seyahat ediyor.

Türkiye'ye olan Çin turistik  hareketinin altında tahmin edileceği gibi TL/Yuan paritesindeki avantajlı durum yatıyor. 5 yıl önce TL/Yuan paritesi 3.3 idi, bugün geldiği noktayı güncel kurdan hesaplayabilirsiniz. Epey hesaplı bir TL/Yuan paritesi olduğunu göreceksiniz.

İstanbul'da Taksim-Galata-Balat hattı üzerinde kurulabilecek bir China Village; özgün Çin mutfağı, zeka oyun salonları(dama, satranç, go...), uzakdoğu alkol ve kokteyl barları, yılın belirli aylarında gerçekleştirilecek birebir öykünmeksizin aranje edilecek Koala film festivalleri, bitkisel ilaç marketleri, Çin Çayı ritüellerinin özgün biçimde uygulandığı cafeleri, akupunktur salonları, masaj ve SPA merkezleri, Çince dil eğitimi veren kurs merkezleri, otantik Çin müziği, tiyatroları, dans salonları, sembolik bir Budist tapınağı veee sokaklarında gezen tuk tuk'ları ile 24 saat yaşayan bir büyülü bir köy atmosferi ile son derece davetkar olacaktır.

Nitekim, bu yatırımı bir Türk girişimci yapmazsa, bir Çinli zaten yapmak üzere alesta bekliyor. Çin'in en zengin işkadınlarından Country Garden Holdings'in başkanı Yang Huiyan 1 yıldan uzun bir süredir İstanbul'da nabız yokluyor ve mekan etüdü yapıyor.